Als de afloop van het Kamerdebat over Enschede gisteravond niet zo'n rommeltje was geweest, had men er wel de voorbode ven een coalitie tussen het CDA en GroenLinks in kunnen zien.

Door onze redacteur RAYMOND VAN DEN BOOGAARD

DEN HAAG, 27 APRIL. Voor een écht spannende avond ontbraken er toch een paar belangrijke spelers: premier Kok en VVD-leider Dijkstal, als voornaamste politieke vriend van de door een motie van afkeuring belaagde minister De Grave (Defensie). Maar voor de rest speelde de Tweede Kamer gisteravond kabinetscrisisje, onder leiding van oppositieleider De Hoop Scheffer (CDA).

Het was de onverwachte finale van het driedaagse Kamerdebat over de ramp in Enschede dat, tot die derde termijn van gisteravond, serieus maar weinig spectaculair was geweest. Fractiewoordvoerders rampenbestrijding aan de ene kant, die soms niet de meeslependste sprekers zijn. En aan de andere ministers met vrome voornemens over een verandering van de bestuurlijke cultuur. Groot was de verrassing, niet in het minst bij de rest van de oppositie, toen De Hoop Scheffer bereid bleek een motie van afkeuring tegen De Grave in te dienen - iets waartoe Rosenmöller (GroenLinks) het CDA al een week lang vergeefs had proberen te verleiden. Wat de CDA-leider plotseling van mening deed veranderen, bleef enigszins duister - zelf zei hij dat er bij het CDA " iets geknapt" was ten aanzien van de minister van Defensie.

Misschien speelde ook het onaantrekkelijk vooruitzicht een rol, dat in derde termijn GroenLinks met één en de SP met maar liefst twee moties de oppositionele show zouden stelen - tenslotte had De Hoop Scheffer vorige week ook al op het laatste moment een motie tegen D66- minister Borst ingediend, om te verhinderen dat SGP en ChristenUnie de enige serieuze opposanten tegen het euthanasiebeleid van het kabinet zouden lijken.

Maar waar het aanschoppen tegen de zwakke Borst, bijgestaan door een minzaam opererende premier Kok, vorige week nog iets had van een heldhaftige exercitie in beginselvastheid, eindigde de eveneens kansloze manoeuvre van gisteravond heel wat rommeliger. De Hoop Scheffer vroeg niet om Kok, en kreeg hem dus ook niet - de premier heeft dezer dagen met de Zalm-norm wel iets anders aan zijn hoofd. Opvallender was dat zelfs VVD-leider Dijkstal zich niet verwaardigde het debat bij te wonen en de verdediging van partijgenoot De Grave op zich te nemen. "Dat zou te veel eer geweest zijn voor het CDA", heet het in VVD-kring. Voor de VVD-fractie in de Kamer was het indienen van de motie De Hoop Scheffer overigens een volstrekte verrassing.

In plaats daarvan mocht minister De Vries (Binnenlandse Zaken) de handschoen voor zijn jonge VVD-vriend opnemen en uitleggen dat het aan de kant van het kabinet één voor allen was: het gaf geen pas De Grave uit te zonderen van de 'keten van verantwoordelijkheden'. De motie moest daarom krachtig worden ontraden. Aan de zijde van de regeringsfracties was D66-fractieleider De Graaf nog actief door De Hoop Scheffer stekelig te interrumperen. PvdA-leider Melkert was wel in de Kamer aanwezig, maar deed er het zwijgen toe. Geheel naar verwachting werd de motie verworpen, met alle oppositiepartijen vóór, en de drie regeringsfracties tegen. Bij GroenLinks vinden ze dat wel aardig. Het lukt ze de laatste tijd steeds vaker om het CDA uit de behoedzame tent te lokken, gisteren trokken CDA en GroenLinks trouwens ook samen op bij een aantal kritische moties tegen het MKZ-beleid van minister Brinkhorst, die deze D66'er de indieners bijzonder kwalijk nam. Natuurlijk, het CDA aarzelt vaak nog lang, constateert men bij GroenLinks. Maar door de bank genomen lijkt het CDA toch net iets minder bevreesd voor het eigen behoudend ingestelde kiezerspubliek van de partij, dan enkele jaren geleden. Een aardig voorschotje misschien voor als er na de verkiezingen een alternatief voor Paars moet worden bedacht, en CDA en GroenLinks best eens op elkaar aangewezen konden zijn.