|
|
|
NIEUWSSELECTIE Macedonian Information Agency Historical and Cultural Resource Centre - Macedonia
|
De bossen zijn verbrand, de rebellen
verdwenen
TETOVO, 26 MAART. Een deel van het bos is zwartgeblakerd. Bomen en struiken smeulen nog na. Opwaaiend as verstikt de longen. In de heuvels boven Tetovo is het vanochtend stil, maar gisteren barstte hier de hel los. Toen zette het Macedonische leger zijn langverwachte offensief in. Na een dag van bombardementen met mortieren en granaten claimde de Macedonische premier gisteravond de victorie. Maar die geldt slechts een deel van de heuvels. Het dorpje Gajre is ingenomen; de huizen zijn kapotgeschoten, een auto is doorzeefd met kogels. Aan het eind van het dorp staan drie pantserwagens van het Macedonische leger. Die houden iedereen tegen. Te voet gaat de tocht verder, om de pantserwagens heen, door het verkoolde bos. Aan de overkant van de heuvel klinkt het offensief opnieuw. Daar staat vanochtend bos in brand. Dan, achter de verkoolde bomen, duiken de eerste tekenen van de Albanese rebellen op. Ze hebben van takken schuilhutjes gebouwd, en met schotten ondergrondse bunkers gegraven. Etensresten, dekens, schoenen en legewaterflessen liggen verspreid in de dorre bladeren, evenals een achtergelaten raketwerper. Maar de rebellen zelf zijn verdwenen. Dat strookt met de verklaring van de Macedonische regering. Bij hun offensief zijn ze nauwelijks rebellen tegengekomen, zeggen ze. Die zouden op de vlucht zijn geslagen naar Kosovo. Maar het blijft onduidelijk waarom de Macedonische troepen in dat geval niet verder optrekken. In het volgende dorp Dzepcista wacht de Albanese bevolking af. Macedonische politie hebben ze niet gezien, Albanese rebellen evenmin. Nieuwsgierige vrouwen en kinderen steken hun hoofd uit het raam. Vreemdelingen hebben ze allang niet meer gezien; het dorp is geïsoleerd. "De situatie is nijpend", zegt Nejo. Hij is in het dagelijks leven conciërge bij het Renaissance Hotel op het Londense vliegveld Heathrow, maar is nu naar zijn geboortedorp en dochter teruggekeerd. "Wij hebben geen medicijnen, melk, olie en zout en we durven niet naar Tetovo om het te halen".Het offensief heeft gisteren zes slachtoffers gemaakt. Een soldaat is per ongeluk gedood door eigen troepen, een agent is gewond geraakt en vier Albanese burgers zijn beschoten door Macedonische strijdkrachten. De restanten van die laatste schietpartij liggen in een hobbelige straat aan de rand van de stad Tetovo. De ambulance is zoëven weggescheurd en de inwoners klonteren voorzichtig samen om de beschoten auto. Het is een kleine taxi, met vijf kogelgaten in de rechterflank en kapotte ramen. Op de achterbank liggen een hoofddoek en een damesschoen en staat een volle tas. Halverwege het offensief moeten de drie mannen en de vrouw besloten het gebied alsnog te verlaten. Maar in de bocht is de taxi onder vuur genomen door speciale troepen, verstopt in hotel Arbati. De Albanese inzittenden van de auto zouden het stopteken van de agenten hebben genegeerd. De inzittenden zijn geraakt in de benen en in de rug. Plassen bloed en botsplinters liggen als levend bewijs achter de passagiersstoel. "Ze schieten op burgers. Het is een schande," roepen de omstanders. Er wordt druk gespeculeerd over het aantal civiele slachtoffers in de heuvels. Het offensief begon gisterochtend. Een regen van mortieren daalde op de heuvels rond Tetovo neer. "De ramen dansten in de sponningen", zegt een inwoonster van de stad. Daarna trokken tanks, pantserwagens en, volgens ooggetuigen, minimaal tweehonderd soldaten de heuvels in. De soldaten liepen achter het handjevol tanks en pantserwagens van het leger. Het muisleger, bijnaam van de Macedonische militaire macht, brulde. Doel waren de posities van de extremisten, met name het dorp Selce. De rebellen, die zich al twee weken in de heuvels rond Tetovo hebben verschanst, zouden in Selce hun hoofdkwartier hebben. Maar eenmaal in de heuvels blijken veel rebellen weg. De soldaten treffen vooral angstige burgers aan. De vuurgevechten duren de hele dag voort, af en toe onderbroken door een oorverdovende stilte. Boven de stad wordt het ene na het andere huis in brand gestoken. Op de heuvels wonen voornamelijk Albanezen. Onder de kam van de heuvel racen vier tanks. In de ochtend beantwoorden de rebellen het vuur van de troepen en klinken de klappen van hun geweren, maar later verstomt hun antwoord. De voorbode van het offensief had zich op zaterdag aangekondigd, met de komst van twee helikopters die door de Oekraïne zijn geleverd: de Slavische broeders uit de Oekraïne wilden de Macedoniers wel uit hun benarde positie halen en lanceeren zaterdagmiddag hun eerste raketten. Het groepje Slavische Macedonische mannen realiseert zich enkele seconden na het inslaan van de raketten wat er is gebeurt. Dan steken ze hun armen in lucht en klinkt een triomfantelijk gejuich. "Eindelijk slaan we terug", schreeuwt een van hen euforisch. Ruim een etmaal later verschijnt premier Ljubco Georgijevski op de staatstelevisie en kondigt het einde van de Albanese rebellie aan. Het ministerie van Defensie zegt: "Dit is een van de laatste fases van de operatie om de terroristen volledig van Macedonisch grondgebied te verdrijven." Het ministerie denkt er twee dagen voor nodig te hebben. Vandaag is de tweede dag. Er is vanochtend niet geschoten.
|
NRC Webpagina's 26 MAART 2001
|
Bovenkant pagina |
|