NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

EDO DIJKSTERHUIS
Koningin Elizabeth is de rijkste vrouw ter wereld terwijl twintig procent van haar onderdanen onder de armoedegrens leeft. Het achttien jaar durende bewind van 'ijzeren dame' Margaret Thatcher heeft de sociale tegenstellingen alleen maar versterkt.

Filmers als Stephen Frears en Ken Loach concentreren zich op de onderkant van de samenleving waar de gevolgen van Thatchers meedogenloze sociale politiek het zichtbaarst zijn. Zo ook Mike Leigh die in Naked een portret schetst van de intellectuele drop-out Johnny. Hij is in alle opzichten een slachtoffer van het systeem: werkloos, dakloos en lichamelijk een wrak. Maar dit maakt hem niet automatisch sympathiek. Integendeel. Johnny is een egocentrische, mysogene cynicus, die continu iedereen afzeikt in bijtend Manchester-Engels.

Na een anonieme vrouw te hebben verkracht in een steegje in Manchester vlucht Johnny naar Londen waar hij terechtkomt bij ex-vriendin Louise. Al snel duikt hij het bed in met haar huisgenote die als een baksteen voor hem valt en daarna op brute wijze wordt afgewezen. De onrustige Johnny slaat al snel weer aan het zwerven en ontmoet een curieuze verzameling personages die zich, net als hij, ophoudt in de donkere hoeken van de in kil, blauw licht gevangen stad. De apathische alcoholisten, instabiele neuroten en lompe hooligans vervullen hem met afgrijzen en wanhoop, maar hij blijft proberen een gesprek op niveau te voeren. Deze gesprekken zijn doorgaans echter niet meer dan ratelende monologen, waar zijn tegenspelers wegens gebrek aan interesse of intellectuele vermogens niets aan toe te voegen hebben.

Parallel aan Johnny's verhaal toont Naked de sadistische yup Jeremy, die als huisbaas van Louise haar woning binnendringt en de inwoners op brute wijze terroriseert. In zijn houding ten opzichte van vrouwen is Jeremy Johnny's evenbeeld, maar daar waar Johnny af en toe ontroerd wordt door ellende die nog groter is dan die van hemzelf, is Jeremy compleet zielloos.

Met grimmig sarcasme schetst Leigh in Naked een samenleving op de drempel van de Apocalyps. De verstoorde verhoudingen tussen de seksen symboliseren het morele bankroet van de mensheid op het einde van het millennium. Misschien is het ook wel waar dat de mens, zoals Johnny orakelt, slechts een tussenstation in de evolutie is of een mislukte grap van een wrede god.

Naked (Mike Leigh, GB, 1993), Canvas, 22.45-0.55u.