Door onze correspondent
PARIJS, 1 NOV. Een Franse mijnenjager onderzoekt het wrak van de Ievoli Sun, het Italiaanse vrachtschip dat gistermorgen 35 kilometer uit de Normandische kust zonk. De mijnenjager tast met een sonar de romp af om de omvang te bepalen van een geconstateerd lek in het schip dat 6.000 ton chemicaliën vervoerde. De Franse marine heeft, naar aanleiding van een sterke geur, een "kleine vervuiling" vastgesteld.

Volgens de Franse minister van Transport, Jean-Claude Gayssot, is het op dit moment "nog niet mogelijk" de gevolgen voor het milieu te overzien. President Jacques Chirac heeft de Europese instanties gisteren opgeroepen de Franse voorstellen ten aanzien van het vrachtvervoer op zee "volgens een spoedprocedure" aan te nemen.

Britse en Franse wetenschappers maken zich volgens de Britse kustwacht "geen grote zorgen" over de inhoud van het schip. De kustwacht is het niet eens met milieu-organisatie Greenpeace dat het om een "grote ramp" zou gaan.

Het gezonken schip ligt ondersteboven op de zeebodem, op een diepte van 70 meter, drie kilometer van de zogeheten sleuf van Casquets. In dit ravijn, 160 meter diep, hebben de Britten volgens Greenpeace "tientallen jaren lang" tonnen chemisch en nucelair afval gedumpt. De milieu- organisatie beschuldigde de Franse autoriteiten ervan de in nood verkerende Ievoli Sun in de nacht van maandag op dinsdag opzettelijk naar deze plek gesleept te hebben.

Mede door deze beschuldiging raakten de gemoederen in de Assemblée gisteren tijdens het vragenuurtje met de regering uiterst verhit. Elf maanden na de ramp met de Erika die een ernstige, nog steeds niet onder controle gebrachte vervuiling van de Bretonse kust veroorzaakte, gaven alle partijen volop lucht aan hun frustratie. Premier Lionel Jospin, die evenals president Chirac, vandaag het rampgebied bezocht, verdedigde het beleid van zijn regering fel. Hij zei te twijfelen aan de "kwaliteit van de ziel" van de rechtse oppositie die de beschuldiging van Greenpeace overnam.

Ievoli Sun lag in Moerdijk al aan de ketting

De twee ongelukken in korte tijd met Italiaanse tankers voor de Franse kust werpen een bedenkelijk licht op het Italiaanse bureau dat beide schepen goedkeurde.

Door onze redacteur KAREL KNIP

ROTTERDAM, 1 NOV. Het is onwaarschijnlijk dat lekkage van chemicaliën uit de gezonken Italiaanse tanker Ievoli Sun leidt tot een milieuramp, vergelijkbaar met die na het breken en zinken van de olietanker Erika. Wel vestigt het nieuwe ongeluk de aandacht op de twijfelachtige staat van dienst van het Italiaanse classificatiebureau Rina dat het schip voor verzekering en vlaggenstaat had goedgekeurd.

Met zijn lading van 6.000 ton chemicaliën had de Ievoli Sun naar verhouding maar een bescheiden lading aan boord. Er zijn chemicaliëntankers die wel veertig- tot vijftigduizend ton chemicaliën kunnen vervoeren. De bulk van de lading van de Ievoli Sun bestond uit 4.000 ton vloeibaar styreen die op maandagmorgen 23 oktober bij het Shell-complex aan de Moerdijk was geladen. Daarbij deed zich een klein ongeluk voor waarbij een geringe hoeveelheid styreen in het Hollands Diep wegliep. Dat leidde tot stankoverlast, maar niet tot aantoonbare milieuschade, aldus een woordvoerder van Shell. Styreen is weliswaar nogal giftig, maar het drijft op water, mengt daar niet mee en is tamelijk vluchtig. Bovendien is het biologisch afbreekbaar. 'Na een paar uur was er niets meer van te merken.' Styreen is een gangbare grondstof voor de zeer veel toegepaste plastic polystyreen (PS), bekend van piepschuim en, niet verschuimd, van bij voorbeeld koffiebekertjes. Mocht er al styreen aanspoelen bij Normandië of Bretagne dan is dat naar verwachting styreen dat al tot vast polystyreen gepolymeriseerd is.

