B E E L D :
Twee pilsjes
Maarten Huygen
Klein detail, maar in het
gesprek van oud-minister van Verkeer en Waterstaat Westerterp met Paul
Witteman zakten de twee blikjes bier in het vliegtuig af tot "twee
pilsjes". Strict genomen zijn het drie porties, anderhalf per blik.
Daarna kreeg hij zijn auto-ongeluk in Eindhoven, waarbij een
zwaargewonde viel.
Voor hij opsteeg uit Noord-Italië, had hij wijn gedronken bij de lunch. Dat telt niet, denkt de luchtreiziger, want na
de landing begint het leven helemaal opnieuw. Maar in de lucht wordt
alcohol minder snel afgebroken, begreep Westerterp later pas. Met de
auto was hij onderweg naar nog zo'n diner. Dat wijst op routine.
Witteman geniet zoveel vertrouwen dat Westerterp bij hem daags na zijn
ongeluk zijn schuld wildebekennen. "Goed gedaan", zei de presentator aan
het einde. Westerterp dacht niet dat zijn alcoholpromillage hem op de
linkerweghelft had gebracht, hij was ook bezig met een zaktelefoon en
een navigatie-apparaat. De voordelen van handsfree telefoneren?
De bekende zegsman voor het veilig verkeer zei er niets van te weten.
Hij kon zich überhaupt weinig herinneren. Tussendoor noemde hij
verzachtende omstandigheden; als minister had hij ook nog een maximum
alcoholpercentage van 0,8 promille overwogen. Dan was hij binnen de
toegestane hoeveelheid gebleven. Soms werd hij emotioneel maar altijd
bleef hij de alerte voormalige beroepspoliticus. Dit gesprek heeft hem
geen kwaad gedaan. Het komt zelden voor, een bekende Nederlander die na
zo'n ongeluk interviews geeft. Uitkomen voor je fout, een pr-advies waar
ook journalisten baat bij hebben. Anders druppelen de feiten wekenlang
naar buiten. Ook van de Zorreguieta's wisten we het ergste - vaders
ministerschap onder de junta - al meteen in het begin. De discussie
daarna ging alleen over de interpretatie. Het speurprogramma
Reporter bracht gisteren ook geen nieuwe feiten aan het licht. De
Argentijnse minister van Sociale Zaken, Fernandez Mejide, verbaasde zich
over de Nederlandse opwinding over vaders verleden. Zijn kind mag daar
niet de dupe van zijn, vond zij. "Daarom vind ik het vreemd dat de
Nederlanders die vast heel blij zijn voor het aanstaande paar zich zo
concentreren op het verleden van een man over wie weinig bekend is."
Bijna geen Argentijn weet wie hij was. De Argentijnse Justitie heeft wel
wat anders te doen dan zich met dit soort kleine meelopers bezig te
houden. Ze sprak met gezag want haar zoon was in 1976 op zijn
zeventiende door de junta ontvoerd en vermoord. "Ik was toen aan de rand
van de waanzin", zei ze.
Reporter schilderde een mooi portret van Maxima die beschermd
opgroeide in de rijke Argentijnse oligarchie met een dure
privéschool, een katholieke universiteit. Toen Maxima werd
geboren, leefden haar ouders ongehuwd samen. Haar vader zat nog vast aan
zijn eerste vrouw, er was nog geen echtscheidingswet. Ook na de
echtscheiding bleef hij mede-eigenaar van de grote familieranch van zijn
eerste schoonvader.
Reporter bezocht de Northlands-school, sprak met de voormalige,
loyale kok op de ranch. Meisjes uit die kringen lopen met enigszins
kromme benen alsof ze zo van het paard zijn gestapt. Gewone mensen
kennen ze alleen als bediening. Opvallend veel vrouwelijke zegslieden,
politici, een schooldirecteur, een psychiater. Buenos Aires heeft de
hoogste therapeutendichtheid van Latijns-Amerika. Begrijpelijk, met
zulke ouders en met zo'n verzwegen collectief verleden.
Andere Tijden bracht de laatste Molukse gijzeling van het
provinciehuis in Assen in 1978 bij wijze van nawoord op de vierdelige
serie Dutch Approach. De uitdrukking Dutch approach sloeg
niet op de gewelddadige bevrijding van de trein door mariniers, zoals ik
eerder suggereerde, maar op het wekenlange afmatten van de gijzelnemers.
Een belangrijk detail, verstopt in een slecht leesbaar slottekstje van
de serie. Uniek was dus het onderhandelen, niet het latere ingrijpen dat
nu weer ter discussie staat. Dankzij de heldere voice-over van
presentator Hans Goedkoop van Andere Tijden weet ik hoe het zit.
Leve de onafhankelijke journalistiek.