NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door GUUS VAN HOLLAND
LAGOS, 8 MEI. Hij kijkt wanhopig om zich heen. Hij veegt het zweet van zijn gezicht, zucht en trekt een rimpel op zijn voorhoofd. Hij wijst op een kist met ballen die onbeheerd tegen de balie van het hotel staat. "Waar is die man nou weer die ik gisteren heb aangesteld om voor de ballen te zorgen?" Thijs Libregts werpt een zoekende blik door de hal: ongelooflijk veel mensen, voetballers in trainingspak, bestuurders in lange gewaden, supporters met petjes en talloze familieleden. "Ik moet overal op letten. Niemand doet hier iets ongevraagd. Ik moet alles zelf doen. Daar word je heel erg moe van. Een half uur later - een uur later dan afgesproken - zitten de meeste voetballers in de bus naar het stadion van Enugu. Libregts zit op de voorste bank en wacht op de laatste spelers. Ze poseren met meisjes, jongens, mannen, familie en andere onduidelijke verwanten. "Wachten, Nigerianen zijn wereldkampioen in wachten", verzucht Libregts. "Wie niet kan wachten, moet niet naar Nigeria komen."

Een paar dagen later belt Libregts op. "Ik kan voorlopig niet naar je toe komen. Ik zit al twee uur te wachten op een zending kleding. Wanneer ze komen weet ik niet. Misschien komen ze helemaal niet." Een dag later belt hij weer: "Ze zouden vandaag komen. Nog niets gezien. Ik moet blijven wachten." Volgende dag: "Sorry, maar ik wacht nog steeds. Ik kan hier niet weg voordat alles binnen is." Weer een dag later, in zijn appartement in een chique buitenwijk van Lagos: "Ze zijn niet geweest. Een man van de voetbalbond zei tegen me: 'U gaat uw dagen toch niet verpesten door te wachten? Ze komen vanzelf wel. Bent u er dan niet, dan komen ze wel terug'." Libregts woont alleen - zijn vrouw heeft weinig in Lagos te zoeken. Hij toont zijn appartement, zijn woonkamer, zijn kantoortje met zowaar fax en computer met email, zijn huismeisje en twee slaapkamers. Bijna tot aan het plafond liggen de slaapkamers vol met shirtjes, broekjes, schoenen, ballen en tassen. "Ergens anders zijn ze niet veilig. Voordat je het weet zijn ze verdwenen en verkocht. Spelers kijken me raar aan als ik zeg dat ze hun shirts na afloop moeten inleveren. En mijn familie dan?" Op een kastje ligt een dozijn hangslotjes. "Heb ik maar gekocht om aan de tassen te doen." Gaat het wel goed in Nigeria met de Oyibo, de blanke man met de grijze haren uit Nederland? Ja hoor, hij is wel wat gewend. "Ik heb negen jaar in Griekenland gewerkt, bij acht clubs. Zie dat maar als tussenstation van Nederland naar Nigeria. Ik neem de mensen zoals ze zijn. Typisch Nederlands: zeggen dat andere volken niet deugen en vertellen hoe het wel moet. Ik ben op mijn hurken gaan zitten, ik wil kijken en luisteren. Maar ik word niet hun vriend."

Libregts is technisch adviseur, hij is de baas van alle voetballers en trainers. "Ik ben de coach en geen vriend, heb ik gezegd. Tegen een vriend kun je alles zeggen, tegen de baas niet. Vrienden kun je laten wachten, de baas niet. Discipline? Om acht uur ontbijt, geen mobiele telefoons aan tafel, geen petten op aan tafel en geen familie aan tafel, heb ik gezegd. En: Als iedereen rechts van de weg rijdt, gebeuren er minder ongelukken. Net kinderen. Als je duidelijk bent, doen ze alles voor je."

Sinds hij in oktober een contract tot 2002 met de Nigerianen tekende, heeft hij veel plezier, maar ook handenvol werk. "Heerlijke voetballers, wat een talent. Iedereen showt hier, iedereen wil show zien. Maar om te winnen heb je ook een team nodig. En coaches met gezag. Twee weken geleden werd de coach van het team onder 21 ontslagen door de bond, vorige week de coach van het team onder 18. Moest ik het overnemen. Ik ken die voetballers niet eens, ze lijken allemaal op elkaar. Toch blijkt dat ze ontzag voor me hebben. Een blanke man is geen familie, een blanke man is niet als Nigeriaanse coaches een vriend."

