Door KASPER JANSEN
"Dit blad had er al heel lang moeten zijn", zei Marianne Broeder, adjunct-hoofdredacteur van Vrije Geluiden, op 14 februari 2000 in deze krant. Nog geen jaar later ligt het laatste nummer bij de abonnees en in de kiosk. De VPRO stopt met de gids voor klassieke muziek op radio en tv. Niet omdat Vrije Geluiden geen publiek succes was, de ruim 10.000 abonnees waren er veel meer dan de 6.000 waarop na één jaar was gerekend. Maar er waren te weinig advertenties, dus verlies. "Het voortbestaan is voor de komende drie jaar gegarandeerd", stond niettemin vorig jaar in deze krant.

Vrije Geluiden, uitgebracht met steun van NOS, het Muziekcentrum van de Omroep en de redactie van Radio 4, bracht als enige gids in ons land redelijk uitvoerige gegevens over programma's in binnen- en buitenland met klassieke muziek, jazz en wereldmuziek, veel meer dan de 'gewone' omroepgidsen. Ook waren er actuele redactionele artikelen, cd- besprekingen en een column.

Vrije Geluiden kwam veel te laat en verdwijnt veel te vroeg. De publieke omroep heeft het auteursrecht op de programmagegevens, maar verzaakt op het gebied van de muziek de auteursplicht om die op wervende wijze te presenteren. Misschien gaat de AVRO nu wat doen. Maar Hilversum had dat al vijftig jaar geleden moeten doen.

Hoofdredacteur en uitgever Boudewijn Paans trapt in zijn uitlui aan tegen Hilversum, waar omroepen decennialang vergaderen zonder tot iets te komen. Ook een Hilversumse reddingsactie voor Vrije Geluiden mislukte. Paans wijt het gebrek aan advertenties aan het feit dat "cd- meesterwerken per meter voor bijna niets van de hand gaan". Een sluitende redenering lijkt het niet. Het moet toch, zelfs voor het onzakelijke Hilversum, mogelijk zijn om meer advertenties, waarvoor dan ook, te werven dan de twee smalle hoge paginaatjes die in het laatste, honderd pagina's tellende nummer staan. De VPRO-gids van deze week (104 pagina's) heeft er zes. De advertentiewerver van het ANWB-blad Kampioen doet het nog veel beter.

Het verdwijnen van Vrije Geluiden laat de Nederlandse muziekbladenmarkt nog meer ontredderd achter dan die al was. Ook na het verdwijnen van allerlei min of meer gespecialiseerde bladen als Entr'acte, Disk, Concertradio, Opera Scala, Opera en Nederland Muziekland is er nog steeds een aantal bladen over, zoals Luister (nu met maandelijks een gratis cd), Mens en Melodie, Oorsprong en de programmabladen van de orkesten. Maar een echt kwalitatief hoogstaand populariserend algemeen muziekblad ontbreekt in dit land, toch een belangrijk muziekland in de wereld.

Hoe het op dit gebied kan en moet toont Engeland. Daar brengt de BBC naast het algemene blad Radio Times een aantal special interest-bladen uit: het eetblad Good Food, het autoblad Top Gear en het klassieke muziekblad Music Magazine, waarin de omroepgids slechts bijzaak is. Het 124 pagina's tellende februarinummer van deze interessante en prettig leesbare glossy kost daar ƒ12,50 en telt 42 advertentiepagina's. Extra's: een gratis interactieve cd-rom met Mozarts Kegelstatt-trio en Tsjaikovski's Souvenir de Florence en een gratis DVD met 50 minuten beeldopnamen van Alfred Brendel, Cecilia Bartoli, Bryn Terfel, Jean- Yves Thibaudet en een aantal balletten. Op vertoon van de DVD krijgt men bij Dixons tien procent korting op een DVD-speler. Ja, Engeland heeft dan ook een normaal omroepbestel.

Vrije Geluiden 3 t/m 16 febr.: ƒ4,95