Een nieuwe voorlichtings- campagne wil jongeren in Vlaanderen niet alleen aanzetten tot veiliger seks, maar ook tot nadenken en praten erover.

Door onze correspondent CAROLINE DE GRUYTER

BRUSSEL, 31 JAN. 'Zeg dan iets, lul.' 'Vrijen zonder praten is kut.' Toen de Vlaamse overheid deze week posters ophing met dit soort teksten, met als doel om veilige seks onder jongeren te promoten, stond heel Vlaanderen op zijn kop. Eén krant nodigde haar lezers uit andere slogans te bedenken. In een radioprogramma riep de moeder van een dochter van zeven: "Wat een platvoerse toestand!" Later belde een hele schoolklas naar de radio, tijdens de godsdienstles, stikkend van het lachen: "Die slogans zijn echt slecht. Vooral 'Open je mond voor je sekst' doet ons aan iets heel anders denken." Vlaanderen kent een traditionele katholieke huwelijksmoraal, maar is tegelijkertijd verre van preuts. In veel glossy-tijdschriften wordt de seks er aan de haren bijgesleept, met in interviews vragen als 'Wie is je favoriete one-night stand?' Een christen-democratische politica gaat deze maand uit de kleren in de Playboy. De tv zendt Big Brother-achtige programma's uit met blote mensen die vervolgens Bekende Vlamingen worden.

Dat de overheid zich nu met schuttingtaal tot jongeren richt, gaat veel volwassenen te ver. De radiojournaals wilden aanvankelijk niet over de campagne berichten, uit angst om de gewraakte woorden in de mond te nemen. Veel jongeren zelf vinden de campagne juist lachwekkend. "Wij praten wel zo, maar dat de minister dat op een poster zet, is om je te bescheuren zo stom", vindt een jongen van 17, die 's ochtends ontwaakt met de hit 'I wanna fuck you' van Eminem op de wekkerradio.

Volgens het Centrum voor Geboortenregeling en Seksuele Opvoeding (CGSO) in Gent, dat de voorlichtingscampagne uitkoos, is zij juist door die vurige reacties nu al een schot in de roos. "Ons doel was om een directe actie te voeren, waar iedereen het over heeft", zegt coördinator vorming Erika Frans. Het CGSO kreeg van de minister van Welzijn de opdracht om iets voor jongeren tussen de 15 en 19 jaar te bedenken. Vorig jaar steeg het aantal abortussen bij tieners boven de 2.000 en groeide het aantal hiv-besmettingen met 15 procent, tot 66 per maand. Vooral in het technisch- en beroepsonderwijs zouden leerlingen lak hebben aan voorbehoedsmiddelen.

Het CGSO bestelde zeven campagnes bij reclamebureaus en ging daarmee scholen in. De campagne 'Veilig Genieten', die we gekozen hebben, sprak leerlingen het meest aan. Ze waren niet wildenthousiast, maar ze vonden hem grappig en onomwonden." Gratis condooms uitdelen is de oplossing niet. De probleemgroep bestaat juist uit jongeren die denken dat ze niets meer hóeven te gebruiken, omdat ze al twee of drie weken een vriend(in) hebben - Vlaamse jongeren, blijkt uit onderzoek, geloven in trouw en vaste relaties.

De oplossing, zegt Erika Frans, is dat ze "met elkaar práten over wat veilig is en wat niet, als ze het bed induiken". Vandaar dat 'praten' een sleutelwoord is in de campagne. In de café-wc's hangen posters met teksten als 'Met je tong kun je ook gewoon lekker praten'. De dialoog tussen Bruno en Lodewijk die binnenkort op de radio start, is wat meliger: "Kijk eens wat ik bij me heb? Een condoom!" "Hmmm, pas hem maar eens." "Ja dat kan hoor, Lodewijk!"

Of de drieletterwoorden op de posters door de beugel kunnen, doet volgens Vlaamse minister Mieke Vogels (Volksgezondheid) niet terzake. "Ik dacht ook even Hoho!, toen ik het zag. Maar het is niet voor een 46-jarige minister bedoeld. Dus we gebruiken bewust de taal van de jongeren zelf."

Op het verwijt van sommige ouders, dat de campagne het gebruik van schuttingtaal stimuleert, kaatst zij de bal vrolijk terug. Verwijzend naar een bekende Vlaamse schrijver, van wie veel van die ouders elke week in het populaire blad Humo wat pittigs lezen: "Ach, als Brusselmans het schrijft, is het ineens kunst?"

( a d v e r t e n t i e s )