De Telegraaf

Iedereen heeft recht op de keuze van zijn liefde, en dat geldt ook voor koningskinderen. De tijd dat alleen het staatsbelang die keuze dicteerde, ligt gelukkig ver achter ons.

Er past dan ook oprechte vreugde nu prins Willem-Alexander gisteren zijn verloving en komend huwelijk met Máxima bekend heeft kunnen maken, en dat de politiek daaraan zijn zegen heeft gegeven.

Hun vriendschapstijd was niet gemakkelijk. De ontluikende liefde werd begeleid door publieke nieuwsgierigheid en politieke onrust. Onder die druk ingrijpende beslissingen te moeten nemen, is een bijna onmenselijke opdracht.

Het geluk dat de twee geliefden uitstraalden en hun goede presentatie tonen dat zij in die opgave zijn geslaagd. Dat geeft vertrouwen. Indruk maakte ook Máxima's spijtbetuiging over haar vaders rol in de junta en haar begrip voor de gemengde gevoelens daarover in de Nederlandse samenleving. [...]Algemeen Dagblad Het optreden van Máxima Zorreguieta, die nu ook officieel de toekomstige koningin van Nederland is, kan niet anders dan overtuigend worden genoemd. Haar presentatie bij de verloving met kroonprins Willem-Alexander en de woorden die zij in opvallend goed Nederlands sprak, waren in hun samenhang geloofwaardig en indrukwekkend. Ze is van harte welkom dus.

Máxima neemt geen afstand van haar vader, maar wel van diens politieke verleden. Onomwonden heeft ze de dramatische gebeurtenissen in Argentinië tijdens het regime van dictator Videla, waarvan haar vader als bewindsman deel uitmaakte, veroordeeld. En met haar instemming zal vader Zorreguieta tijdens de plechtigheden rond het huwelijk niet aanwezig zijn.

Dat is in allerlei opzichten pijnlijk, maar wel begrijpelijk. Niet ten onrechte was er tot dusver veel kritiek. Die zal nu echter snel verstommen. Zonder enige twijfel is dat de grote verdienste van minister-president Wim Kok, wiens roep om geduld en vertrouwen vaak op rotsige bodem viel. Maar aan het eind van dit ingewikkelde proces blijkt dat hij zijn verantwoordelijkheid ten volle heeft waargemaakt.

De Volkskrant

Met Máxima heeft Willem-Alexander een vrouw gevonden die er niet tegenop ziet om koningin te worden. Dat is op zichzelf al een felicitatie waard. De manier waarop Máxima zich vrijdag heeft gemanifesteerd, geeft vertrouwen in de ernst waarmee zij zich voorbereidt op haar toekomstige rol. [...]Met succes weerstond de familie Zorreguieta de stormloop van de internationale pers. Ook in het debat over de rol van de vader van Máxima tijdens de junta van Videla gaf de familie geen krimp. Het eerste optreden van Máxima als officiële verloofde van de kroonprins gaf blijk van haar vastbeslotenheid om Nederland in haar hart te sluiten. [...]De minister- president verdient lof voor de grondige en discrete manier waarop hij de begeleiding van het voorgenomen huwelijk gestalte heeft gegeven. Kok is zich meer dan wie ook bewust geweest van de kwetsbaarheid van de monarchie in het algemeen en het kroonprinselijk paar in het bijzonder. [...]Zo is het na Drees en Den Uyl opnieuw een sociaal-democratische minister-president die met succes van het Huis van Oranje offers vraagt om de continuïtieit van de constitutionele monarchie te verzekeren.

Trouw

Met de verloving van kroonprins Willem-Alexander en Máxima Zorreguieta is de kogel dan eindelijk door de kerk. Dat geeft een gevoel van opluchting, dat diezelfde avond nog in aangename zin versterkt werd door het openhartige en moedige optreden van Máxima. Dat optreden was ook vertrouwenwekkend in het licht van het politieke verleden van haar vader. Máxima nam ondubbelzinnig afstand van de Videla- dictatuur en onderschreef met overtuiging de waarden waar de democratische rechtsstaat voor staat. Tegelijk liet ze geen twijfel bestaan over de loyaliteit aan haar vader, die als burger een rol in het regime van Videla speelde.

Premier Kok verdient grote lof voor de wijze waarop hij de complexe politieke kwestie-Máxima heeft opgelost. De uitkomst is dat de vader van Máxima niet bij het huwelijk aanwezig is om de entree van zijn dochter in de Nederlandse samenleving en het draagvlak onder haar toekomstige positie niet te belasten. Het is formeel het eigen besluit van Zorreguieta, maar Kok maakte er geen geheim van dat die uitkomst voor hem ook de inzet was en dat hij op dat besluit druk heeft uitgeoefend. [...]Het getuigt van inlevingsvermogen en gevoel voor hun staatsrechtelijke positie dat Willem-Alexander en Máxima hun begrip uitspraken voor deze uitkomst. Zij brengen daarmee een persoonlijk offer en onderstrepen daarmee ook oog te hebben voor de vaak onmenselijke dimensie van het instituut van de monarchie.

De betekenis van Koks optreden is dat de continuïteit van de monarchie in Nederland is verzekerd. Er zijn op papier weliswaar vele troonopvolgers, maar er is maar één die daarvoor specifiek is opgeleid en in wie veel is geïnvesteerd. De verantwoordelijkheid van de regering voor de troonopvolging komt tot uiting in het voornemen een toestemmingswet bij het parlement in te dienen. Was het op dat punt mis gegaan, dan was het koningschap vermoedelijk inzet geworden van een heftige politieke strijd die zonder twijfel een negatieve invloed op de parlementaire democratie zou hebben gehad. Met wijs staatsmanschap heeft Kok het land voor die nachtmerrie behoed.