NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Een nieuwe, verwoestende bomaanslag op een wooncomplex in Moskou eiste vanochtend vele tientallen doden. De Russische hoofdstad dreigt overspoeld te worden door een golf van woede en xenofobie.

Door onze correspondent FRANK WESTERMAN

MOSKOU, 13 SEPT. Het had een dag van nationale rouw moeten worden, van stilte en herdenking. Maar Moskou schrok vanmorgen wakker van aan daverende explosie, gevolgd door een vals concert van sirenes en gegil van overlevenden uit de Broodfabrieksteeg.

Flat nummer 6, met zijn meer dan honderd bewoners, is van de aardbodem weggevaagd. Het gebouw is letterlijk uiteengespat, gelijk met de laatste restjes hoop van miljoenen Russen op rust en kalmte. Zij hadden vandaag de terreur in hun land willen bezweren door kaarsen te branden voor de 64 doden van de opgeblazen woonkazerne in het Zuid-Russische stadje Boejnaksk (negen dagen geleden) en de 93 slachtoffers uit de Goerjanov- straat in Moskou (vier dagen terug).

Maar de daders, naar het zich laat aanzien islamieten uit de Kaukasus die een , ,heilige oorlog" tegen het Russisch gezag voeren, gunnen hun vijand kennelijk geen dag van rouw. Een ontroostbare man, wiens handen trillend van verdriet een jagerspetje omklemden, kreeg amper tijd om in geschrei uit te barsten. " Mijn dochter ligt hier. Met haar kleine van anderhalf", zei hij geknield aan de voet van het metershoge puin. Net als de vrouw die geen woord kon uitbrengen, maar kokhalzend over een hekje gebogen stond, werd hij door de oproerpolitie teruggeduwd."Wegwezen hier", snauwden de agenten. "Naar achteren." Er brak paniek uit, het reddingswerk met bulldozers, slijptollen en snuffelhonden viel stil. In school nummer 543, waar de tijdelijke crisisstaf zijn intrek had genomen, zouden nog twee bommen liggen. De hele Broodfabrieksteeg werd geëvacueerd, de omstanders weggejaagd, zodat dat zelfs desperate vrienden en familieleden nergens meer terecht konden.

Stille getuigen van de aanslag liggen overal, tot op honderd meter achter het rood-witte politielint. Scrabble-steentjes met cyrillische letters, het voorblad van een poezië-album, foto's van twee meisjes (zusjes?) die een diploma krijgen uitgereikt. In een geknakte populier hangen slierten tape uit een weggeslingerd cassettebandje. "Wij leven gelukkig", staat er in de hal van peuterspeelzaal nummer 401. Tussen de klimrekken, in de motregen, ligt een rij plastic zakken met menselijke resten. Een patholoog met latex handschoentjes vult formulieren in en legt ze aan het voeteneind van elke zak, en ook al steken er nog voeten uit, de bodybags worden één voor één in een gekoelde lijkwagen geschoven.

De omwonenden kijken verslagen toe vanaf hun balkons, of ruimen glas van de gesprongen ruiten. Een van hen is Loedmila, onderwijzers op de in alle ijl ontruimde buurtschool. "Ik ben mijn leerlingen kwijt", zegt ze bij het legen van een emmer scherven. Een jongen die wezenloos tegen een muurtje staat te roken vertelt dat hij zowat uit zijn bed was gevallen van de dreun. "Er is oorlog uitgebroken", zegt iemand anders. "We worden gebombardeerd in onze bedden."

Bijna niemand kan geloven dat de explosies in Moskou een verre echo kunnen zijn van de bombardementen die de Russische luchtmacht nu al weken uitvoert op dorpen in Tsjetsjenië en Dagestan. Daags na de vorige bomaanslag op een armoedige flat achter de ZIL- automobielfabrieken, hemelsbreed zes kilometer verderop, claimde een anonieme beller juist dat verband: de terreurdaden waren een wraakoefening voor de burgerdoden die er in de strijd tegen de moslimrebellie in de Kaukasus vallen.

Maar Moskou is eerst en vooral met zichzelf bezig. In de metro kun je de verslagenheid van de gezichten lezen. En de woede. Passagiers met een donkere huid en ravenzwarte haren, kortweg "zwartkonten" genoemd, worden bijna letterlijk uit de coupe gekeken. Er trekt een golf van xenofobie door Rusland, die zich vooralsnog uit in achterdochtige blikken. Op straat wordt extra gepatrouilleerd, er vooral in het zuidwesten van de stad zijn de razzia's begonnen op Tsjetsjenen. Alles wijst erop dat die de komende dagen ongekende vormen zullen aannemen. Met instemming van de grote meerderheid van de Moskovieten vinden er huiszoekingen plaats en "arrestaties uit voorzorg", op vage beschuldigingen. In heel Rusland, maar vooral in Moskou, hebben angst en wraaklust vanmorgen in een klap de plaats ingenomen van de gevoelens van collectieve rouw.

( a d v e r t e n t i e s )