T V V O O R A F :
Heel eerlijk zeggen
YVONNE KROONENBERG
De muziek is mooi, maar de
beelden hadden het ook zonder kunnen stellen: de camera glijdt langs
huizenblokken en langs hoge flats om stil te blijven staan bij een raam
waarachter een vrouw naar buiten tuurt. Hier is een mens en ze is niet
gelukkig.
Michiel van Erp weet als geen ander portretten te maken van mensen voor
wie het leven alleen de klokhuizen heeft weggelegd. Al doen ze nog zo
hun best een opgewekte toon aan te slaan, een weloverwogen oordeel te
formuleren, al gauw moeten ze slikken en toegeven dat het allemaal
minder is dan ze hadden gehoopt, lelijker ook en op de een of andere
manier lijkt het ook nog eens hun eigen schuld. Michiel van Erp en Mas
van Putten hebben al eerder opzienbarende programma's gemaakt, zoals
Lang leve de Vereniging, Lang leve de Victorie en Lang
leve de Kampioen, waarvoor ze een eervolle vermelding van de
Nipkowschijf kregen.
Dit keer hebben ze een programma samengesteld dat ze zelf een magazine
noemen, omdat het uit verschillende onderdelen bestaat: een korte
documentaire, een reportage en een kringgesprek van vijf vrouwen. Iedere
week volgt de camera een van hen, waardoor we de dames steeds beter
leren kennen. Janny, de voormalige kapster, die door haar man op handen
wordt gedragen, maar die geen weerklank vindt in haar hart, Pauline, op
en top vrouw, hoewel daar nogal wat medische aanpassingen aan vooraf
zijn gegaan, Carlijn die nog het meest houdt van haar hond, Ineke, die
voor zichzelf kiest en Corrie, die dol is op bridgen en op avontuur.
Ze praten indringend met elkaar over onderwerpen die in ieder
vrouwenleven een hoofdrol vervullen: romantiek, liefde,
jeugdherinneringen en opofferingen. Dat is interessant, maar doordat ze
zo hun best doen, vervallen ze in het vreselijke jargon dat in de jaren
zeventig in de hulpverlening opgeld deed en sindsdien iedere conversatie
vergiftigt. "Heb je het leven als onrechtvaardig ervaren?", vraagt een
masseur die Pauline verwent. Best wel! Is het antwoord. "En hoe ging je
daar dan mee om?" "Nu moet ik je heel eerlijk zeggen", begint Pauline
aan de zoveelste onbedoelde onwaarheid. Zo praten de mensen
tegenwoordig, in dieptepsychologische raadsels, tastend naar gevoelens
waar ze zelf geen blijf mee weten.
Aan de ronde tafel, waar de vrouwen druk kauwend en drinkend vertellen
hoe ze verlangen naar die arm om hen heen, naar die schouder om op te
leunen, om op uit te huilen, valt af en toe ook de rauwe werkelijkheid
te horen. De teleurstelling, de dromen die aan scherven zijn gevallen en
het verdriet, dat zich aftekent op de prachtig opgemaakte gezichten.
De cameraploeg luistert en registreert genadeloos.
Ons genoegen, Ned.3, 23.10-0.00u.