V I D E O C L I P :
Elvis zonder de seks
BERNARD HULSMAN
Het begrip icoon is aan inflatie
onderhevig. Te pas en te onpas duikt het op, vooral in kunstrecensies.
Filmacteurs, popmusici en kunstwerken krijgen al het predikaat 'icoon
van deze tijd' voor ze goed en wel bekend zijn.
Het begrip icoon zou moeten worden gereserveerd voor zeldzame figuren
als Elvis Presley. Misschien is hij wel de 'ultiemste icoon van de
twintigste eeuw', zou een kunstrecensent schrijven. Hij heeft de
heiligheid die bij een icoon hoort. Niet alleen is zijn huis in Memphis
een bedevaartsoord geworden, ook heeft hij het eeuwige leven. Elk jaar
verschijnen er nog nieuwe cd's met zijn werk en velen geloven dan ook
dat hij helemaal niet dood is. Sommigen weten zeker dat Elvis in 1977
een sterk op hem gelijkende stand-in heeft laten overlijden om
zelf ongestoord verder te kunnen leven. Anderen denken dat hij wel is
gestorven en vervolgens teruggekeerd op aarde.
Zelfs muziekcritici zijn in Elvis gaan geloven. Werden Elvis en zijn
muziek in de jaren zeventig unaniem beschouwd als kitscherige wansmaak,
tegenwoordig wordt niet meer alleen de Elvis uit de jaren vijftig gezien
als een groot, vernieuwend muzikant. Er zijn zelfs critici die beweren
dat de dikke Elvis uit zijn Las-Vegas-tijd eigenlijk de beste Elvis is.
Vreemd genoeg heeft Elvis Presley, popicoon bij uitstek, tot nu toe
nauwelijks een rol gespeeld in muziekvideo's. De videoclip is een genre
zonder historisch bewustzijn. Maar met de nieuwste single Inner
Smile en bijbehorende video van de Schotse popgroep Texas is daar
verandering in gekomen: het filmpje is niet minder dan een
remake van de beroemde tv-show die Elvis in 1968 gaf. De
show moest toen de comeback inluiden van Elvis. Gehuld in een leren pak
liet hij overtuigend zien dat hij in geen enkel opzicht aan slijtage
onderhevig was.
Het opmerkelijkste van Texas' Inner Smile is dat Elvis wordt
gespeeld door de Texas-zangeres Sharleen Spiteri, die om duistere
redenen in Groot-Brittannië geldt als een sekssymbool. Met haar
bakkebaarden en Elvis-coupe lijkt Spiteri verrassend veel op de Elvis
van 1968. Alleen Elvis' soepele bewegingen blijken onnavolgbaar. Mede
hierdoor is Spiteri's Elvis ontdaan van elke sensualiteit. Deze
vrouwelijke Elvis is een volkomen seksloos wezen geworden.
Kosten noch moeite zijn gespaard om de Elvis-remake zo echt mogelijk te
laten lijken. Net als in de tv-show uit 1968 vormen grote letters van
gloeilampen het decor en heeft het voornamelijk uit vrouwen bestaande
publiek kapsels en kleren uit de jaren zestig. De kleurenbeelden van de
zingende Sharleen Presley zijn doorsneden met zwartwitbeelden van
bijvoorbeeld Elvis Spiteri in een hotelkamer, die authenticiteit moeten
suggereren.
Het is grappig om te zien dat een vrouw zo op Elvis kan lijken. Maar
voor de rest is Inner Smile niet meer dan een curieus filmpje
waarvan de bedoeling onduidelijk blijft. Tekst noch muziek van het
nummer bevatten enige verwijzing naar Elvis. Van een parodie kan ook al
geen sprake zijn, want daarvoor blijft de remake te dicht bij het
origineel. Uiteindelijk is Inner Smile dan ook een video die
nergens op slaat: knap gedaan, maar waarom eigenlijk?