F I L M V O O R A F :
Black Rain
FRANK NOË
Black Rain (Ridley Scott,
1989) is een interessante middelmatige film. Onbedoeld is de film een
sterke illustratie van het verkeerde beeld dat het westen lange tijd van
Japan heeft gehad. Het is voer voor Japanvorsers als Karel van Wolferen.
Middelmatig is Black Rain vooral door het ontbreken van een
overtuigend verhaal. Een Amerikaanse politieagent (Michael Douglas)
neemt het op tegen zo'n beetje de complete Japanse mafia. En hij wint.
Dat is zelfs voor een actiethriller aan de magere kant. Aan de andere
kant zitten er net genoeg aardige actiescènes is om de film
vooruit te helpen - al moet je wel tegen wat meswonden kunnen. Sommige
scènes zijn zo modderig dat cameraman Jan de Bont zichtbaar
moeite had om zijn lens schoon te houden.
Regisseur Ridley Scott - bekend van Alien, Blade Runner en
Gladiator - laat het verhaal spelen in de hoofdstad van de
Japanse onderwereld: Osaka. Alles in de film is zwart. Lege
winkelstraten, uniformen, motoren, natte marktpleinen, roltrappen, het
is - erg jaren tachtig - helemaal zwart. Alleen de black rain uit de
titel komt niet in beeld, want dat was de regen die neerkwam op
Hiroshima na de atoombom. Dat wordt er dan ook een beetje met de haren
bijgesleept.
Toch is Black Rain interessant omdat het laat zien hoe Amerika
destijds tegen Japan aankeek. Michael Douglas strijdt tegen de
gezichtsloze, collectieve Japanse mafia, en daarmee eigenlijk tegen het
hele land. Hij is de geharnaste individualist zoals ze die in Hollywood
graag zien. Het Japanse systeem, zo lijkt de film te zeggen, is alleen
te slechten door extreem indivualisme. Gebeurt dat niet dan zijn de
gevolgen desastreus. Black Rain is daarmee het product van
Nipponfobie.
Dit was uiteraard voor de 'zeepbel-crash'. Toen werd duidelijk dat het
Japanse systeem van bínnenuit was uitgehold door ongedekte
leningen, corruptie en vriendjespolitiek.
Scott had het dus helemaal bij het verkeerde eind - en met hem vele
anderen. Maar dat maakt zijn film bijna vijftien jaar later juist
interessant.
Black rain (Ridley Scott, 1989, VS), 22.15-0.30u.