T V V O O R A F :
Boksend het getto uit
EDO DIJKSTERHUIS
Het leger, de showbusiness of de
sport. Dat zijn eigenlijk de enige opties die een arme Amerikaan heeft
om zijn levensstandaard op te krikken. De hoofdpersonen uit de
documentaire On the ropes kiezen ervoor de klappen van het
dagelijkse leven regelrecht te pareren met hoeken en jabs. Als aspirant-
professioneel bokser proberen zij zich een weg te knokken uit het getto.
Bedford-Stuyvesant is een van de armste wijken van New York. In een paar
flitsen en zonder de stereotypen breed uit te meten schetsen regisseurs
Nanette Burnstein en Brett Morgen de leefomstandigheden. Donkerbruine
woonkazernes met prikkeldraad er omheen, op straat rondhangende
jongeren, openlijk drugsgebruik en het constante gehuil van sirenes op
de achtergrond. De onder de beelden gemonteerde hiphop-dreun
onderstreept de alom heersende woede en uitzichtloosheid.
Maar temidden van de verloedering staat de frisse gevel van het Bedstuy
Boxing Center. Iedere ochtend worden de zware rolluiken opgehesen door
trainer Harry Keitt. Keitt kent de achtergrond van de jongens die bij
hem boksen. Ooit begon hij zelf als veelbelovend bokser, maar werd
crackverslaafd, raakte verwikkeld in een schietpartij, belandde in het
gevang en later op straat. Als een vaderfiguur probeert hij nu zijn
pupillen te behoeden voor een soortgelijk scenario.
Zo stimuleert hij Noel Santiago, zoon van een ex-junkie en een crimineel
in de dop, voortdurend om naar school te gaan. Als de jongen bij zijn
eerste gevecht als amateur een glazen kin blijkt te hebben en bij de
eerste de beste dreun tegen het canvas gaat, zoekt hij hem thuis op om
te voorkomen dat hij stopt. De aanpak heeft succes. Noel wint zijn
tweede partij, volgens hemzelf "de eerste keer dat ik ook maar iets
gewonnen heb", en gaat zelfs terug naar school.
Minder succesvol is George Walton. Na zijn eerste overwinningen als
professional krijgt hij ruzie met zijn eeuwig bezonnebrilde manager en
keert hij met hangende pootjes terug bij trainer Keitt. De grootste
pechvogel is echter Tyrene Manson. Als vrouw in een mannenwereld heeft
zij het al niet makkelijk, maar haar pogingen om boksmekka Madison
Square Garden te bereiken worden nog eens geblokkeerd door een dubieuze
veroordeling om drugsbezit.
Burnstein en Morgen hebben de tijd genomen voor hun documentaire. Ze
trokken er een jaar voor uit om de boksers te volgen en hun vertrouwen
te winnen, hetgeen, afgaande op de joodse namen van de filmers, geen
gemakkelijke zaak moet zijn geweest in het vrijwel exclusief zwarte
Bedford-Stuyvesant. De filmers registreren meer dan dat ze regisseren.
Ze geven geen commentaar, laten de geportretteerden praten of zwijgen al
naar gelang ze daar zin in hebben. Talrijk zijn de momenten waarop de
camera hen betrapt op ronduit hatelijke of argwanende blikken. De
beelden zitten zo dicht bovenop de boksers dat de voortdurende dreiging
van de omgeving bijna te voelen is, de armoede bijna te ruiken. Het
schier religieuze fanatisme dat de boksers aan de dag leggen bij de
beoefening van hun sport is na 90 minuten vanzelfsprekend.
On the Ropes, Ned.3, 20.24-22.00u.