NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Behalve dat Bram Peper goed kan voetballen, bezit hij onvermoed acteertalent. In het onderzoeksprogramma Reporter heeft de afgetreden minister van Binnenlandse Zaken dat talent aangewend voor zijn eigen verdediging. Hij speelde zichzelf en dat zie je de beste acteurs nog niet doen. In eigen drama de juiste afstand tot jezelf bewaren, is hogeschoolkunst. Ik ontdekte een subtiliteit waar hij juist niet om bekend staat. Hij kan meteen door naar de grote tragedies als Hamlet of King Lear.

Het sterkste vond ik hem in de scène waar hij zijn concept- ontslagbrieven schreef. Je kunt dat op de soap-manier doen met veelbetekenende blik naar de camera, terwijl lichte treurmuzak wordt ingezet. Hij had zijn gezicht in zijn handen kunnen verbergen, in huilen uit kunnen barsten of naar het hoofd kunnen grijpen. Maar hij keek strak naar het papier terwijl hij schreef, even nadenkend met zijn vinger langs zijn neus strijkend.

De scène werd op smaak gebracht met een paar pianoklanken en dan de ingehouden emotionele maar onverbiddelijke Nijmeegse KRO- commentaarstem: "...maar Peper raakt meer en meer overtuigd van het onvermijdelijke. Hij zegt zijn wintersportvakantie af en begint thuis in de werkkamer van de familie Peper te schrijven aan een reeks ontslagbrieven." Dan is het even stil en zien we de schrijvende Peper zijn mond openen om er hoorbaar een zware zucht uit te laten ontsnappen. Ik begon als kijker meteen mee te leven, zelfs mee te zweten. Hij had inmiddels zijn jasje uitgetrokken, zijn stropdas afgedaan, het bovenste overhemdknoopje opengezet. De zuchtende minister in hemdsmouwen, dit was duidelijk een moment van catharsis.

Even krijgen we nog de dikke gevouwen ontslagbrieven te zien die de zwetende minister schrijft en dan komt er een zij-aanzicht van de sombere staatsman, de goudkleurige bril, dan weer gecombineerd met de brieven eronder. Er moeten heel wat regie-aanwijzingen aan te pas zijn gekomen. Commentaarstem: "Voorlopig zijn het concepten. Een aantal van die brieven stuurt hij aan de premier, maar die wil van aftreden niet weten." Dan zien we Peper weer in vol ornaat, achteraf en hij zegt lachend: "[Kok] zegt, wacht nou maar af hoe dat nou allemaal uitpakt". De kijker weet al beter en treurende vioolmuziek zet de slotfase in als de werkkamer in het Torentje in beeld komt. De camera glijdt langs de sfeervolle houten lambrizering, het bureau, de telefoons, de leren stoelen. Kok zelf speelt niet mee. Hij beschikt ook niet over het juiste dramatische talent, dus moeten we hem even voorstellen in die fauteuil achter dat bureau. Commentaarstem: "En even lijkt de premier gelijk te krijgen..."

Om ingewikkeld nieuws in beeld te brengen maakt Reporter gebruik van gedramatiseerde reconstructies, muziek, naspelen.

Netwerk doet het ook. Het misdaadprogramma Peter R. de Vries heeft zelfs acteurs als boeven en agenten. Het doet af aan de objectiviteit. Onschuldige feiten kunnen te zwaar worden aangezet. Het levert meer kijkers op die worden geïnformeerd, maar ik krijgt toch het gevoel tot een conclusie te worden gedwongen zonder dat ik de vinger zou kunnen leggen op een fout. De actualiteitenprogramma's Nova en Zembla weigeren in scène te zetten omdat de afstand tot fictie dan te klein wordt.

Reporter heeft Peper niet vrijgesproken. Premier Kok had in tegenstelling tot wat hij in de Kamer beweerde, het nog geheime concept- rapport van de onderzoekscommissie wel aangenomen en aan zijn hoogste ambtenaar laten lezen. Op grond van de conclusies gingen hij en fractieleider Melkert al overleggen. Een leugen van Kok aan de Kamer, dat was dus het grote nieuws. Peper erkende dat hij wel slordig was geweest en had de beschuldigingen van de commissie niet kunnen weerleggen, aldus het commentaar. Daarvoor hadden camerateams het Wassenaarse huis van de Pepers overhoop gehaald, scènes geregisseerd, geïnterviewd, opnieuw geïnterviewd, gecontroleerd. Als ik Peper was, zou ik me bekocht voelen. King Peper houdt haar tragische afloop.

( a d v e r t e n t i e s )