De reclamestrategie van dr. Rath

De Reclame Code Commissie vindt dat 'dr. Matthias Rath' zijn misleidende voorlichting moet staken. Hoe ver mag een vitamineboer gaan?

Door onze redacteur JOKE MAT

ROTTERDAM, 5 OKT. Om dr. Matthias Rath, auteur van het boek 'Waarom dieren geen hartinfarct krijgen en mensen wel', kan men moeilijk heen. Op zijn website (www.rath.nl) presenteert deze Duitse directeur van een in Almelo gevestigd vitaminebedrijf zich in elf talen als een geniale wetenschapper met een eigen 'onderzoeks- en ontwikkelingsfirma voor voedingsleer en Cellulaire Geneeskunde'. Zijn periodiek 'Gezondheid in uw eigen hand', met een oplage van 700.000 exemplaren, wordt huis-aan- huis verspreid in Twente en delen van Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Eindhoven. Gisteren verklaarde de Reclame Code Commissie een klacht tegen deze 'gezondheidsinformatie' gegrond. Volgens de Commissie is het geen informatie maar reclame, en op sommige plaatsen misleidend.

Hoever mag reclame gaan? Begin april plaatste Rath in de Telegraaf, de Volkskrant en het Algemeen Dagblad een paginagrote 'Open brief aan alle Nederlandse cardiologen', waarin hij zijn 'Geachte collagae' opriep 'de moed te hebben' hun patiënten vitaminepreparaten voor te schrijven. Ook verspreidde hij dit jaar een 109 pagina's dikke brochure getiteld 'Stop de Codexplannen', gericht tegen de Codex Alimentarius, een commissie van de VN-organisaties voor volksgezondheid (WHO) en landbouw (FAO) die overheden adviseert over uniforme regelgeving over voedsel. Volgens Rath niets anders dan een 'internationaal kartel van de farmaceutische industrie' dat probeert 'gezondheidsinformatie op het gebied van vitaminen' te verbieden.

Na een klacht van de stichting Bloedlink, een patiëntenorganisatie voor mensen met erfelijke hart- en vaatziekten, boog de Reclame Code Commissie zich over 'Gezondheid in uw eigen hand'. Daarin staat bijvoorbeeld: 'Wanneer we voor een optimale dagelijkse inname van vitaminen zorgen, zullen er geen scheurtjes en andere beschadigingen in de aderwanden ontstaan'. "Dat is niet waar", zegt voedingskundige en epidemioloog L. Pijls, die werkt voor de Gezondheidsraad. "Vitaminen hebben wel enige invloed, maar kunnen nooit garanderen dat hart- en vaatziekten uitblijven." En wat te denken van de kop: 'Baten ze niet, ze schaden wel. Cholesterolremmers levensgevaarlijk'. "Onderzoek heeft aangetoond dat 'statinen' het cholesterol daadwerkelijk verlagen", zegt V. Manger Cats, cardioloog en medisch directeur van de Nederlandse Hartstichting. "Zonder gevaarlijke bijwerkingen. Die medicijnen worden wereldwijd door miljoenen mensen geslikt."

Manger Cats is "heel gelukkig" met de uitspraak van de Reclame Code Commissie tegen Rath. Raths 'gezondheidsinformatie' is volgens hem geen onschuldige onzin, ook al kunnen mensen de reclame desgewenst weggooien. "Het is enorm gevaarlijk. Om het te kunnen ontmaskeren moet je op de hoogte zijn van de rol van cholesterol bij hart- en vaatziekten, moet je weten dat er veilige pillen bestaan en dat er geen wondermiddel bestaat. De behandeling kost moeite, inspanning." Juist mensen die hierin teleurgesteld zijn, zijn volgens Manger Cats "makkelijk te winnen met overdreven beloften". De hartstichting krijgt volgens hem veel vragen van patiënten over Matthias Rath en vergelijkbare alternatieve therapieën.

Of Rath zijn reclamestrategie gaat wijzigen is onduidelijk. De Reclame Code Commissie adviseert dit, maar heeft niet de bevoegdheid of de middelen om het af te dwingen. Matthias Rath, volgens zijn woordvoerder "op tournee in Duitsland", is niet bereikbaar voor commentaar. Mocht hij op dezelfde voet doorgaan, dan onderneemt de Inspectie voor de Gezondheidszorg pas actie als de Keuringsraad Aanprijzing Geneesmiddelen (KAG) er niet uitkomt. Dat is een particuliere instantie, waar bedrijven vrijwillig hun advertenties kunnen laten bekijken. Een woordvoerder wil alleen kwijt dat Matthias Rath hier inmiddels "klant" is. Volgens voorzitter A. van Bellen van de stichting Bloedlink, die de klacht bij de Reclame Code Commissie indiende, heeft de KAG de uitspraken waar de klacht overging niet onderzocht. Van Bellen overweegt naar de rechter te stappen als er niets verandert.

Maar voorlopig kan Matthias Rath BV zijn gang gaan. Oók als sponsor van de Almelose voetbalclub Heracles, spelend in de eerste divisie. "Een goede shirtsponsor, al jaren hier gevestigd", zegt directeur T. Fitsch tevreden. "En het is een echte doctor hè. Voor ons zijn de initialen die voor zijn naam staan ruim voldoende." En als Rath suggereert dat zijn vitamines kanker kunnen voorkomen, zoals op zijn website het geval is? "Ik heb daar geen mening over", zegt Fitsch. "Er zijn ook bedrijven die kostuums verkopen. Dan kan ik ook zeggen: Die worden in derdewereldlanden gemaakt door jonge kinderen. Wie zijn wij om die mensen te beoordelen?"

( a d v e r t e n t i e s )