B E E L D :
Informatiehaat
Maarten Huygen
Nu het geleuter over
voetbalgeleuter nieuwe diepten bereikt, kan België er nog wel even
bij. In een vederlichte reeks onder de naam Netvla wordt aan d'n
Ollander uitgelegd hoe de Vlaming in elkaar zit.
Helaas hangt het van flauwiteiten aan elkaar. Er lopen veel acteurs in de serie rond die
stereotiepe Vlamingen en Nederlanders moeten spelen en met elkaar moeten
discussiëren. Dat doen ze slecht en theatraal in gesprekken waar
flarden van onnozele vooroordelen worden uitgewisseld. Met échte
mensen zou zo'n confrontatie interessanter zijn. Vorige week probeerden
ze uit te leggen wat pajotten waren maar ik begrijp het nog steeds niet.
Gisteren sprong het weer alle kanten uit onder leiding van de ver-
Hollandste Vlaamse toneelregisseur Peter de Graef. Hij toonde het
Antwerpse sportpaleis, paardenrennen, het Vlaamse restaurant met een
Nederlandse acteur-ober die zijn tekst goed opdreunde. Dat de Belg graag
eet en drinkt maar niet voldoet aan het stereotype van de vrolijke
bourgondiër, werd duidelijk maar het waarom ontbrak.
Netvla weerspiegelt de algemene haat die er in Hilversum heerst
tegen informatie aan de kijker. De omroepbazen zijn zelf te dom, ze
hebben nergens belangstelling voor of ze vinden het saai. Maar ik vrees
dat de lage kijkcijfers voor zulke programma's niet zijn te danken aan
het hoge, elitaire niveau maar aan het gebrek aan uitleg. De meeste
kijkers zullen na het interview in Het Andere Gezicht nog steeds
niet weten wie Peter Sloterdijk is. Het was een gemiste kans. Zo'n
programma is er vooral voor de geïnteresseerden die hem niet kennen
maar er werd geen enkele poging gedaan om deze Duitse filosoof in te
leiden. De meeste kijkers zappen dan weg omdat ze niet weten wat ze
zien. We kregen flarden gedachten te horen, sommige interessant, maar te
algemeen en te oppervlakkig door gebrek aan contekst. Neem dan een
voorbeeld aan Ivo Niehe, een slecht interviewer, maar een didacticus die
moeite doet om de gepresenteerde figuren te plaatsen zodat iedereen iets
van zijn uitzendingen kan meenemen. Over België en Vlaanderen zou
een interessante documentaire zijn te maken met de bureaucratische
federalisatie, de clientèle-politiek, de emancipatie van
Vlaanderen, het individualisme. Helaas worden in Netvla
dergelijke basisfeiten overgeslagen. De Graef bracht de kijker naar de
duurste sluis van België waar een waterbak met een schip erin over
een berg werd getild maar hij vertelde niet eens waar het was en hoe dit
dure project tot stand was gekomen.
Deze ongeïnteresseerde serie bevestigt dat Vlamingen meer weten van
Nederland dan omgekeerd. België is altijd rijker geweest dan
Nederland en vlak na de oorlog was het met negen miljoen mensen even
groot. Inmiddels is Nederland voller geraakt. Grappig vond ik vorige
week een item in RTL-nieuws waaruit bleek dat de meeste Nederlanders
eigenlijk willen wonen als Belgen. Het loopt storm op spiksplinternieuwe
replica's van jaren-dertig-huizen. Maar een strenge, moderne architect,
A. Geuze, probeerde de mensen weer terug te drijven in moderne
kippenhokken. "Het is nostalgische stedenbouw die er leuk uit ziet", zei
hij minzaam over de retrohuizen. "Maar met die lage plafonds werkt het
niet zo. Dan kun je meer bereiken met moderne architektuur". Waarom
kunnen die plafonds dan niet omhoog? Er is wel weinig grond maar lucht
hebben we genoeg. Die vraag werd niet gesteld. Later op de avond zag ik
in Netvla de Belgische burgervilla's langs de weg. Een item over
Vinexbouw zou goed passen in een Vlaamse docu over Nederland. Het
Vlaamse Canvas-Net zou zo'n docu grondig aanpakken in een vorm die veel
te conventioneel en te onartistiek is naar de hoge smaak van de
Hilversumse televisiemakers maar wel toegankelijk voor iedereen. Maar
als ik moest kiezen tussen een architectonisch kippenhok en een degelijk
Belgisch prots-paleisje zou ik het wel weten.