B E E L D :
Gouden herfst
Maarten Huygen
Er is iets met gouden pakken,
gouden jasjes, gouden dassen, gouden glans. Ik telde in tien minuten
minstens drie mensen in het goud. In Reporter droeg de econoom
Eduard Bomhoff, sprekend over de noden van de gezondheidszorg en de
tweedeling door gebrek aan keuze voor de consument, een gouden das en
een gouden jasje. Voorzitter van de vereniging van specialisten, gouden
das.
Tien jaar geleden, toen de politiek nog bezig was met de specialisteninkomens, zou de camera op dat goud gefocust hebben.
Gisteren liet Reporter eenvormige Vinex-woonblokken en eindeloze
files zien als metafoor voor de gezondheidszorg. Waren beelden van een
overvolle wachtkamer niet directer geweest?
Op de andere zender presenteerde Harmen Siezen de Nationale
Nieuwsquiz, altijd vol grappen: "Wacht maar, het broeikaseffect zit
er aan te komen". Of heus rijm: "Het leven is als een quiz, soms goed,
soms mis." Hij was helemaal in feestelijke goudglans, das, jasje en
broek. Let dus op, een nieuwe oudejaarstrend: kledingstukken in gouden
herfstkleuren. De Nationale Nieuwsquiz is een speelse manier om
het jaar nog eens te laten passeren met NCRV-humor ("de ramp in Enschede
sloeg letterlijk in als een bom"). Vergankelijke kennis. NCRV-
radioverslaggever Marcel Ermers won. Een officier van justitie en een
bijstandsconsulente streden om de tweede plaats. Wanneer begint de
Betuwelijn te rijden? In het jaar 2005. Producent Harry de Winter hield
het bordje "nooit" op en misschien krijgt hij alsnog gelijk. Hoe heette
dat Friese wereldfeest? Simmer 2000. Moet met kennersblik uitgesproken
worden als 'twatoezend'. Dan nog het voetbalfeest, het Olympische
prijzenfeest. Vaderlijk goedkeurend en glimlachend keek premier Kok van
een afstand toe en hij stelde tussen twee vergaderingen door ook een
vraag via een groot scherm in de quiz-zaal. Wanneer was het voorlaatste
begrotingsoverschot? Dat was dus in 1950, onder Drees. En direct daarna
het overschot van Paars. Eerst Drees, dan een halve eeuw niks, dan Kok.
Hij lachte nog eens mild naar het publiek, badend in zijn overschot. De
lof van zijn goede kennis, president Clinton, voor zijn poldermodel had
volgens hem "een onsje minder gekund". Waarom is er niets naar Kok
genoemd? Er was al een Melkertbaan, gepensioneerden trokken in de jaren
vijftig van Drees. De WAO leent zich ook wel voor een speciale titel:
van Kok trekken. Dankbaarheid alom.
Het damesgezelschap van Ons Genoegen zat aan een rijkelijk
gevulde dis. Michiel van Erp volgde maandenlang vijf vrouwen van rond de
vijftig, terwijl ze met elkaar over hun leven praatten: ziektes,
relatieproblemen, jeugdtraumaatjes. Een paranormaal medium, een amateur-
schrijfster, een gepensioneerd verpleegster. Het Vara-antwoord op Big
Brother. Gaandeweg de uitzendingen werden ze bekende Nederlanders.
Hun camerabewustheid groeide, ze begonnen zich therapeutisch uit te
drukken. Als een batterij die na te vaak opladen uitgewerkt raakt.
Pauline vorige week tevreden over haar bekendheid: "Ik had mezelf nooit
in het werk gezien. Ik wist niet wat mijn eigen identiteit was. Nou zie
je hoe de andere mensen je ook aankijken." Voor de kerstboom deed
Pauline een speciale dans, de andere dames keken toe en je zag ze
denken. Toch, geen onvertogen woord. Gisteren volgde Van Erp ook een
beruchte Venlose crimineel die longkanker kreeg en vlak voor zijn dood
bekering zocht. Zijn plannen om met een lange begrafenisstoet van
koetsen en stretch limo's ten grave te worden gedragen, werd niet
uitgevoerd. Geënsceneerde gesprekjes in bushokjes, een vader en
zoon of twee vertegenwoordigers. Soms boeiend maar er zit een vals
element in. Van Erp houdt van volkse taferelen maar dan voor een niet-
volks, hoog opgeleid publiek. Dat publiek hoort iets te zien wat het
volk bij zichzelf niet kan waarnemen. Een oude pastoor, een verkoper van
geurkaarsen, een hypno-therapeut. Oprechtheid van de een, vermaak voor
de ander. Iemand wordt voor de gek gehouden.