Dossier Elektronisch zakendoen

Dossier Elektronisch uitgeven

Nieuws

Achtergrond

VNU

Wolters Kluwer

Reed Elsevier

Wegener

De Telegraaf

PCM

Overige uitgevers

Links

Reacties

Nieuwe bezem heeft tijd nodig

Door JOCHEN VAN BARSCHOT en ERIK VAN DER WALLE
ROTTERDAM, 9 DEC. De nieuwe bestuursvoor- zitter van Reed Elsevier weet wat beleggers willen. Internet en een nieuwe ronde kostenbesparingen. Van een echte koers- wijziging is echter nog geen sprake.

Zelfs het toverwoord 'Internet' leek uitgever Reed Elsevier vanmorgen niet aan een koersstijging te helpen. Maar na een aanvankelijke koersdaling van drie procent, zagen beleggers plotseling brood in het aandeel Elsevier. De koers steeg flink. Net als bij de concurrentie klampen ook beleggers in Reed Elsevier zich vast aan de belangrijkste bedreiging van het traditionele uitgeversvak. Het aandeel VNU steeg vorige week ruim 6 procent op de dag dat de uitgever niets meer aankondigde dan het voornemen om zijn Internet-activiteiten te bundelen.

Dan is de aankondiging van Reed Elsevier om 150 tot 200 miljoen pond (525 tot 700 miljoen gulden) in nieuwe Internetproducten te investeren, heel wat substantiëler. Maar de buitenwereld wachtte tevergeefs op meer strategische duidelijkheid van de nieuwe bestuursvoorzitter Crispin Davis. Vorige week won het aandeel Elsevier bijna tien procent, vooruitlopend op het 'tussentijds bericht' waar de Brits-Nederlandse uitgever vanochtend mee naar buiten kwam. Davis zou daarin mogelijk zijn strategie voor de komende jaren uit de doeken doen.

Maar Davis houdt, positief geformuleerd, zijn kruit nog even droog. Hij komt pas eind februari met zijn Groot Strategisch Plan. Tot die tijd houdt Davis zich bezig met het doorlichten van de drie divisies van het concern (wetenschappelijke, professionele en vakinformatie). Hij heeft daarbij carte-blanche om onderdelen op de schop te nemen.

Het enige waar Davis nu al van overtuigd is, is dat de investeringen in Internet fors opgeschroefd moeten worden. Dat was goed nieuws voor beleggers, ook al blijft Reed Elsevier bij zijn waarschuwing uit juni dat de winst dit jaar lager zal uitvallen dan in 1998.

Een rigoreuze koerswijziging is de extra investering in nieuwe Internetproducten niet te noemen. Reed Elsevier investeert al jaren tientallen miljoenen in het digitaliseren van de informatie die eerst alleen op papier stond. Internet is wel de gevoelige plek van het uitgevershuis. De Amerikaanse databank Lexis-Nexis, voorheen een grote winstmaker, kampt al enige tijd met omzetstagnatie en de uitgever legt het af tegen concurrenten die sneller op het nieuwe medium zijn ingesprongen.

Reed Elsevier heeft daar lang mee gewacht. Davis' voorganger Bruggink, tot september de bestuursvoorzitter van Elsevier en de helft van de toen nog tweehoofdige directie van Reed Elsevier, had nog het volste vertrouwen in de bestaande - papieren - producten van het concern. ,,Onze portfolio is perfect'', zei hij halverwege 1998. En: ,,De markt beweegt zich minder snel dan ik drie jaar geleden dacht'', zei hij begin dit jaar na publicatie van de tegenvallende jaarcijfers.

De 500 miljoen gulden die Reed Elsevier tot dan toe had geïnvesteerd in nieuwe technieken en elektronische producten waren te weinig geweest, erkende Bruggink, maar meer dan 200 miljoen gulden hoefde daar niet bij. De nieuwe bestuursvoorzitter Crispin Davis maakt korte metten met die visie en verdrievoudigt dat bedrag.

Om die extra investeringen volgend jaar te kunnen opbrengen, gaat Davis snijden in de kosten. Hij treft daar een voorziening van maximaal 250 miljoen pond (875 miljoen gulden) voor, die hij, ook al loopt het boekjaar over drie weken af, voor een deel nog ten laste van de resultaten van dit jaar wil leggen. Gek genoeg zegt het concern nog niet te kunnen zeggen hoe groot de aanslag op de uiteindelijke winst in dit jaar zal worden.

Om komend jaar eindelijk weer een gezonde winstgroei te tonen moet de omzet omhoog, onderkent Davis. Omdat de traditionele producten als vakbladen en de organisatie van congressen zich niet lenen voor hoge groei, is Reed Elsevier wel gedwongen om het Internet op te zoeken. Dat Davis geschrokken is van de situatie bij het voormalige paradepaardje van het Nederlands bedrijfsleven wordt tussen de regels duidelijk. De Brit vraagt om tijd, want ,,belangrijke organisatorische issues'' moeten nog worden afgehandeld. Bijvoorbeeld de ,,aanzienlijke versterking van het managementteam''.

Toch moet Davis opschieten. Volgend jaar kan hij de verantwoordelijkheid niet meer bij het vorige management leggen en Reed Elsevier weet als geen ander hoezeer de snelle ontwikkelingen op Internet een uitgever kunnen raken.