Dossier Elektronisch zakendoen

Dossier Elektronisch uitgeven

Nieuws

Achtergrond

VNU

Wolters Kluwer

Reed Elsevier

Wegener

De Telegraaf

PCM

Overige uitgevers

Links

Reacties

Een regionaal baken op het web

Door JOCHEN VAN BARSCHOT
APELDOORN, 16 MAART. De grote Nederlandse uitgevers hebben het ontwikkelen van Internet-diensten tot kernactiviteit verheven. Maar wat houdt elektronisch uitgeven in de praktijk in? Wegener zoekt zijn kracht in de regio.

De gemeente Apeldoorn heeft dit jaar een meevaller van 28 miljoen gulden door de verkoop van haar aandelen in het Bouwfonds Nederlandse Gemeenten. Wat moet er met die 28 miljoen gebeuren, vroeg de Apeldoornse Courant de bezoekers van haar website (net als de andere kranten van Wegener te vinden op www.onlinekranten.nl).

De bezoekers konden hun keuze maken in een virtuele 'gemeentelijke supermarkt', waar ze precies konden zien wat het de gemeente kost om een fietspad aan te leggen of een speeltuintje van nieuwe toestellen te voorzien. Vervolgens konden ze net zo lang verkeersdrempels, speeltuintjes en extra wijkagenten in hun elektronische boodschappenmandje stoppen tot de 28 miljoen op was. Met een druk op de knop werd ,,het verlanglijstje van de burger'' ten slotte naar de redactie van de krant gestuurd, die daarover uitgebreid berichtte en de resultaten van de actie, waaraan 1.400 mensen meededen, voorlegde aan de plaatselijke politiek.

,,De essentie van een regionale krant op Internet zit in dit project. Het is lokaal, het is interactief en het voegt iets toe aan de papieren krant'', zegt Koos Bloemsma, chef van de Internet-redacties van Wegener Uitgeverij Gelderland Overijssel, waarvan behalve de Apeldoornse ook de Arnhemse en Zwolse Courant en het Gelders, Overijssels en Deventer Dagblad deel uitmaken. ,,Wij willen op Internet geen kopie van de papieren krant aanbieden, maar iets anders, iets extra's. Bijvoorbeeld een e-mailkrant-op-maat, waarbij de abonnee zelf kan aangeven in wat voor nieuws hij geïnteresseerd is.''

Op een zo omvangrijk en ongrijpbaar medium als Internet, waarop grenzen en afstand geen rol spelen, heeft een gebruiker behoefte aan houvast, ,,al is het maar om betrouwbare informatie te kunnen onderscheiden van onzin'', aldus Bloemsma. Regionale kranten staan in hun verspreidingsgebied nog altijd te boek als betrouwbaar - 'als het in de krant staat, dan is het waar' - en van die reputatie moeten ze gebruikmaken op Internet. ,,Een regionale krant ontleent zijn kracht aan de regio, dáár onderscheid je je mee. Het wereldnieuws staat immers op honderden websites, het regionale nieuws maar op één of twee.''

Wegener heeft zijn twaalf regionale dagbladen, waaronder het Utrechts Nieuwsblad en de Haagsche Courant, allemaal op Internet staan. Vooralsnog leveren die slechts beperkte inkomsten op en beschouwt Wegener ze als marketinginstrument. ,,Wederzijdse ondersteuning'' van de papieren en de digitale krant is nu nog het voornaamste doel, zegt Bloemsma, ,,maar op zeker moment zullen we toch afgerekend worden op wat het product opbrengt. Ooit zal het inkomsten moeten genereren.''

Inkomsten komen op Internet vooral van advertentie-banners. Abonnementsgeld vragen is in Nederland nauwelijks een optie, daarvoor is het bereik van de doorsnee website te klein. ,,Redactie en commercie liggen op Internet dichter bij elkaar dan bij de papieren krant'', geeft Bloemsma toe, ,,maar zonder dat de redactionele onafhankelijkheid daarbij in gevaar komt.'' Zo bedenkt de advertentie-afdeling in samenspraak met de redactie reclamemogelijkheden voor de website. ,,De aard van het medium vraagt daar om. Bij de Internet-krant leeft veel minder het idee dat die advertentiejongens er toch niks van begrijpen, zoals bij de gewone krant vaak gedacht wordt.''

Wegener ziet Internet-diensten als kernactiviteit. ,,In de markten waarin Wegener actief is, wil het concern leidende posities innemen, zowel op de traditionele wijze als gebruikmakend van nieuwe, interactieve technieken'', zo liet bestuursvoorzitter Jan Houwert begin dit jaar in zijn nieuwjaarstoespraak weten. Het uitbouwen van de Internet-activiteiten is ondergebracht in een nieuwe divisie, Wegener eMedia (WeM). Behalve de regionale kranten maakt daar ook JobTrack deel van uit, een vacaturesite die alle personeelsadvertenties van de regionale dagbladen van Wegener, de Noordelijke Dagbladcombinatie en de Telegraaf samenbrengt. Als de regionale kranten van VNU (waaronder De Gelderlander en BN De Stem) daar in de loop van dit jaar bijkomen - Wegener heeft maandag toestemming gekregen van de Nederlandse Mededingingsautoriteit om die over te nemen - heeft JobTrack een nagenoeg landelijke dekking. Het jongste initiatief van Wegener eMedia is de website golfsite.nl, gericht op de golfsport.

Ook onderdeel van Wegener is de Arcade Media Groep (binnenkort Wegener Radio en Televisie), met het tv-station The Music Factory (TMF) en de radiozenders Radio 10 en Love Radio. Via TMF exploiteert Wegener met succes TMFWeb, een gratis Internet-aanbieder die pas enkele maanden bestaat, maar nu al 50.000 vooral jonge abonnees heeft. Wegener-dochter NetCast bouwt en onderhoudt de websites van de uitgever, maar ook die van onder meer de Postbank en KPMG.

In een grijs verleden was ook CityOnline onderdeel van Wegener, het geesteskind van de voormalige directeur Nieuwe Media, Internetgoeroe Maurice de Hond. CityOnline - inmiddels vervangen door de websites van de afzonderlijke Wegenerkranten - had een soort digitale gemeenschap moeten worden, de spil in het web van Internet-gebruikers in een stad of streek. ,,CityOnline was in feite een van de eerste portals, de toegangspoorten tot het Internet die nu zo populair zijn. Maar CityOnline was voor het moment te futuristisch'', zegt Koos Bloemsma achteraf. ,,Het concept was aardig, maar de mogelijkheden waren te beperkt. Tegen de tijd dat we alles technisch op orde hadden, had de markt ons ingehaald.''