DE EUROPESE Commissie, het dagelijkse bestuur van de EU, heeft Nederland economisch de maat genomen. Deze periodieke Europese beoordeling is ingevoerd voor de landen die deelnemen aan de Economische en Monetaire Unie om tijdig te waarschuwen voor ontsporingen die (negatieve) invloed kunnen hebben op de overige eurolanden.

Deze week kwam het Nederlandse beleidsplan voor de komende vier jaar aan de orde. Over de "indrukwekkende macro- economische prestaties" van Nederland is de Commissie uitermate te spreken. Tegelijkertijd waarschuwen de mandarijnen in Brussel voor oververhitting van de Nederlandse economie.

De tekenen daarvan zijn aanwezig. Hoge groei. Hogere inflatie dan in de meeste andere eurolanden. Krapte op de arbeidsmarkt. En dan komt het kabinet volgend jaar ook nog met extra overheidsuitgaven en een belastingverlaging van omstreeks één procent van het bruto nationale product. Er wordt in 2001 meer geld gepompt in een toch al exuberante economie en de waarschuwing van 'Brussel' dat dit risico's met zich meebrengt, is helder. Het alternatief is om de staatsschuld in versneld tempo te verlagen en dat stelt de Commissie dan ook voor.

TOCH IS ER geen reden voor groot alarm. De inflatie is in Nederland inderdaad wat hoger dan in omringende landen en volgend jaar draagt de overheid met de verhoging van de BTW en de energieheffing actief bij aan prijsopdrijving. Bo vendien is er de doorwerking van de gestegen olieprijzen en de sterke dollar. Maar de loonontwikkeling is nog altijd gematigd en rigoureuze loonmatiging valt moeilijk vol te houden nu de arbeidsmarkt in allerlei sectoren overspannen trekken vertoont. Ondernemingen hebben ook de mogelijkheid om hun productie te verplaatsen naar landen met lagere loonkosten, een ruimere arbeidsmarkt en minder files.

De sneller stijgende prijzen in Nederland vormen een compensatie voor de devaluatie van de gulden, vermomd als euro, op de valutamarkten. Nederland heeft geen zelfstandig wisselkoersbeleid meer en is wat dit betreft afhankelijk van de besluitvorming in Frankfurt. Daar let de Europese Centrale Bank wel op de snelgroeiende economieën van Ierland, Finland en Nederland, maar ook op de tragere groei in Frankrijk, Italië en Duitsland. Euroland zal vooralsnog een ruimer monetair beleid voeren dan strikt genomen voor de Nederlandse economie wenselijk is.

DIT ALLES BIEDT nieuwe perspectieven voor de positie van Nederland. De overheidsfinanciën zijn op orde. Bij voortgaande economische groei boven het behoedzame scenario van het regeerakkoord loopt de staatsschuld sneller terug en is er ruimte voor extra publieke uitgaven en verdere belastingverlaging. Succes brengt meer succes voort en vormt een magneet die nieuwe economische activiteiten aantrekt. Nederland krijgt het karakter van een welvarende, koopkrachtige stadstaat, die harder groeit dan andere delen van euroland. Dat vraagt om veel grotere verbeeldingskracht in het beleid.

Zie ook:

'Oververhitting economie dreigt' (15 november 2000))

( a d v e r t e n t i e s )