De rest van de lading van de Ievoli Sun, die in Fawley (bij Southampton) bij ExxonMobil Chemical aan boord was genomen, bestond volgens de Franse media uit isopropylalcohol (IPA, 2-propanol), methylethylketon (MEK, 2- butanon) en methyltrichloorsilaan (MTS). Dat zijn stuk voor stuk onaangename en gevaarlijke verbindingen die als voornaamste voordeel hebben dat ze redelijk tot goed oplossen in water. Mochten ze ontsnappen uit de tanks van de Ievoli Sun dan zullen ze snel verdund raken. Ze vormen geen bedreiging voor de kust.

Het ongeluk bij Shell Moerdijk op 23 oktober leidde er, volgens Shell, toe dat alle daarvoor in aanmerking komende Nederlandse scheepvaartautoriteiten bij de Ievoli Sun aan boord gingen. Daarbij stelde de Scheepvaartinspectie, die belast is met 'Port State Control', vast dat de Ievoli Sun ten aanzien van een hele waslijst veiligheidspunten tekortschoot. Ir. H.G.H. ten Hoopen, directeur Scheepvaartinspectie, noemt als voorbeelden onvolkomenheden bij de reddingsvlotten, noodbrandpompen en een olie-waterseparator. Het Italiaanse schip is daarop 'aangehouden' totdat de gebreken waren verholpen. Op 26 oktober heeft het de Rotterdamse haven weer verlaten. Ten Hoopen onderstreept dat er geen tekortkomingen aan de constructie werden vastgesteld, maar voegt daar aan toen dat daarop ook niet in de eerste plaats wordt gelet. "Dat is de primaire taak van het classificatiebureau, dat in opdracht van verzekering en vlaggenstaat de constructie goedkeurt." De Ievoli Sun, eigendom van de Italiaanse rederij Marnavi, voer volgens de Scheepvaartinspectie onder Italiaanse vlag.

Het is opmerkelijk en verontrustend dat voor de tweede maal binnen een jaar voor de Franse kust in een storm een tanker spontaan (zonder aanvaring) vergaat die door het Italiaanse classificatiebureau Rina (Registro Italiano Navale) in Genua was goedgekeurd. Bij de Ievoli Sun, een zogenoemde 'double hull'-tanker met roestvrijstalen tanks, moeten essentiële schotten bezweken zijn. De olietanker Erika die vorig jaar december bij Bretagne spontaan in tweeën brak, wat een dramatische mileuramp teweegbracht, was ook door Rina gekeurd. Zich uitdrukkelijk onthoudend van commentaar, voegt directeur Ten Hoopen daaraan toe dat ook een zusterschip van de Erika bij een inspectie van de Nederlandse Scheepvaartinspectie werd aangehouden en nooit meer heeft gevaren. Het schip Nunki overkwam precies hetzelfde: na aanhouding door de Scheepvaartinspectie is het afgevoerd voor sloop in India. Beide schepen waren goedgekeurd door Rina.

Volgens een Europese overeenkomst wordt 25 procent van de schepen die Nederlandse havens aandoen gecontroleerd op geldigheid en juistheid van certificaten en op veiligheidsaspecten. Daarbij gaat de Scheepvaartinspectie niet willekeurig tewerk maar volgt zij de aanbevelingen en suggesties van een internationale databank die in St. Malo wordt bijgehouden. Schepen waaraan eerder gebreken ('non- conformities') werden vastgesteld krijgen een verhoging van hun 'target factor' waardoor ze sneller voor inspectie in aanmerking komen. De Ievoli Sun was wat dat betreft al van een tamelijk ongunstige targetfactor voorzien.

( a d v e r t e n t i e s )