Menselijk embryo kweken?

DNA-materiaal afnemen?

GM-voedsel kopen?

Het DNA-dilemma

,,De invoering van genetisch gemanipuleerde voedingsmiddelen in Nederland is mislukt en dat is geheel te wijten aan een verkeerde introductie. Dat is spijtig, want het zal ook de komst van goede toepassingen van genetische manipulatie (bijvoorbeeld die voor de eventuele genezing van kanker) vertragen.'' Dat zei prof.dr. Lucas Reijnders op 12 maart tijdens een bijeenkomst over voeding en biotechnologie in De Rode Hoed in Amsterdam.

Drs. Ewald Wermuth

Is er voldoende debat in Nederland over genetisch gemanipuleerd (GM) voedsel? Bekijk het filmfragment met RealPlayer of met de Windows Media Player

De bijeenkomst was de eerste in een reeks van vier debatavonden die NRC Handelsblad in samenwerking met De Rode Hoed organiseert rond het thema 'Het DNA dilemma', over de maatschappelijke consequenties van nieuwe ontwikkelingen in de genetica en biotechnologie. Adjunct-hoofdredacteur Juurd Eijsvoogel van NRC Handelsblad leidde de forumdiscussie.

Dr. René von Schomberg

De besluiteloosheid in Europa verlamt de ontwikkeling van GM-producten Bekijk het filmfragment met RealPlayer of met de Windows Media Player De industrie heeft GM-producten te snel geïntroduceerd Bekijk het filmfragment met RealPlayer of met de Windows Media Player

Hoogleraar voedingsleer prof.dr.ir. Martijn Katan, verbonden aan de vakgroep Humane voeding en epidemiologie van het Wageningen Centre for Food Sciences, opende de avond met een inleidende voordracht over de (on-)natuurlijkheid van ons voedsel. In prikkelende bewoordingen maakte hij duidelijk dat de voeding die via traditionele veredeling tot stand is gekomen in wezen niet veel verschilt van genetisch gemanipuleerde voeding. Genetische manipulatie is gerichter dan klassieke veredeling, aldus Katan: ,,Klassieke veredeling is alsof je voortdurend tegen een plant trapt en hoopt dat er op den duur iets goeds uit zal komen. Met genetische manipulatie zet je gericht nieuwe onderdelen in een plant.'' Maar hij vond dat niet meer dan een conceptueel verschil.

Prof.dr. Lucas Reijnders

Waarom is de publieke opinie zo negatief over GM-producten Bekijk het filmfragment met RealPlayer of met de Windows Media Player Bekijk het filmfragment met RealPlayer of met de Windows Media Player

Na deze introductie werd het discussieforum uitgebreid met drie andere deskundigen: prof.dr. Lucas Reijnders (hoogleraar milieukunde aan het Instituut voor biodiversiteit en ecosysteemdynamica van de Universiteit van Amsterdam), dr. René von Schomberg (ambtenaar in dienst van de Europese Commissie) en drs. Ewald Wermuth (projectdirecteur Biotechnologie bij het Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij).

Prof.dr.ir. Martijn Katan

Hoe onafhankelijk is het onderzoek naar GM-organismen? Bekijk het filmfragment met RealPlayer of met de Windows Media Player Er is nauwelijks dialoog met de producenten van gentech-voedsel Bekijk het filmfragment met RealPlayer of met de Windows Media Player

De heren waren het opvallend eens. Voedselbiotechnologie is in Europa gesneuveld door een ongelukkige introductie, waarbij keer op keer fouten werden gemaakt. De eerste producten, transgene soja en transgene mais, zijn door druk van consumentenorganisaties vrijwel geheel uit de voedselketen verdwenen. Toelatingsprocedures voor nieuwe genetisch gemanipuleerde gewassen liggen stil.

Genetische manipulatie, zo voegde Von Schomberg toe, verkeert momenteel in Europa in een impasse, niet omdat het onveilig is, maar omdat de Europese lidstaten het oneens zijn over de manier waarop risico's moeten worden geschat.

Volgende week: ,,Wangslijm: de nieuwe Sherlock Holmes?'' Over DNA en juridische toepassingen. Met o.a. Femke Halsema, lid Tweede Kamer voor GroenLinks.

Op 26 maart: ,,Kinderkans of kinderkeus?'' Over de medische toepassingen van DNA in voortplantingskwesties. Met o.a. Rob Oudkerk, lid Tweede Kamer voor de PvdA.

Op 4 april vindt het slotdebat plaats. Daarin staan conclusies uit voorafgaande debatten en ethische kwesties centraal. Met politici, ethici, wetenschappers en journalisten.

Lees ook: