NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

HET MES GAAT in het Nederlandse fokvlees. Minister Brinkhorst (Landbouw, D66) heeft de strijd aangebonden met de boeren en hij hanteert daarbij de Europese regelgeving voor het milieu die hij zelf als ambtenaar in Brussel heeft helpen opstellen. De nationale overbevolking met varkens, kippen en rundvee zal drastisch worden verminderd. Niet volgens het zoveelste zachte voorstel van de boerenlobby, maar met harde hand en binnen drie jaar. Van de kille Brinkhorst valt geen begrip te verwachten, zoals bij zijn zwakke voorganger Apotheker het geval was.

De boeren - met name de varkensboeren - hebben het er in alle opzichten naar gemaakt. Al bijna twintig jaar wordt geprobeerd de uitbreiding van de varkenssector te beteugelen. Maar de CDA-ministers die vertrouwden op afspraken met de belangenorganisaties werden belazerd, de boeren saboteerden de mestboekhouding en gingen vrolijk door met uitbreidingen van hun stallen. Zelfs de varkenspestepidemie van 1997 weerhield de boeren er niet van om de quarantainemaatregelen te ontduiken. En zodra de belemmeringen in de varkensfokkerij te groot werden, schakelden ze over op kippen. Het Nederlandse platteland bleef onverminderd stinken naar uitgereden mest, waarvan stankoverlast trouwens nog het minste milieuprobleem is.

IN DE LOOP VAN 1997 kwam het kabinet met een wetsvoorstel om de varkensstapel met een kwart in te krimpen. Door zwalkend gedrag van twee van de drie regeringspartijen (PvdA en VVD) werd dat teruggebracht tot een vijfde. Maar de wet van Van Aartsen zat juridisch niet goed in elkaar, kostte de staat handen met geld en leed schipbreuk bij de rechter. Na het intermezzo-Apotheker komt Brinkhorst nu met een plan om de varkensstapel met een derde in te krimpen en ook het aantal kippen en rundvee fors te beperken.

Brinkhorst gebruikt de Europese milieuregelgeving als stok achter de deur. Terecht. Er dreigen boetes uit Brussel omdat Nederland op grote schaal de milieunormen overtreedt, met name in de agrarische sector. Dat was bekend en het wekt hooguit verbazing dat hierop niet veel eerder is gereageerd. Straks dreigt Nederland, door de recalcitrantie van de varkenssector, met miljoenen aan milieuboetes te worden opgescheept.

De boeren zijn niet als enigen schuldig aan de ongebreidelde groei van de varkens-, kippen- en veestapel in Nederland. Jarenlang kregen ze goedkeuring voor de uitbreiding van hun ligboxen van lokale gemeentebesturen, gedomineerd door het CDA. Bij de plaatselijke vestiging van de Rabobank konden ze altijd krediet krijgen voor nieuwe investeringen. Zo draaide de agrarische cyclus maar door - de boeren waren de gevangenen van financiële lasten die hen dwongen tot meer productie. Het zou de Rabobank, een coöperatieve bank met de boeren als leden, sieren als ze een financiële bijdrage zou leveren aan het saneringsplan.

Deze herfst zal het ongetwijfeld aankomen op een confrontatie tussen 'boze boeren' en 'Den Haag'. Te hopen valt dat de minister van Landbouw, het kabinet en een meerderheid van de Kamer hun rug recht houden. Te lang is in het verleden toegegeven en daardoor zijn de voorgestelde ingrepen alleen maar onvermijdelijker geworden.

Zie ook:

Kabinet aanvaardt drastisch mestplan (11 september 1999)

( a d v e r t e n t i e s )