NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Over een week gaan miljoenen mensen naar de 'totaliteitszone', een strook over Europa waar de zon ongeveer twee minuten volledig verduisterd zal zijn.

Door onze redacteur JAN GERRITSEN

ROTTERDAM, 27 JULI. Boven de wolken schijnt de zon, en dus is de totale zonsverduistering op woensdag 11 augustus het beste te zien vanuit een vliegtuig op grote hoogte. "Het is eigenlijk een uit de hand gelopen grap. Kijken naar zonsverduisteringen is een hobby van me", zegt Jeroen van der Schaar van het Eindhovense reisbureau Fly You. Hij heeft een Boeing 737 gehuurd die op 11 augustus rondjes zal draaien in de omgeving van het Franse Nancy.

Vooralsnog hebben zestig passagiers geboekt, zodat er ruimte genoeg is om van de ene naar de andere kant van het vliegtuig te kunnen bewegen en zodoende de ongeveer twee minuten durende eclips goed te kunnen zien. De ruim twee uur durende vliegexcursie - kosten 550 gulden per passagier - is een bescheiden Nederlandse bijdrage aan een van de laatste mega-evenementen van de eeuw in Europa.

Rondjes draaien met de Fly You-Boeing en een vliegtocht boven Frankrijk met een oude DC-4 Skymaster (49 passagiers) van de Dutch Dakota Association zijn enkele opvallende aanbiedingen in het Nederlandse eclipstoerisme, dat bescheiden lijkt in vergelijking tot de massale belangstelling in andere landen. Maar daar is, in tegenstelling tot Nederland, de zonsverduistering dan ook totaal. Alleen al in Cornwall, in het uiterste zuidwesten van Engeland, gaan rond 11 augustus zo'n tweeduizend vliegtuigen en vliegtuigjes en een onbekend aantal ballonnen met zonnekijkers de lucht in, zegt Greg Williams, de speciale coördinator voor het eclipstoerisme in dit gebied. Williams: "We verwachten in Cornwall een miljoen bezoekers tegen een kwart miljoen in een gewone zomer. Er zijn provisorische kampeerplaatsen voor 400.000 mensen opgezet, en we denken dat die allemaal zullen volstromen als het weer goed is. " Hij raadt bezoekers aan een week uit te trekken om de verwachte verkeerschaos op de smalle wegen rond 11 augustus te vermijden. Amusement is er genoeg: een speciaal eclipsfeest in het bekende St. Ives en nog ruim dertig andere festivals. In Devon is de situatie niet anders en de Engelse Kanaaleilanden zijn al lange tijd volgeboekt.In de Atlantische wateren tussen Engeland en Normandië wordt een armada van tienduizenden schepen en bootjes verwacht. Drie dagen voor de eclips eindigt Cowes Week bij het eiland Wight, het grootste Britse zeilevenement van het jaar. Duizenden jachten en boten zullen naar verwachting van Wight naar de zone van de totale verduistering varen. De Britse kustwacht heeft gewaarschuwd dat de temperatuurdaling als gevolg van de verduistering kan leiden tot mist op zee, verandering van de wind en onverwachte golfslag. Tienduizenden mensen aan boord van deze schepen krijgen te maken met duisternis op korte afstand van een van de drukst bevaren zeeroutes ter wereld.

Uittocht naar zonsverduistering

In de hele baan van de complete zonsverduistering zijn hotels, pensions en campings zo goed als volgeboekt. De Franse regering, heeft voor 11 augustus een algeheel rijverbod voor vrachtvervoer ingesteld.

Door onze redacteur
ROTTERDAM, 27 JULI. De `totaliteitszone' van de eclips op 11 augustus beslaat Cornwall en Devon in Engeland, en grote delen van Noord Frankrijk, het zuiden van Duitsland, Oostenrijk, Hongarije, Roemenie en Bulgarije. Maar veel Nederlanders die de zonsverduistering willen meemaken, gaan op eigen houtje per auto, bus of trein naar het nabije Frankrijk. Thema Tours in Utrecht biedt een gecombineerde cultuur- en vliegreis aan naar Bulgarije, waar de zonsverduistering onder een naar verwachting onbewolkte hemel te zien zal zijn.

De ware sterrenkijkers hebben al lang geleden hun plaatsje onder de zon gereserveerd. Bijvoorbeeld op Camping du Lac, in Monampteuil, in de buurt van Reims die zo zegt de exploitant - ,,al maanden geleden'' is volgeboekt. De camping werd al vorig jaar uitverkoren wegens zijn ligging vlakbij de centrale as in de totaliteitszone waar de verduistering het langst duurt.

In Straatsburg, Reims en Metz, de grootste steden in de Franse totaliteitszone, is al maanden geen bed meer te krijgen. Woordvoerder Y. Jackmain van het Bureau de Tourisme in Reims: ,,Hotels, campings, gites zijn al sinds vijf maanden in de verre omtrek volgeboekt. Wie zich nu nog bij ons meldt, verwijzen we naar de plaatsen als Soissons en Lens, honderden kilometers verderop.'' Wie op 11 augustus vroeg met de auto uit nabijgelegen plaatsen in België of zuidelijker in Frankrijk naar de totaliteitszone wil rijden, moet rekening houden met grote drukte. De Franse regering heeft voor het hele Franse wegennet op 11 augustus van 10.00 tot 15.00 uur een algeheel rijverbod voor vrachtvervoer ingesteld. Het Koninklijk Nederlands Vervoer (KNV) heeft hiertegen geprotesteerd en noemt de maatregel ,,buiten proportie''.