Libregts had advies kunnen inwinnen bij zijn voorgangers Westerhof en Bonfrère. Maar hij deed het niet. Westerhof zat net zo lang op het bordes van het paleis van generaal Abacha totdat hij werd binnengelaten en zich verzekerde van zijn steun. Westerhof was brutaal en onbeschoft. Hij had succes, maar niemand in Nigeria die nog met respect over hem praat. Bonfrère was bescheiden en won de olympische titel, maar volgens de Nigerianen pleegde hij verraad door met een zak geld naar een ander land te vertrekken. De een stelde te veel Igbo's op, de ander te veel Yoruba's en te weinig Hausa-mannen. Niemand was tevreden. "Ze hebben me verteld: 'Kijk, praat, voel en ruik en u vindt uw eigen manier", zegt Libregts. "Westerhof was de rechterhand van de minister van sport. Dat wil ik niet. Ik ben heel anders. Toen ik hier kwam was het een chaos na het WK van vorig jaar. Spelers kregen nog geld van de bond, van het WK en nog van de Spelen van 1996. Geen speler wilde nog voor Nigeria voetballen. Eerst geld."

Libregts weet hoe het gaat met geld. "Toen ik tekende kreeg ik handgeld en drie maanden salaris vooruit. Na drie maanden kreeg ik niks. Ik wachtte een paar dagen en zei toen: 'Morgen geld, anders ben ik weg'. De volgende dag was er geld. Ach, dat is hier gewoon. Zo was het ook met de spelers. Ik heb 35 spelers in Europa een brief geschreven en heb ze allemaal opgezocht. Ik heb er 28 uitgenodigd, er kwamen er 26. Ik heb een gloedvol betoog gehouden, gezegd dat ik voor het geld zou zorgen en vervolgens tegen acht gezegd dat ik ze niet kon selecteren. Dat was een overwinning voor me. En ik had respect."

Libregts toont begrip. "De bond probeert zich los te maken van de regering. Misschien dat het lukt wanneer eind deze maand voormalig generaal Obasanjo een burgerregering gaat vormen en het afgelopen is met de militaire overheersing. Maar de regering heeft geld en de bond niet. Sponsors durven niet. Volgend jaar organiseert Nigeria met Ghana het Afrikaans kampioenschap. In 2006 wil Nigeria het grote WK hebben. Prachtig, maar dan moet er veel veranderen."

Hij zegt veel baat te hebben bij zijn achtergrond als sportleraar. Hij kan ervan genieten hoe mensen zich manifesteren. "Maar ga eens mee naar buiten, rij Lagos in en je begrijpt iets. Diefstal, gewapende overvallen, moord, corruptie, mensenhandel, armoede en verval. In Lagos heb je geen overlevingskansen. Nederlanders vormen een grijze massa. Hier moet je je laten zien om te overleven. Hier heerst de ik-cultuur, er is geen sociale dienst. Handel drijven geeft ze een kans, prostitutie en voetballen ook. Wie opvalt, de meeste trucs kent en het meeste scoort, heeft de beste kans om te overleven."

Wat denkt Libregts te bereiken in Nigeria? De nationale ploeg kampioen maken, zal moeilijk zijn. Iedere Nigeriaan denkt dat hij de beste voetballer op aarde is. "Ik kan helpen door naar ze te luisteren, te begrijpen, te vertellen hoe het ook zou kunnen. Herhalen, herhalen en dan moet ik blij zijn dat ze een heel klein beetje zullen leren. Ik wil geen slavenhandelaar zijn. Ik verhandel geen voetballers zoals mijn voorgangers deden. Ik wil geen zendeling zijn. Ik hoop alleen dat ze begrijpen dat het gras gemaaid moet worden, dat de kleedkamers worden schoongemaakt en dat ze wereldkampioen kunnen worden als iedereen samenwerkt."

Bij het afscheid zegt Libregts: "Ik hoop dat ik niet te negatief overkom. Voordat je het weet, zijn ze beledigd. Als ze me morgen ontslaan, is dat niet erg. Maar een kogel door mijn kop is wat anders."

( a d v e r t e n t i e s )

Domicilie,
voor wie zich vestigt
in het buitenland.