Philips voelt plots overal pijn

Twee weken voor het aantreden van president G. Kleisterlee is Philips over een breed front in problemen. "Het zicht op de toekomst is beperkt."

Door onze redacteur MICHIEL VAN NIEUWSTADT

ROTTERDAM, 17 APRIL. Een groot deel van de werknemers van Philips' mobiele telefoonfabriek in het Franse Le Mans zit dezer dagen werkeloos thuis. Ze hebben "tijdelijk verlof". De situatie is illustratief voor de moeilijke marktomstandigheden waarmee Philips wordt geconfronteerd. 'Verschrikkelijk' en 'ontzettend' zijn de woorden die J. Hommen vanmorgen gebruikte om de situatie in het afgelopen kwartaal te typeren. Een financieel bestuurslid van een beursgenoteerde onderneming spreekt niet graag in zulke dramatische bewoordingen. Hommen zeker niet. Blijkbaar had hij vanmorgen geen keus.

Verrassend was zijn aankondiging dat Philips in de maanden april tot en met juni "waarschijnlijk" in de verliezen zal duiken. Dat gebeurt zelfs nog voordat een reorganisatielast van 350 miljoen euro op het resultaat in mindering is gebracht. Plots manifesteren de problemen voor Philips zich breed in het concern. Philips Consumer Communications (de mobiele telefoons) noteerde "in West-Europa een grote reductie in verkochte aantallen", aldus Hommen vanmorgen. " Net als veel van onze concurrenten", voegde hij er aan toe, maar het is intussen duidelijk dat Philips de divisie op korte termijn wil verkopen of onderbrengen in een gezamenlijke onderneming met een van die concurrenten. Binnen enkele weken komt Philips met details naar buiten, aldus Hommen vanmorgen.

Philips Consumer Communications noteerde tussen januari en maart een verlies van 118 miljoen euro tegenover een winst van 24 miljoen euro dezelfde periode vorig jaar. Philips maakt ook verlies met de productie van conventionele elektronica (televisies, videorecorders) en digitale settop boxen, kastjes voor nieuwe diensten op de televisie. Mainstream CE en Digital Networks, de divisies waarin deze activiteiten zijn ondergebracht doken elk voor circa 40 miljoen euro in het rood. Alleen met de verkoop van licenties verdient Philips Consumentenelektronica nog geld, maar, zo waarschuwde Hommen vanmorgen: "De inkomsten uit octrooien zullen in de tweede helft van het jaar een reductie laten zien". Inkomsten uit nieuwe producten als dvd en opneembare cd's zijn voorlopig onvoldoende om compensatie te bieden voor het aflopen, deze zomer, van belangrijke patenten op de compact disc.

Na Consumentenelektronica (totaal verlies 99 miljoen euro) is de divisie Componenten op dit moment Philips' belangrijkste zorgenkind. De afzet van cd-spelers die kunnen opnemen (voor in de pc), beeldschermpjes voor mobiele telefoons en computermonitoren kelderde tussen januari en maart met tientallen procenten. De divisie Componenten maakte een jaar geleden nog een kerngezonde indruk, realiseerde een winst van 100 miljoen euro en leverde een belangrijke bijdrage aan de aanstelling van G. Kleisterlee, eindverantwoordelijk voor deze divisie, als de nieuwe president.

Kleisterlee zal moeten zoeken naar lichtpuntjes als hij over twee weken formeel aantreedt. In het afgelopen kwartaal waren die te vinden in de divisies Medische Systemen, Huishoudelijke Apparaten en Licht. Zoals verwacht slaagden deze drie divisies erin de resultaten ongeveer te handhaven op het niveau van een jaar geleden. Maar met een winstbijdrage van circa 200 miljoen euro in het laatste kwartaal zullen genoemde drie bedrijfsonderdelen niet in staat zijn Philips drijvende te houden. Die taak komt toe aan de divisie Halfgeleiders. Op het oog zagen de resulaten van Philips' belangrijkste winstmotor er vanmorgen aardig uit. Het bedrijfsresulaat daalde met niet meer dan vier procent, terwijl Philips eerder dit jaar nog voor een reductie met tien procent had gewaarschuwd. Maar de winst is geflatteerd, omdat een eenmalige meevaller met de verzekeringen Philips 25 miloen euro heeft opgeleverd. Exclusief deze post is de operationele winst 14,5 procent lager dan in de eerste drie maanden van het vorig jaar.

In voorbereiding op de persconferentie had Hommen er de marktvoorspellingen van chipanalisten nog eens op nageslagen. In oktober vorig jaar werd een marktgroei voorspeld van 39 procent. Eind 2000 was dat 25 procent en begin dit jaar 15 procent. "En nu is de voorspelling dat de markt gaat krimpen", zegt Hommen. "Als je zo iets ziet is het logisch dat wij over de ontwikkeling van onze resultaten in de chipdivisie geen uitspraken doen. Wij houden het bij de voorspelling dat we vijf procent sneller groeien dan de markt."