Ook in Duitsland, Oostenrijk en Hongarije is de belangstelling voor de zonsverduistering groot. Tal van festivals en zomerfeesten staan in het teken van de eclips, zoals het op de centrale as van de `totaliteitszone' gelegen Stuttgart, dat verwacht veel Zwitsers te trekken met een speciaal vierdaags festival. In het Oostenrijkse Stiermarken (Graz) en het Salzburgerland is de verduistering een topthema, in elk geval in de media, zegt Claudia Mayerbock van het Oostenrijks Verkeersbureau in Amsterdam. ,,Er is veel belangstelling ter plaatse. Of Nederlanders speciaal naar Oostenrijk gaan om de zonsverduistering te zien, is moeilijk te zeggen. Er is wel interesse, maar die is niet erg groot. Maar als men er is, gaat men wel kijken.''

In Hongarije is het vinden van accommodatie ,,echt een probleem'', vooral rond het Balatonmeer dat in de baan van de eclips is gelegen, meldt een medewerker van het Hongaars Verkeersbureau. De bescheiden jeugdherberg van de Nederlander Bart Gijsbers in het dorpje Badacsonytomaj aan het meer is stampvol met Nederlandse eclipskijkers, zegt de eigenaar. ,,Ze moeten met vijf personen op een kamer slapen, maar dat hebben ze er graag voor over.'' Behalve Nederlanders en Duitsers worden in Hongarije veel bezoekers uit Polen, Tsjechië en andere Oost-Europese landen verwacht, aldus Gijsbers.

De Roemeense hoofdstad Boekarest is de enige Europese hoofdstad waar de zonsverduistering maximaal zal zijn. Het verschijnsel wordt bezongen door de Italiaanse tenor Pavarotti in het fameuze gigantische parlementsgebouw dat dictator Ceausescu naliet. Van de 22.000 zitplaatsen en 6.000 staanplaatsen was eind vorige week ongeveer de helft verkocht, aldus het Roemeense verkeersbureau. Kott Reizen in Amsterdam heeft nog plaats voor wie een week rond 11 augustus wil verblijven in een viersterrenhotel in Mangalia aan de Zwarte Zee (1.600 gulden inclusief vliegreis). ,,Wij hadden geen geld voor publiciteit'', verklaart de zegsvrouwe van Kott de tegenvallende belangstelling, ,,hoewel de eclips hier twee minuten en 42 seconden duurt.''

Nog exclusiever, maar al volledig volgeboekt (99 passagiers per toestel), zijn twee vluchten met een Concorde vanaf Londen. De toestellen van British Airways stijgen om negen uur 's ochtends op, en `onderscheppen' anderhalf uur later, halverwege de Atlantische Oceaan, de eclips die zich van west naar oost voortbeweegt. De Concordes vliegen vervolgens, met tweemaal de snelheid van het geluid, een minuut of tien met de eclips mee, alvorens naar Londen terug te keren. Alle passagiers moeten per slot van rekening even op een stoel naast de piepkleine raampjes (10 x 15 centimeter) kunnen zitten om het natuurverschijnsel te kunnen waarnemen. De prijs voor dit vliegreisje van twee uur en veertig minuten bedraagt 4.700 gulden, inclusief champagne bij het inchecken 's ochtends om half acht.

Eclipsbril beste bescherming voor de ogen Gallilei beschadigde een oog toen hij door een telescoop naar een zonsverduistering keek. In 1991 werden honderd mensen in Hawaii blind door het kijken naar een zonsverduistering. Maar ook in Nederland zijn volgens onderzoeker T. van den Berg van het Interuniversitair Oogheelkundig Instituut (IOI) bij iedere gedeeltelijke zonsverduistering weer een tiental mensen het slachtoffer van eclipsblindheid. Vooral mensen met grote pupillen - Van den Berg noemt met name kinderen en drugsgebruikers - moeten op woensdag 11 augustus extra uitkijken. Eclipsblindheid is een plaatselijke blindheid in het oog. De toeschouwer is blind op die plek in zijn oog waar hij de zonsverduistering langer dan enkele seconden aanschouwd heeft. De oogarts ziet op die plek letterlijk een maantje (van de maanvormige straling rondom de zon) op het netvlies gebrand. Volgens Van den Berg biedt een eclipsbril, die in Nederland nog overal te koop is, de beste bescherming. De toeschouwer kan beroete glazen, fotonegatieven, cameralenzen, cd's en andere alternatieven zelf op de veiligheid ervan testen, aldus Van den Berg. De straling moet zo sterk verzwakt zijn, dat een keurig scherpe zonneschijf te zien is, in plaats van een felverlichte vlek. Volgens Martin van de Ruit van sterrenwacht Quasar in Hoeven kan de totale zonsverduistering wél met het blote oog bekeken worden, maar zodra de zon weer te voorschijn komt moet de bril weer zo vlug mogelijk worden opgezet.

( a d v e r t e n t i e s )