Door onze redacteur ERIK OUDSHOORN
AMSTERDAM, 22 JUNI. Na wat nietszeggende uitspraken vroeg de Franse coach Roger Lemerre voor zijn vertrek op de persconferentie nog even het woord. Hij feliciteerde het Nederlands elftal met de behaalde overwinning (3-2) en hoopte de ploeg later in het toernooi weer te ontmoeten. Volgens het resterende speelschema kan dat alleen in de finale zijn. Het is niet uitgesloten dat het Nederlands elftal met de steun van het Oranje-legioen zover reikt. Maar het allegaartje van internationale topspelers zal als team nog aanzienlijk moeten groeien om Frankrijk dan opnieuw een nederlaag toe te brengen.

Het Nederlands elftal realiseerde in de Amsterdam Arena zijn doelstelling om in het knusse Hoenderloo te blijven. Maar bondscoach Rijkaard en zijn spelers paste het achteraf niet zich blind te staren op het resultaat. Zegevieren over een elftal dat de meeste topspelers ontbeert en op acht plaatsen wijzigingen heeft ondergaan, zegt niets over het werkelijke krachtsverschil. Als Nederland zijn logistieke doelstelling er niet mee had bereikt, was het slechts een overwinning zonder waarde geweest.

Op het veld deed het gerucht de ronde dat de Fransen liever niet de Spanjaarden in de kwartfinales wilden ontmoeten. Toen Lemerre echter het lijstje namen van zijn B-elftal inleverde, dacht hij dat de Joegoslaven wel zouden winnen. Nadat de Spanjaarden echter in de extra tijd het vege lijf nog hadden gered, kon hij zijn team niet meer wijzigen. Een uur na de wedstrijd tegen Nederland bleek Lemerre nog niet op de hoogte van de spectaculaire ontwikkelingen in Brugge. Hij liet zich op het verkeerde been zetten door een journalist die eveneens niet goed geïnformeerd was. Lemerre wekte daarmee een uiterst onverschillige indruk. Of gaan de Fransen louter uit van eigen kracht en maken ze zich om geen enkele tegenstander ook maar enige zorgen?

Gezien enkele fasen in de wedstrijd tegen Nederland lijkt er inderdaad geen vuiltje aan de lucht voor de 'haantjes' om ver te komen op dit toernooi. De laatste twintig minuten in de eerste helft werd Oranje op het middenveld scheel getikt. Ondanks het ontbreken van sterspeler Zidane waren de Fransen daar heer en meester. Toen werd duidelijk dat het Nederlands elftal nog steeds een onsamenhangend geheel is. De Nederlanders werden door Dugarry, Vieira, Pires en Micoud van hot naar her gestuurd. Slechts dankzij de tomeloze inzet van sommige spelers, zoals Edgar Davids, bleef de schade beperkt tot een 2-1 achterstand.

Bergkamp opereerde weer veel in het kielzog van Kluivert. De samenwerking tussen die twee is nog steeds verre van optimaal. Op de rechterflank ontbrak Ronald de Boer wegens een liesblessure. Zijn vervanger Overmars zag zijn acties regelmatig smoren in de Franse defensie. Op links had Zenden moeite met Karembeu. De Barcelona-speler mocht van geluk spreken dat de snelle Thuram aan de kant was gehouden.

Rijkaard kon moeilijk tevreden zijn over de verrichtingen van het Nederlands elftal in de eerste helft, die traditiegetrouw op dit EK onder de maat waren. De bondscoach vond dat zijn spelers te veel met de bal liepen en het zichzelf daardoor moeilijk maakten. "We hadden simpeler moeten spelen. De Fransen toonden meer rust om te combineren. Wij waren te nerveus. Misschien hadden we last van de druk om het publiek wat te laten zien."

In de tweede helft revancheerde het Nederlands elftal zich. Oranje liet zijn leeuwenhart spreken. De inzet werd groter en dat leidde tot twee doelpunten. Lemerre merkte achteraf op dat het venijnige schot van Frank de Boer het keerpunt betekende in de wedstrijd. Doelman Lama, de stand-in van Barthez, liet zich door de snel genomen vrije trap verrassen. Maar uiteindelijk strompelde Oranje naar het laatste fluitsignaal. Op den duur sloeg Westerveld bij zijn uittrappen het middenveld maar over, want daar waren Bergkamp en Cocu opgebrand. En ook Davids, door de UEFA gekozen tot Man of the match, liep op zijn laatste benen. Van Vossen verving Overmars en Winter, die daarmee het interlandrecord (83) evenaarde van Krol, kwam erin voor Bergkamp. Makaay (en niet Van Hooijdonk) speelde het laatste half uur voor Kluivert. Lemerre liet Anelka en Deschamps nog opdraven, maar het zei toch wel iets over de intentie van de Fransen dat Zidane keurig op de bank bleef. Zo belangrijk was het voorkomen van een nederlaag dus ook weer niet.

Bondscoach Rijkaard wilde de overwinning niet bagatelliseren. "Voor het eerst sinds negentien jaar winnen we van Frankrijk." Maar hij realiseerde zich ook: "We moeten nog heel hard werken om ons te verbeteren." Positief waren de degelijke optredens van de twee vleugelverdedigers Bosvelt en Numan. Met name Bosvelt speelde een bijna vlekkeloze wedstrijd. Maar dat waren toch slechts individuele pluspunten die geen bijdrage leverden aan een beter collectief.

En juist een geoliede machine is noodzakelijk om Joegoslavië zondag op een succesvolle wijze te bestrijden. Rijkaard: "De Joegoslaven hebben een moeilijk bespeelbare ploeg. Ze zijn onberekenbaar en beschikken over een geweldige vechtersmentaliteit. Dat zag je toen ze met 3-0 achterkwamen tegen Slovenië. Met tien man kwamen ze nog op 3-3 doordat iedere speler bereid was zich op te offeren voor het team."

Nederland is door een 3-2 overwinning op Frankrijk winnaar geworden van poule D. In de kwartfinale speelt Oranje daardoor tegen de nummer twee van poule C, Joegoslavië. Het Nederlands elftal kwam in de Amsterdam Arena twee keer op achterstand, twee keer bij een standaardsituatie. Uit een corner kopte Dugarry al in de achtste minuut de Fransen op voorsprong. De spelmaker stond ongedekt, Westerveld kwam te laat uit zijn doel. Kluivert maakte gelijk met een feilloos schot nadat hij met een flitsende demarrage had geanticipeerd op een fraaie dieptepass van Bergkamp. Weer na een corner schoot Wiltord op doel en Trezeguet verlengde de bal, onhoudbaar voor doelman Westerveld.

In de tweede helft had Dugarry de kans om de Franse voorsprong te vergroten, maar Westerveld redde met zijn benen. Een vrije trap van Frank de Boer vloog via de lat in het net. En Zenden bracht Oranje op voorsprong door met rechts Lama in de korte hoek te passeren na een verre uitrap van Westerveld. Daarna kon Trezeguet nog eens vrij op Westerveld afstormen, maar opnieuw greep de tweede doelman bekwaam in.

( a d v e r t e n t i e s )