De vele gokpaleizen en loterijen op internet dwingen de overheid tot openstelling van de gokmarkt. Hoe Nederland zich aanpast aan cyberspace.

Door onze redacteuren

AMSTERDAM/BRUSSEL/DEN HAAG, 16 JUNI. Twee vrienden uit Eemnes, gisteravond in het Holland Casino in Amsterdam. De een is slager, de ander schoenverkoper. Zij zeggen: hoe meer casino's hoe beter. Op een doordeweekse avond komen er in het Amsterdamse casino rond de tweeduizend mensen eenentwintigen, blackjacken of Franse roulette spelen. In het weekeinde is het twee keer zo druk. Nu kunnen ze alleen nog terecht in een van de tien legale Nederlandse casino's, waarvan de staat enig aandeelhouder is .

Binnenkort is dat anders. Het kabinet voelt er veel voor, zo blijkt uit een nog vertrouwelijk rapport, de gokmarkt vrij te geven. Andere partijen mogen een belang kopen in Holland Casino, een beursgang is niet uitgesloten. En nog eens drie nieuwe aanbieders mogen, misschien al over twee jaar, tientallen nieuwe casino's openen. De mannen uit Eemnes zien dat wel zitten. "Hier geven ze je voor honderd gulden vijf fiches van twintig. Stel dat straks Van der Valk ook een casino begint. Die geven je misschien wel 6 fiches voor hetzelfde geld." Likkebaardend volgen grote Belgische en Duitse gokbedrijven de ontwikkelingen in Nederland. Mocht de gokmarkt vrijgegeven worden, dan komen ze graag.

Het kabinet heeft zich laten adviseren door een werkgroep van Economische Zaken en Justitie. De werkgroep kwam met verdergaande voorstellen om de gokmarkt open te breken, het kabinet is liever wat voorzichtiger. Alleen al de gedachte aan het toelaten van anderen op de markt is al een grote stap. Tot nu toe was de Nederlandse overheid doodsbenauwd dat er gelden zouden "wegvloeien naar buitenlandse aanbieders". Daarom is het nu nog verboden mee te doen met een buitenlands kansspel of zelfs reclamemateriaal van dergelijke loterijen in bezit te hebben. Toch spelen de mannen uit Eemnes, samen met honderdduizenden andere Nederlanders mee in Engelse en Duitse loterijen.

Tweede-Kamerlid Zijlstra (PvdA) woont vlakbij de Duitse grens en krijgt vaak post van Duitse loterijen. De verruiming van de gokmarkt, zegt hij, was niet tegen te houden. "Het was onhoudbaar, je kan maar naar één legaal casino in Nederland, terwijl je op internet zonder problemen bij honderden casino's en gokpaleizen terecht kan."

Nederland gaat nu zelf twee (legale) goksites op internet exploiteren. Finland was daarmee het eerste. Andere Europese landen volgden het Finse voorbeeld en stonden hun nationale aanbieders toe om op internet kansspelen aan te bieden. Maar dan alleen aan de eigen inwoners. Nederland kiest voor het Australische model, waar gemeenten en provincies vergunningen verlenen, zonder beperkingen op te leggen. Alle inwoners van alle landen mogen meedoen. De aanbieders zal dan niet alleen moeten voldoen aan de Nederlandse regels, maar ook aan die van alle andere landen.

Een verruiming van de gokmarkt is een goede zaak, vindt PvdA-er Zijlstra. Maar de overheid moet wel aandacht houden voor gokverslaving en de goede doelen-loterijen. Uit het rapport van de werkgroep Kansspelen blijkt dat er niet al te goed is gekeken naar mogelijke negatieve effecten. De werkgroep heeft niet naar het buitenland gekeken, waar casino's al veel langer privé-ondernemingen zijn. Nemen criminele activiteiten en illegale casino's af als er meer legale gokplaatsen komen? En wat is het effect van meer casino's op de gokverslaving? In een 'echt casino' is de kans om gokverslaafd te raken zo'n vier procent. Maar wat gebeurt er als Nederlanders internet opgaan, waar echt geld niet bestaat en alleen de creditcard telt?

De werkgroep heeft bijvoorbeeld niet naar België gekeken, waar de casino's al sinds jaar en dag privé-ondernemingen zijn. Het toezicht op de Belgische casino's in bij wet handen gelegd van een speciale commissie op de kansspelen, met vertegenwoordigers van enkele ministeries onder voorzitterschap van een procureur-generaal. De commisie moet, aldus een functionaris van het ministerie van Justitie, onder meer toezicht houden op de financiële solvabiliteit en transparantie van de casino's . Zij verstrekt ook de vergunningen voor casino's en andere gokgelegenheden en ziet erop toe dat de vergunninghouder zich aan de voorwaarden houdt. Interessant detail in de Belgische wet is dat deze voorziet in een computerlijst van gokverslaafde personen die de toegang tot casino's of andere gokgelegenheden kan worden ontzegd. Het Holland Casino ziet de komst van de concurrenten met vertrouwen tegemoet. Ze hebben zich allang voorbereid op de komst van concurrenten, zeggen de floormanager en duty-manager Elmar van Krimpen. De tafelchefs - die vanaf een hoge stoel de croupiers en spelers in gaten houden - geven vaste klanten af en toe een gratis rondje. Ook als ze geen fooi geven. "Wat service om de vaste klanten te behouden."

( a d v e r t e n t i e s )