Dossier Elektronisch zakendoen

Dossier Elektronisch uitgeven

Nieuws

Achtergrond

VNU

Wolters Kluwer

Reed Elsevier

Wegener

De Telegraaf

PCM

Overige uitgevers

Links

Reacties

Door JOCHEN VAN BARSCHOT
HAARLEM, 10 FEBR. De grote Nederlandse uitgevers hebben het ontwikkelen van Internet- diensten tot kernactiviteit verheven. Maar wat houdt elektronisch uitgeven in de praktijk in? VNU maakte zijn tijdschriften digitaal.

Analist Mick Heyblom van de Delta Lloyd Bank ziet de toekomst voor uitgever VNU rooskleurig in. VNU gooit hoge ogen om ,,de AOL Time Warner van Europa'' te worden, schrijft hij in een recente analyse naar aanleiding van de fusie tussen 's werelds grootste Internetaanbieder America Online en het mediaconcern Time Warner. ,,De gedachte achter de Time Warner/AOL deal is het samenbrengen van een grootschalige distributeur van informatie via Internet en een mediabedrijf dat titels uitgeeft die bij consumenten een grote bekendheid genieten.''

VNU, uitgever van ruim honderd publiekstijdschriften (waaronder in Nederland Libelle, Margriet en Nieuwe Revu), maar bijvoorbeeld ook de Gouden Gids, heeft zulke titels in overvloed. ,,VNU is dan ook de ideale kandidaat voor een Europese versie van zo'n fusie van 'oude' en 'nieuwe' media'', schrijft Heyblom. ,,VNU zou zich ook zelf actiever kunnen inzetten op Internet, maar aansluiting bij een Internetaanbieder geniet de voorkeur.'' Als mogelijke kandidaten noemt hij Europe Online (een joint venture van AOL en de Duitse uitgever Bertelsmann), kabelaar UPC en Internetaanbieder World Online, die dit voorjaar naar de beurs gaat.

VNU is echter niet van plan overgenomen te worden door een Internetaanbieder. De uitgever zet liever zelf websites op of koopt belangen in succesvolle bestaande Internetbedrijven. In 1999 trok VNU daar 30 miljoen gulden voor uit. De jongste aanwinst is een belang van vijftig procent in Medical Media, een medische Internetuitgeverij uit Den Haag, die met de website www.ziekenhuis.nl 650.000 bezoekers per maand trekt. De medische site verenigt de websites van veertig Nederlandse ziekenhuizen en bevat onder meer een online spreekuur, medisch nieuws en verhalen van patiënten.

In het tweede kwartaal van 1999 trokken alle websites van VNU samen 100 miljoen bezoekers. Bij VNU werken wereldwijd zo'n 200 mensen aan Internetprojecten. Hieronder vallen onder meer de tientallen websites van de VNU-tijdschriften. De Nederlandse titels zijn verzameld op www.medianet.nl.

De bladen hebben veelal een website die aansluit bij de doelgroep van het blad. Dus de bezoeker van de website van Panorama vindt er auto's, geld, misdaad, sport en babes, terwijl Libelle de lezer recepten, schoonheidstips en een probleemrubriek voorschotelt.

Het Belgische blad Humo ruimt op www.humo.be ('the wild site') een plek in voor interactieve snufjes. Bezoekers kunnen zelf boodschappen of oproepen op de site plaatsen. Bijvoorbeeld: ,,Aan de knapperd (bruin haar, brilletje, beige jas) die zondag in de winkelstraat in Oostende flaneerde. Ik (meisje met bruine knierok, grijze sjaal en haarband) heb juist nieuwe schetsblok, maar nog niemand om model te staan.''

De aan publiekstijdschriften gekoppelde websites zijn voor VNU vooral een marketinginstrument (lees: kostenpost). VNU Business Online Europe daarentegen richt zich op de zakelijke markt en genereert wel inkomsten. Zo heeft VNU een hele serie websites voor IT'ers, waarvan www.vnunet.com de belangrijkste is. De uitgever investeert ook fors in banensites, zoals Intermediair Online, BanenNet en Jobworld, en digitale versies van telefoongidsen en gouden gidsen. VNU is nu in Nederland met www.nationaletelefoongids.nl als eerste begonnen met een concurrende telefoongids van KPN.

In de Verenigde Staten heeft VNU zelfs zakelijke sites die al winstgevend zijn. Dat is redelijk uniek, want door de bank genomen kosten Internetactiviteiten vooral een hoop geld, terwijl ze nog nauwelijks iets opleveren. Tegenover de 66 miljoen gulden aan investeringen in Internetdiensten stonden het afgelopen jaar bij VNU 29 miljoen aan inkomsten.

Beleggers zien dat overigens als een investering in de toekomst en belonen iedere aankondiging die iets met Internet te maken heeft met een forse koersstijging. VNU heeft dat, net als de andere uitgevers, de afgelopen maanden herhaaldelijk ondervonden.

Maar of die investeringen ooit winst opleveren, en zo ja wanneer, is onzeker. Op dit moment profiteren vooral distributeurs van elektronische informatie van de opmars van Internet, terwijl aanbieders van inhoud, zoals VNU, daar vooralsnog niet in slagen. Ook het verkopen van advertentieruimte komt nog niet op grote schaal van de grond.

Eén van de oorzaken daarvan is dat er nog geen algemeen erkend instituut is dat het bereik van Internetpagina's meet. VNU-dochter Nielsen Media Research vervult die functie wel op het gebied van kijkcijfers in de Verenigde Staten en streeft een vergelijkbare positie op Internet na. Nielsen heeft daartoe eind vorig jaar een meerderheidsbelang genomen in NetRatings, dat marketinginformatie over Internetgebruik verzamelt. VNU hoopt NetRatings uit te bouwen tot een net zo gezaghebbend instituut als Nielsen.