B E E L D :
Urine
Maarten Huygen
In het echt heb ik nooit iemand
met het syndroom van Gilles de la Tourette gezien, wel veel in
Amerikaans drama. Lijders aan dit syndroom hebben last van tics en
beginnen plotseling te vloeken of te schelden - fuck of
shithead bijvoorbeeld - maar ze kunnen er niets aan doen.
Bestseller-neuroloog Oliver Sacks heeft het verschijnsel uitgebreid
beschreven. Scenarioschrijvers gebruiken het als grap. De
televisiemaatschappij in de komische dramaserie Beggars and
Choosers had een actrice in dienst met Gilles de la Tourette. Haar
regisseur dreef ze tot wanhoop door haar teksten te doorspekken met
vunzigheden. Gisteren in de advocatenserie Ally McBeal een vrouw
die door een tic haar vriend twee keer met haar jeep had overreden omdat
haar voet onwillekeurig uitschoot. Als Hollywood zo doorgaat, wordt het
een modekwaal. Het wachten is op een Vinger aan de Pols met een
authentieke lijder die tegen een meelevende Pia Dijkstra begint te
vloeken en te tieren. Dat zou een prachtig kermisnummer zijn. Zo'n
authentieke lijder werft zieltjes. Plotseling staan overal in het land
mensen op die menen last te hebben van het syndroom. Middelvinger omhoog
achter het stuur? Kan er niks aan doen, Gilles de la Tourette. Nieuwe
patiëntenverenigingen, aparte WAO-regeling. Medewerkers van het
voormalige Veronica lijden sinds kort in het buitenland aan het
syndroom. Ze moeten zich daar voorstellen met het Engelse woord voor "
urine". Britse journalisten lachten zich suf in Cannes, lees ik in De
Volkskrant. Ze mogen geen Veronica meer heten omdat de vereniging
met die naam zich heeft losgemaakt van RTL. De overblijvende tv-zender
moest een nieuwe naam bedenken. Eerst was dat ME maar dat mocht
niet van de rechter omdat het teveel leek op de kledingwinkel
WE. Nu is het Yorin - The Movement - afgekort
Yorin - en dat zou betekenen you're in the
movement. De suggestie is dat je er alleen bijhoort, als je
Ingliesj spreekt. Het effect in het buitenland is omgekeerd: die
domme Hollanders denken dat ze er internationaal bij horen door
zichzelf Urine te noemen.
Urine heeft twee ingebeelde Tourette-patiënten, Theo van
Gogh en Menno Buch. Zoals de jolly joker uit de Batman-
films hebben ze hun faam te danken aan hun walgelijkheid. Zij gebruiken
de grondregel van Benito Mussolini: of ze nou goed of slecht over je
praten, als ze maar over je praten. Maar Van Gogh was tot zijn
teleurstelling gezakt naar de vierde plaats van de lijst irritantste
Nederlanders voor de lezers van het weekblad Nieuwe Revu. "Ik ga
mijn best doen om het geschonden vertrouwen terug te winnen", beloofde
hij. Het gaat niet om humor maar om afzichtelijkheid. Hoe erger het is,
des te harder rinkelt de kassa. Gisteren kwam hij op het scherm met zijn
nieuwe Theo onder dak. Met de camera en in gescheurde
spijkerbroek bezoekt hij bekende Nederlanders die hij op een zo
sardonisch mogelijke toon introduceert. Als hij naar binnen mag, krijgt
Novib 1000 gulden per uur tot 15.000 gulden toe. "Voor de arme
kindertjes", zegt Van Gogh. Zo belde hij rivaal Willebrord Frequin uit
zijn bed, die in Nieuwe Revu trots met de zilveren beker
Irritantste Nederlander 2001 in de handen staat
afgebeeld. Voor de deur van Frequins Vinex-villa begonnen ze op elkaar
te schelden. Frequin, in ochtendjas, staat zijn eerste plaats niet
zomaar af. Hij is minder goed van de tongriem gesneden dus hij begon
tegen Van Gogh en zijn medewerkers te duwen. Frequin wilde desgevraagd
aan de kijker toevertrouwen dat hij het niet meer zo vaak doet met zijn
vrouw die die dag jarig was en dat hij vreemd gaat. "Hoe vindt je vrouw
dat?", vroeg Van Gogh. Frequin: "Leuk, dan is ze even van me af." Hij
zal zich later tegenover haar niet kunnen excuseren met het syndroom
van Tourette maar wèl met het syndroom van de kijker die zich
graag ergert aan zijn amusement. Ik zag twee cabriolets in Frequins
carport en daar kan er best nog wel eentje bij. Met Theo van Gogh op
Urine, dat is een buitenkansje.