Om niet onder hun schuldenberg te bezwijken moeten mobiele telecombedrijven activa in de uitverkoop doen. Alleen de afgeslankte bedrijven overleven.

Door een onzer redacteuren

ROTTERDAM, 6 JAN. Grote uitverkoop! Dat is het vooruitzicht voor mobiele telecombedrijven nu zij onder hun schuldenlast bijna bezwijken. Het persbureau Bloomberg becijferde gisteren dat ze voor ten minste 100 miljoen dollar aan activa zullen moeten verkopen. Tenminste als de mobiele telefoonbedrijven hun brevet van kredietwaardigheid willen behouden. Deze zogeheten A-status, verstrekt door schuldspecialisten als Moody's en Standard & Poors is van groot belang, want een verlaging van hun status betekent hogere rentebetalingen op hun torenhoge schuldenlast.

British Telecom nam gisteren als een van de eerste de onvermijdelijke stap. Bestuursvoorzitter Sir Peter Bonfield maakte bekend dat zijn bedrijf onroerend goed zal verkopen om de schulden te verlichten. Zonder deze ingreep zou de schuldenlast van BT in maart zijn aangegroeid tot 30 miljard pond (meer dan 100 miljard gulden). Bonfield blijft zich met verve verdedigen tegen de critici: "Wij hebben ons hemd niet verloren in een megaweddenschap. Wij hebben geïnvesteerd in de toekomst."

Met een schuldenlast van omgerekend 52 miljard gulden zijn de problemen van het veel kleinere KPN niet minder groot als die van de Britse concurrent. In oktober vorig jaar zinspeelde financieel specialist Ten Velde van KPN tegenover deze krant al op een uitverkoop. Dat het Nederlandse telecombedrijf bereid is ver te gaan met de verpanding van bezittingen werd vorige maand duidelijk toen het bevestigde dat buitenstaanders belangstelling hadden getoond voor het mobiele netwerk van het Duitse E-Plus. De overname van deze mobiele aanbieder door KPN, nu een jaar geleden, is de belangrijkste oorzaak van de huidige penibele financiële situatie van KPN. Het huidige hoofdkantoor komt niet voor verkoop in aanmerking. KPN huurt dat nu al, maar een slodige honderd andere panden van KPN in Nederland vertegenwoordigen een waarde van honderden miljoenen. "Het bezitten van eigen kantoorpanden is niet meer van deze tijd", meent een woordvoerder van KPN.

Harde ingrepen worden nog dringender nu de zorgen zich opstapelen over de inkomsten van mobiele operators. Onafhankelijk van elkaar kwamen twee adviesbureau's gisteren tot de conclusie dat mobiele abonnees de komende jaren steeds minder geld zullen uitgeven. Het Amerikaanse Forrester verwacht dat de gemiddelde opbrengst per gebruiker over vier jaar met 15 procent zal zijn gedaald. De toename van het gebruik van internet via het mobieltje zal niet voldoende zijn om een daling in het conventionele gebruik (bellen) van de zaktelefoon te compenseren.

Een onderzoek van KPMG heeft vergelijkbare resulaten opgeleverd. De consultant verwacht dat Nederlandse gebruikers van het mobieltje dit jaar al 16 procent minder aan telefoongesprekken zullen besteden. Een belangrijke oorzaak zou zijn dat klanten hun vaste abonnementen verruilen voor tijdelijke contracten waarvoor zij vantevoren betalen (prepaids). KPMG verwacht dat Nederlanders met een zaktelefoon dit jaar 320 miljoen euro zullen besteden aan abonnement en belkosten. Vorig jaar kwamen deze bestedingen nog uit op 380 miljoen euro, aldus KPMG, 60 miljoen euro hoger.

Deze opbrengsten kunnen de hoge kosten niet compenseren. Alleen al in Europa is een kleine 100 miljoen euro besteed aan licenties voor de derde generatie mobiele telefonie. Voor de opbouw van bijbehorende diensten en de investeringen in de netwerken zou daar nog eens het dubbele bovenop kunnen komen.

Het Amerikaanse Forrester voorziet dat mobiele telecombedrijven in de verliezen zullen duiken - diep en voor een lange tijd. Alleen de hele grote zouden overleven. Het bureau wedt daarbij voor Europa op het Britse Vodafone, Orange (gekocht door France Telecom), Deutsche Telekom (T-Online) en BT. Ook KPN Mobile maakt volgens Forrester een kans de aanstaande consolidatieslag te overleven.

Jammer voor topman P. Smits van KPN dat voorspellingen in de telecommunicatie weinig waarde hebben. Smits voorganger Dik heeft al jarenlang geroepen dat er in de telecommunicatie plaats zou zijn voor niet meer dan een paar mondiale giganten. Maar nu, minder dan een jaar na diens vertrek, ziet het ernaar uit dat de afgeslankte bedrijven de meeste kans op overleven hebben.

( a d v e r t e n t i e s )