T V V O O R A F :
Aartsleugenaar wordt stalker
MARISKA GRAVELAND
Een paar honderd mensen in
Nederland lijden aan het Münchhausen by proxy-syndroom, dat genoemd
is naar de beroemde baron die zoveel verhalen uit zijn duim zoog. In de
tweedelige thrillerserie Belager van Dana Nechushtan (Total
loss, Ivoren wachters) speelt Pierre Bokma een wethouder van
Economische Zaken die lijdt aan dit syndroom: hij maakt zijn kinderen
opzettelijk ziek om zelf de aandacht van de artsen te trekken, en
verzint allerlei smoesjes om hun blauwe plekken en hoofdwonden te
verklaren.
Hij veinst vaderliefde door goed naar andere vaders te kijken en hun gedrag te kopiëren, hij lacht alleen als er net iemand
kijkt, en omarmt zijn kinderen als er een televisiecamera in de buurt
is. Achter deze camera staat de doortastende journaliste Nikki (Kim van
Kooten) die hem voor de locale televisie interviewt over het fenomeen
Kwaaie Vaders, mannen die de voogdij over hun kinderen is ontzegd.
Zonder het door te hebben wordt Nikki gebruikt als pion in het dodelijke
spel rondom de voogdij, waarbij ze grote kans maakt geofferd te worden.
Vanaf het begin af aan is duidelijk dat de wethouder veel kwaad in de
zin heeft, al was het maar dankzij het uitbundige spel van Bokma, die er
een kunst van heeft gemaakt de stalker zo zoetig-villein mogelijk te
spelen. Subtiel is Belager, dat in een zeer korte tijd is geproduceerd
ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van de Vara, dan ook niet te
noemen. Als de intrige in de steigers wordt gezet, sprankelt het nog
dankzij monter spel en smeuïge plot-ingrediënten (wethouder
vrijt met journaliste!), maar tegen het einde toe loopt het drama vast
in de ultieme valstrik van het horrorgenre: de onvermijdelijke
achtervolging, die in Belager doet denken aan de bootscène van de
klassieker Cape Fear. Stanley Kubrick liet een man met een bijl
nog filmgeschiedenis schrijven, maar tegenwoordig zijn veel
schrikeffecten standaard en sleets geworden. En er moet wat te raden
over blijven, is nog steeds een ijzeren filmwet.
De intrige van Belager is iets te helder voor een thriller. De
manipulaties van de wethouder zijn vanaf het begin evident, zodat de
vraag niet luidt wíe iets heeft gedaan, maar hóe iemand
iets gaat doen. Verrassing is hierbij nog altijd het sleutelwoord, maar
scenarioschrijvers Alma Poppeyus en Hein Schütz hebben daar niet de
nadruk op gelegd. Poppeyus en Schütz, die samen Blonde Dolly
hebben geschreven en nu bezig zijn met een scenario over Klaas
Bruinsma, hebben wel een tegenwicht gegeven aan het Kwaad dat de
wethouder vertegenwoordigt: journaliste Nikki neemt wraak door
televisiebeelden met wat knip- en plakwerk zo te manipuleren dat ze uit
de context worden gerukt en de wethouder woorden in de mond krijgt
gelegd.
De integriteit van het locale televisiestation, die sponsors krijgt
toegeschoven door de wethouder, staat sowieso op de tocht. Toch is
Belager geen felle aanklacht tegen de media of stalking geworden, maar
meer een ambachtelijke bijdrage aan het thrillergenre, dat in Nederland
helaas nog steeds te weinig wordt beoefend.
Belager (Dana Nechushtan, Nederland, 2000), Ned.3, 23.08-0.03u. en
zaterdag deel 2, 23.10-0.05U.