NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Nederlandse Gele Rijders gaan samen met Russen patrouilleren in Kosovo, aldus Defensie. Ter plekke blijft de situatie gespannen.

Door onze redacteur HARM VAN DEN BERG

ORAHOVAC, 15 JULI. Het lijkt de commandant van Task Force Orahovac in het zuiden van Kosovo voorlopig het verstandigst de zaak 'low key' te houden. "Het verhaal gaat", zegt overste A. van Loon, "dat een aantal Russen heeft meegevochten met Servische paramilitaire eenheden en in een huis hier in het centrum van Orahovac kinderen hebben vermoord. Het bloed zat op de muren, zeggen de mensen die er gekeken hebben."

Van Loon is in het dagelijks leven commandant van de 41ste afdeling rijdende artillerie 'De Gele Rijders' uit 't Harde die nu met kanonnen en pantserwagens dit stadje tussen Pristina en Prizren bewaakt. Hij noemt het verhaal een van de verklaringen voor het steeds feller wordende protest van de Albanese bevolking in Orahovac. Of een dergelijk misdrijf ook werkelijk heeft plaatsgehad, wordt volgens Van Loon officieel onderzocht. De demonstranten krijgen, zo wordt gezegd, volledige steun van het UÇK, het Kosovo Bevrijdingsleger, dat zich meer en meer op politieke kwesties richt. De komst van Russische soldaten naar Orahovac is er een van, en daartegen wordt de bevolking nu al dagenlang gemobiliseerd.

Ook gistermiddag weer. Rond vier uur verzamelen zich iets meer dan duizend mensen op het kleine marktplein van de stad waar twee pantservoertuigen en een kanon allesoverheersend staan opgesteld. Ook deze keer worden de Nederlandse militairen met hun opvallende hoofddeksels in de benauwende hitte luidkeels toegejuicht. Op meegebrachte spandoeken staat: 'We like Netherland' en 'No Russian peacemakers in Rahovac'.

De balkons staan eveneens vol, ook de omloop van de minaret bij de moskee is geheel bezet. Enkele plaatselijke leiders leggen nog eens uit waarom de Russen niet gewenst zijn. Dan klinken populaire Albanese liederen die het werk van het UÇK verheerlijken. Het verhaal over de moordpartij op de kinderen blijft achterwege.

Orahovac loopt uit

Desgevraagd willen de soldaten op het plein 'best toegeven' dat ze ingenomen zijn met dit enthousiasme, "maar we zullen onze opdracht net zo goed op een andere plek uitvoeren". Of de Nederlanders uit Orahovac zullen vertrekken, is nog altijd niet zeker. Daarover wordt nu op het hoogste niveau in Moskou met de Russen onderhandeld.

Terwijl de demonstratie met applaus ten einde loopt, nemen overste Van Loon en NAVO-generaal W. Clark, die voor een dagje bij de troepen in het veld is overgekomen uit Brussel, op een terrein tien kilometer buiten de stad een petitie in ontvangst. Twintigduizend handtekeningen tegen de komst van de Russen. Clark benadrukt dat de Russische eenheid volledig geïntegreerd zal worden in KFOR en dat er dus niks te vrezen valt. Dat is echter onvoldoende om het protest te doen stoppen. Maar de generaal heeft geen tijd voor meer tekst en uitleg en beent naar de gereedstaande Chinook-helikopter.

De Task Force onder bevel van overste Van Loon maakt deel uit van de multinationale eenheid Zuid van KFOR en die staat in zijn geheel onder bevel van een Duitse brigadegeneraal. Volgens Van Loon, die juist gisteren ook nog een Turkse eenheid binnen zijn Task Force kreeg, wordt er met de Russen volop gesproken over alternatieven. Als de gesprekken daar niet over gaan, biedt Van Loon met zijn manschappen assistentie bij de onderzoeken naar de massagraven, die juist in dit gebied worden aangetroffen. Sinds enkele dagen staat voor het gebouwtje dat als mortuarium dienst doet, een splinternieuwe witte Thermo King- koelcontainer om de stoffelijke resten te bewaren. "En natuurlijk proberen we de vrede te bewaren tussen de verschillende groepen hier", aldus Van Loon. Daartoe zijn De Gele Rijders op strategische punten zeer zichtbaar gemaakt. Niet alleen in het centrum van Orahovac, ook in enkele omliggende plaatsen.

De soldaten tonen zich over de dagelijkse gang van zaken niet erg spraakzaam. "Het gaat goed hier", luidt de korte mededeling

( a d v e r t e n t i e s )