Maarten Huygen
Dat kinderen onder de twaalf het liefst naar de publieke omroep kijken, zegt waarschijnlijk meer over hun ouders dan over henzelf. Volgens de Stichting Jeugdinformatie trekt een publiek programma twee keer zoveel kleine kinderen als een commercieel. Ik ken veel ouders die de schokkerige tekenfilmpjes van Pokémon en de ouderwetse slapstick-cartoons van Nickelodeon niet op de televisie hebben geprogrammeerd zodat een kind ze niet kan vinden. Ze denken dat cartoons ongezond zijn of tot geweld aanzetten. De kinderen komen dan automatisch op de publieke zenders terecht en daar zijn ze ook naar mijn oordeel goed mee af.

Nederland blinkt als kinderland uit in kindertelevisie. Het is de publieke omroep op haar best. Programma's als Villa Achterwerk, De Daltons, Loenatik, Willem Wever en Het Klokhuis zijn uitstekend. Smaakvoller en educatiever dan de wel erg goedkoop in elkaar gezette Pokémon-avonturen op Fox dat bovendien ook nog allerlei schreeuwlelijk plastic speelgoed wil aansmeren.

Ik vind het legitiem voor ouders om dat buitenshuis te houden. Daar zijn ze opvoeders voor. Toch staat in mijn huis, en in veel andere huizen waarvan ik het toevallig weet, tussen half zes en zes uur en op vroege weekeindochtenden Pokémon aan. Ik zie niet in hoe de avonturen van Ash Ketchum, het jongetje met de honkbalpet, en zijn vele vechtwezentjes tot immoreel gedrag kan aanzetten. Gisteren beschermde hij een groep Japanse kindertjes met groene en roze schooluniformpjes. Het is minder gewelddadig dan de spelcomputer waar ik overigens ook geen bezwaar tegen heb. Laat ze dan maar. Het leven van hedendaagse kinderen beneden de twaalf wordt al overgereguleerd met langdurig verblijf op de auto-achterbank, oppassen, naschoolse opvang, door ouders gearrangeerde speelafspraken en sport- en vrijetijdsclubs.

Belangrijker dan waar ze naar kijken vind ik limitering van de kijktijd. Als kinderen te lang voor de televisie of de spelcomputer zitten, worden ze hangerig en zeurderig. Hoe kleiner ze zijn, des te eerder treedt dat moment in. Er gebeurt niets meer in huis, kamers worden niet opgeruimd, er wordt geen muziek geoefend, boeken blijven ongelezen en er wordt te weinig echt gespeeld. Zodra de televisie uit gaat, komt er beweging in huis. Kinderen moeten ook actief hun verveling kunnen overwinnen, ze moeten met elkaar leren omgaan, praten, vragen stellen. Televisie en spelcomputer zijn mede oorzaak dat steeds meer Nederlandse kinderen te dik zijn. Nadelig van de televisie vind ik dus niet de inhoud maar het overmatig kijken dat in de plaats kan komen van veel belangrijkere kinderactiviteiten.

Gek genoeg kennen mijn kinderen de VPRO-dramaseries over het nostalgische Daltongezin en het gekkenhuis Loenatik niet van de televisie maar van bestelde videobanden die ze 's zondagsmiddags rond vijven grijs hebben gedraaid. Met name van Loenatik dat soms op zondagochtend als onderdeel van Villa Achterwerk wordt herhaald, kennen ze hele stukken tekst van buiten. Jammer genoeg hebben De Daltons maar tien afleveringen gehaald omdat de hoofdrolspelers kleine kinderen waren. Regisseuse Rita Horst vond terecht dat die kinderen niet konden worden afgebeuld voor een langere serie. Voor je het weet zijn ze dan opgegroeid tot grotere jongens. De serie Loenatik kan worden voortgezet omdat er geen kinderen bij zijn betrokken. De volwassen gekken worden verzorgd en gedragen zich als kinderen, zodat kijkertjes zich met hen kunnen identificeren.

De publieke omroep moet er op vooruit gaan als kijkers binnenkort zelf het tijdstip kunnen bepalen waarop ze een programma zien. Willem Wever, Klokhuis en Jeugdjournaal vallen middenin of vlak na etenstijd en dan staat bij ons de televisie uit. De televisie hoort niet het dagritme te monopoliseren. Een leven zonder televisie wordt wel interessanter gevonden, want ik heb de karakters van Pokémon, De Daltons en Loenatik nooit televisie zien kijken.

( a d v e r t e n t i e s )