Dossier Echelon

Nieuws

Wat is Echelon?

Nederland en Echelon

De EU en Echelon

Opinie

Documenten

Gebruikers Internet bespioneerd

Door onze redacteur MARIE-JOSÉ KLAVER
ROTTERDAM, 2 JUNI. De Amerikaanse inlichtingendienst National Security Agency (NSA) bespioneert Internetgebruikers en bedrijven via veelgebruikte computerprogramma's als Lotus Notes en de browsers Explorer en Netscape. Ook heeft de NSA directe toegang tot negen centrale punten in de transatlantische Internetverbindingen om datacommunicatie af te luisteren.

Dit staat in een nieuw rapport van de wetenschappelijke werkgroep van het Europees Parlement, het Science and Technology Options Assessment. In het rapport wordt aan de hand van voorbeelden en uitgelekte vertrouwelijke informatie een gedetailleerd beeld geschetst van het aftapnetwerk van de NSA, dat onder de codenaam Echelon bekend staat.

Een eerder rapport (An appraisal of technologies of political control) over het stelselmatig aftappen van Europees telefoon-, fax- en e-mailverkeer zorgde vorig jaar voor veel opschudding in de Europese Unie. Het Europees Parlement keurde de afluisterpraktijken in een resolutie af.

Op grond van openbare bronnen en gesprekken met ex-medewerkers van de NSA en de Britse geheime dienst GCHQ onthult de werkgroep met wat voor technische middelen de Amerikaanse inlichtingendienst alle Europese datacommunicatie onderschept en afluistert.

Behalve over een uitgebreid satellietnetwerk met grondstations in de VS, Groot-Brittannië en Australië, beschikt de NSA ook over directe toegang tot de backbone (ruggengraat) van grote Internetbedrijven en telecomoperators als Pacific Bell en MCI.

Volgens Wayne Madsen, een voormalige spion van de NSA, heeft de geheime dienst al sinds 1995 op centrale punten in het Internet zogeheten sniffers geïnstalleerd om e-mail en ander Internetverkeer af te tappen. Met behulp van digitale woordenboeken en slimme zoekprogramma's worden de onderschepte berichten gescand op trefwoorden.

Uit de publiek toegankelijke patentendatabank van softwaregigant IBM blijkt dat de NSA sinds 1993 twintig patenten heeft aangevraagd voor speciale high tech afluisterapparatuur, zoekfilters en versleutelingsprogramma's. Zo heeft de inlichtingendienst in 1995 een patent gekregen voor een speciale methode om berichten over hetzelfde thema te onderscheppen en in een databank op te slaan, ‘topic spotting' geheten.

Volgens het rapport wordt 'topic spotting' door de NSA gebruikt om profielen aan te leggen van mensen en bedrijven die over bepaalde onderwerpencommuniceren. ‘Topic spotting' zal op den duur het selecteren op enkele trefwoorden vervangen, zo wordt voorspeld in Development of surveillance technology.

Rapport Development of surveillance technology. Interception capabilities 2000