T V V O O R A F :
Verblind door nylonkousen
YVONNE KROONENBERG
Mannen hebben het voetbal en de
oorlog, vrouwen hebben de uitverkoop. Vanavond zendt RTL4 de BBC-
documentaire Sale Fever uit, over de uitverkoop in Harrod's, het
beroemde warenhuis in Londen waar je zelfs een olifant kunt bestellen,
als je dat zou willen.
De voorbereidingen beginnen de avond tevoren, niet alleen voor de
medewerkers van Harrod's, maar ook voor de klanten. De documentaire
volgt een West-Indische moeder met een zoon, een wat volkse vrouw van
een jaar of 35 en een echtpaar van middelbare leeftijd dat met een
speciale bus uit de provincie is gekomen. De moeder bidt hartstochtelijk
met ineengeklemde handen of God haar wil geleiden en haar op de beste
aanbiedingen wil wijzen. De vrouw van 35 heeft een arendsblik in haar
ogen. "Ik voel waar de koopjes hangen, ik heb een zesde zintuig",
verklaart ze stellig. Om haar woorden kracht bij te zetten prikt ze haar
wijsvingers naar voren, antennes zijn het. Voor ze met de man die de
tassen moet dragen op weg gaat, neemt ze de strategie door waarmee ze
het slagveld zal veroveren: "Eerst gaan we die rok kopen die ik heb zien
hangen, dan doen we de jassen. Als we die hebben, komen de koopjes."
Het personeel staat ook op scherp. De chef van de serviesafdeling, die
zelf ook wel van porselein lijkt, zeker wat betreft zijn tanden, geeft
aanwijzingen aan een jonger personeelslid: "Maak maar hoge stapels, daar
houden ze van." Ze, dat zijn de klanten. Ze worden met eerbied benaderd,
omzichtig, om ze vooral niet te ontmoedigen in hun koopdrift.
Die lijkt trouwens niet te stuiten. Sommige klanten weten van gekkigheid
niet meer wat ze doen. Er is een mevrouw die een enorme zak Christmas
crackers heeft gekocht, trekrotjes noemen we die geloof ik, alleen maar
omdat ze voor de helft van de prijs over de toonbank gingen. Een andere
mevrouw staat verblind bij de bak met nylonkousen te schreeuwen dat het
toch waanzin is, 92 pond voor een paar kousen. Ze leest de cijfers
verkeerd om, er staat 29 en de kousen zijn afgeprijsd tot 14 pond.
De moeder met haar zoon zijn verdwaald in het grote warenhuis. De camera
volgt ze terwijl ze proberen het spoor naar de koopjes terug te vinden.
Jammer, ze begonnen zo goed. Binnen vier minuten hadden ze een winterjas
te pakken.
Het is een fascinerende documentaire, vol kleine cameragrapjes en mooi
van structuur. Maar iemand bij RTL4 vond die subtiliteit niet zo
belangrijk. Er is een Nederlandse commentaarstem over de oorspronkelijke
Engelse tekst heengezet. Die is zo lomp, dat hij afbreuk doet aan de
beelden. "Op de afdeling servies is het nog steeds een gekkenhuis", zegt
de spreekstalmeesteres op vlakke toon. Tot wel vier keer toe wordt die
uitdrukking gebruikt en ter afwisseling: "bij de schoenen is het een
chaos."
Dat is wat de documentaire nu juist laat zien! Het lijkt wel of iemand
ondertitels heeft geschreven bij een pantomime. Maar als dat mens haar
kop even houdt, is de uitzending een genot.
Sale Fever, RTL4, 20.30-21.00u.