Dossier EK 2000  

Nieuws

Veiligheid

Nederlands elftal

Toernooi

Geschiedenis

Tegenspraak

Links

Een groot deel van het begeleidingsteam van het Nederlands elftal mag zich tot de vrienden van Cruijff rekenen. De filosofie van 'De Verlosser' dringt door tot het Oranje-kamp.

Door onze redacteur ERIK OUDSHOORN

HOENDERLOO, 9 JUNI. Officieel gaat het om een 'klankbordfunctie'. Althans zo noemt Arie van Eijden, directeur betaald voetbal van de KNVB, de inbreng van Johan Cruijff bij de bond. Wat dit in de praktijk inhoudt is voor een belangrijk deel duidelijk geworden. In het weekblad Voetbal International geeft bondscoach Frank Rijkaard deze week onomwonden toe dat hij regelmatig contact heeft met de voormalige Verlosser voor wie hij in 1987 wegliep op de training bij Ajax. Die verstoorde relatie is al jaren hersteld. "Cruijff spreek ik vaak. Dat zijn hele leerzame en energiegevende momenten", zegt Rijkaard.

In de jaren negentig mislukten diverse pogingen om de zo vurig verlangde combinatie tussen Cruijff en het Nederlands elftal tot stand te brengen. Veel feiten duiden erop dat de KNVB nu een ideale manier heeft gevonden om achter de coulissen gebruik te maken van de maestro. "Het is toch prachtig dat het zo kan", bevestigt Van Eijden, die onderstreept dat Rijkaard zich ook laat informeren door Rinus Michels.

Maar hoever reikt de hand van Johan Cruijff bij het Nederlands elftal in werkelijkheid? Die vraag zullen Cruijff en Rijkaard nog niet beantwoorden. Maar wie de feiten vanaf 1998 op een rij zet, ontdekt heel wat ontwikkelingen die geheel passen in de filosofie van Cruijff.

Na het WK in Frankrijk benaderde Van Eijden in eerste instantie Cruijff voor de opvolging van bondscoach Guus Hiddink. Cruijff, die in maart 1991 bij een hartoperatie een dubbele bypass kreeg, liet echter weten de functie van bondscoach niet meer te ambiëren. Daarna ontving Van Eijden bij hem thuis Wim Jansen, al zo vaak warm aanbevolen door Cruijff. Maar ook de voormalige trainer van Feyenoord en Celtic voelde niets voor de baan van bondscoach. Tevens werd Ronald Koeman benaderd. Koeman gaf er de voorkeur aan Van Gaal te assisteren bij Barcelona. Vervolgens bespraken Van Eijden en technisch bestuurslid Leo Steegman de mogelijkheid Johan Neeskens, assistent van Hiddink, aan te stellen als bondscoach. Rijkaard, die inmiddels te kennen had gegeven verder te willen bij de KNVB, moest zijn assistent worden. "Maar Neeskens vond deze functie niet passen in zijn carrièreplanning", verklaart Van Eijden. "Bovendien wilde hij graag een jeugdelftal begeleiden. Op een terrasje in Joure opperden Steegman en ik vervolgens het idee om de verantwoordelijkheden dan maar om te draaien."

Cruijffs invloed is voortdurend zichtbaar gebleven. In de omvangrijke begeleidingsploeg voor het EK zijn nogal wat handlangers van Cruijff opgenomen. Via 'bevriende' journalisten van Cruijff weten we dat hij voor Ajax het tandem Rijkaard-Krol in gedachten had om Wouters op te volgen. Tot grote woede van Cruijff kreeg Adriaanse die functie. Enkele weken later werd Krol door Rijkaard opgenomen in zijn trainersstaf voor het EK. Als voetballer was de recordinternational een grootheid, als trainer kwam hij niet ver omdat hij tot voor kort niet over de vereiste papieren beschikte. Krol mislukte als trainer bij KV Mechelen, behoedde het Zwitserse Servette voor degradatie en boekte succes op weliswaar bescheiden niveau in Egypte.

Rijkaard haalde ook de fysiotherapeuten Reinier van Dantzig en Pim van Dord binnen als opvolgers van de 'dissidenten' Rob Ouderland en Ricardo de Sanders. Van Dantzig heeft Cruijff vaak op de massagetafel gehad. Van Dord werd door Cruijff naar Ajax gehaald. En dan was er de aanstelling van Cruijffs voormalige rechterhand Tonnie Bruins Slot. Hij kreeg bij Oranje de functie van scout toebedeeld. Hoewel Bruins Slot in Zwitserland ook meerdere malen in trainingspak op het veld rondliep.

De trouwe sergeant van Cruijff kwam vorig seizoen terug bij Ajax, de club waar hij na een jaar uit zijn functie van trainer van het tweede team werd gezet. Ook bij Ajax is Bruins Slot nu scout.

Deze week maakte nog een andere spion van Oranje zijn opwachting: Stanley Menzo. Wéér een Ajacied. Als één van de eerste meevoetballende keepers was hij de oogappel van Cruijff. Van Eijden beweert ook een aantal namen van het EK-begeleidingsteam naar voren te hebben geschoven. "Je filosofeert daarover in een groep. Ik heb met Krol nog gevoetbald. Rijkaard kwam ook met namen. Je weet op zo'n moment niet of hij dan al contact met Cruijff heeft gehad."