Dossier EK 2000  

Nieuws

Veiligheid

Nederlands elftal

Toernooi

Geschiedenis

Tegenspraak

Links

Altijd en overal geweldige belangen

Door Karel Glastra van Loon
Gisteren ontmoette ik in het Amsterdamse Sarphatipark een man die Winston Bogarde-knuffelpopjes verkocht. Dat wil zeggen: verkocht had hij er nog niet één, maar het was zijn vaste overtuiging dat hij tusen nu en 2 juli, de dag dat Nederland de EK-finale speelt, al zijn 2500 poppen á fl.39,95 zou kwijtraken.

Ik vind dat ieder mens recht heeft op zijn eigen dwaze droom, en dus deed ik geen pogingen 's mans optimisme wat te temperen. Integendeel. Ik zei hem dat iedereen kon zien dat de stoere linkerverdediger van Oranje geweldig veel sex-appeal heeft en dat dat in de voetballerij vandaag de dag aanzienlijk belangrijker is dan de vraag of hij een deuk in een pakje boter kan trappen. De popjes, zei ik, zouden ongetwijfeld hun weg vinden naar de kaptafels en nachtkastjes van voetbalminnend vrouwelijk Nederland. Dat had ik dus beter niet kunnen zeggen.

Ik zal u een woordelijke weergave van de monoloog die hierop volgde besparen, maar kort samengevat kwam het er op neer dat het idee voor de knuffelpopjes afkomstig was van zijn vriendin en dat de goede man door mijn opmerking plotseling begon te twijfelen of hij er wel goed aan had gedaan om haar bewondering voor Bogarde (waar zij thuis voor de buis geregeld luidruchtig uiting aan gaf - zo luidruchting dat hij zich schaamde tegenover de buren) op deze manier te beantwoorden. Want stel nou dat hij tóch onverhoopt met een paar honderd van die klotepoppen zou blijven zitten, zou hij dan voortaan op de bank moeten slapen omdat zijn vriendin de voorkeur gaf aan een hondervoudige omhelzing van de zwarte parel van Catalonië?

De man en ik, wij gingen somber uiteen, daar in het Sarphatipark.

Ik wil maar zeggen: er zijn tegenwoordig met de voetballerij geweldige belangen gemoeid - belangen die de simpele vraag 'wie wint van wie en met hoeveel?' verre overstijgen. En dat is voor geen der betrokkenen gemakkelijk. Vandaar dat van u, eenvoudige voetballiefhebber en Oranje- supporter, de komende weken enig begrip wordt gevraagd.

Allereerst ten aanzien van de spelers. Mocht een aantal van de gelauwerde sterren de hooggespannen verwachtingen niet helemaal waarmaken, bedenk dan dat zij een loodzwaar seizoen achter de rug hebben, waarin elke wedstrijd een finale was, en waarin zij constant bloot stonden aan een welhaast onmenselijke druk. Immers, het gaat bij de Europese topclubs tegenwoordig om geweldige belangen.

Mocht het gebeuren dat een speler die hopeloos faalt desondanks geen genoegen wenst te nemen met een plaats in de dugout (en bijvoorbeeld gaat schelden op de coach), realiseert u zich dan dat die jongen per jaar meer geld op zijn buitenlandse bankrekening krijgt bijgeschreven dan zijn ouders met een levenlang werken kunnen verdienen - dus dan is het logisch dat hij daarvoor iets wil laten zien. En omdat hij bij zijn club vermoedelijk ook al driekwart van het seizoen op de bank heeft gezeten (brede selectie, de belangen zijn immers enorm!), is al zijn hoop gevestigd op Oranje. Is het dan gek als je in je frustratie eens een keer rept van in de kont kruipen, of van andere onsmakelijkheden? Er staan voor zo'n jongen gigantische belangen op het spel! Verder is het niet meer dan logisch dat de spelers zich tijdens het toernooi regelmatig wensen te onderhouden met hun persoonlijke fysiotherapeuten, hun persoonlijke mental coaches, en niet te vergeten hun persoonlijke managers. Daar moeten wij niet lacherig over doen. Het gaat tegenwoordig in de voetballerij immers om - affijn, u weet wat ik bedoel.

Dan wat betreft de bobo's, sponsors, en andere genodigden. Mocht het zo zijn dat zij zich tijdens de wedstrijden akelig stilhouden, bedenk dan dat het in multifunctionele uitgaansgelegenheden als de Arena en de Gelredome bij voorbaat nauwelijks mogelijk is om het gezellig te maken - men heeft daar immers in het kader van de professionalisering het oude clubgevoel vervangen door een uiterst modern stukje entertainmentgebeuren. Als er niet wordt gejuicht na een doelpunt, wordt dat ruimschoots gecompenseerd door het hardrock-riffje dat geheel spontaan uit de luidsprekers knalt. En natuurlijk draait de dienstdoende disk-jockey voor, tijdens en na elke wedstrijd van het Nederlands elftal We are the champions van Queen. Dat is hartstikke leuk. En ondertussen doen de bobo's en de sponsors en de gasten van de sponsors aan relatiemarketing - en daarmee zijn, u raadt het al, geweldige belangen gemoeid.

Blijft over de televisieregistraties en vooral wat daar zoal omheen gebeurt. Mocht u nog tot het (gelukkig snel uitstervende) soort behoren dat zich ergert aan alle reclame-uitingen rond het veld, weet dan dat er mensen zijn die beroepshalve de hele uitzending lang niets anders moeten doen dan in de gaten houden of de borden wel goed in beeld komen (en of de spelers na afloop van de wedstrijd voor het diepte-interview wel netjes voor die witte panelen met al die logootjes gaan staan, en of ze op weg naar de bus wel de juiste sponsorstropdas dragen). Hoe moet zo iemand zich wel niet voelen als zijn zoontje vraagt: papa, wat doe jij nou precies bij het voetballen? Daarbij vergeleken valt uw ergernis volledig in het niet.

Natuurlijk komen die quasi-artistieke reclamefimpjes van Nike en Adidas die in de reclameblokken rond elke wedstrijd worden uitgezonden, u al op de tweede speeldag de neus uit. Maar vergeet niet dat die schoenfabrikanten diep in de buidel hebben moeten tasten om al die godenzonen te contracteren, om nog maar te zwijgen van de gages van de Hollywoodregisseur, de art-director, de cameramensen, de stylistes en de make-up assistentes, de kosten van de vliegtickets, het reclamebureau, de montage- en geluidsstudio, de post-production, etcetera. Na al die kosten en moeite wil je zo'n filmpje natuurlijk wel een paar keer laten zien.

Ook is het flauw om kritiek te hebben op de Oranje-aanbiedingen van bierfabrikanten, de Hup Holland Hup-kroketten van de snackmakers, de EK- stuntaanbiedingen van de witgoedmultinationals, en al die andere uitingen van gezond Hollands koopmanschap. Die jongens doen dat ook niet voor hun lol, maar ziet u, de concurrent doet het ook, en dan kun je niet achterblijven, want voor je het weet ben je een looser. Het is dus eigenlijk net topsport! En u weet...

Affijn, als u die man nog tegenkomt, met die Winston Bogarde- knuffelpopjes, en u kunt toevallig nog vier tientjes missen, doe mij dan een plezier. U redt er wellicht een relatie mee. En zoals alle jonge voetbalmiljonairs nooit moe worden te verklaren: voetbal is maar een spelletje, dat je het thuis een beetje goed voor mekaar hebt is veel en veel belangrijker!