NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze redacteur ERIK OUDSHOORN
AMSTERDAM, 1 MEI. Alsof het een handelsdelegatie betreft vertrekt volgende week onder leiding van voorzitter Van Praag een vertegenwoordiging van Ajax naar China om daar het honderdjarige bestaan van een voetbalschool mee te maken. Het zal niet alleen een beleefdheidsbezoek worden. Het bestuur zal ook de mogelijkheden van een nieuwe vorm van samenwerking bestuderen. Al maakt Ajax bij het nemen van nieuwe belangen een pas op de plaats, de trip past in de expansiedrift van de Amsterdamse club die steeds meer zijn vleugels uitslaat in de wereld. Het imperium begon in januari met het verwerven van een meerderheidsbelang (51 procent) in het Zuid- Afrikaanse Ajax Cape Town, een samenvoeging van Cape Town Spurs en Seven Stars. Vervolgens kocht Ajax dertig procent van de aandelen van een Belgische fusieclub in wording, Germinal Beerschot. En sinds kort is in hoofdlijnen overeenstemming bereikt over een meerderheidsparticipatie in de Ghanese club Goldfields SC uit het noordelijke Obuasi.

Een nieuw beleid in een tijd dat Nederlandse clubs verder afdrijven van de Europese top, waar de macht van het geld regeert. Het is een creatieve poging om onder de neus van de buitenlandse grootmachten talenten binnen te halen, op te leiden of te stallen.

Ajax schuwt het ontwikkelingswerk niet. Jan Pruijn, hoofd opleidingen buitenland, kent na twee bezoeken de Zuid-Afrikaanse situatie. ,,Sinds 1 maart zijn de jeugdafdelingen van Seven Stars en Cape Town Spurs samengevoegd voor de nieuwe club Ajax Cape Town", vertelt de voormalige trainer van NEC en Helmond Sport. ,,De achterliggende gedachte is dat die nieuwe club helemaal gestructureerd wordt als Ajax Amsterdam, ook qua spelopvatting. Ik heb daar een verkorte trainerscursus gegeven van een week. Het merendeel van de trainers moet uit het land zelf komen. Afrikanen voelen de cultuur het beste aan. Wij sturen naar Kaapstad alleen een full-time coördinator in de persoon van Henk Bodewes. Je stelt daar niet zomaar een technische staf samen. De blacks en de coloureds willen ieder met drie trainers zijn vertegenwoordigd. Dat stukje politiek houd je niet buitenshuis."

Ajax maakt zich geen illusies over de resultaten op korte termijn. Pruijn: ,,Het is niet zo dat we binnen twee of drie jaar een nieuwe parel moeten vinden. Als dat wel gebeurt zijn we spekkoper. Zo niet dan hopen we op een voorbeeldfunctie in Zuid-Afrika, waardoor de competitie misschien wat sterker wordt. Het viel onze scout Gerrie Mühren op dat jonge voetballers uit Zuid-Afrika voor hun leeftijd al bijzonder veel kunnen. Maar op specifieke aspecten komen ze te kort."

In de landen waar Ajax actief is selecteert de club daarom vanaf volgend jaar jeugdspelers die vier tot zes weken op Sportpark De Toekomst in Amsterdam zullen trainen. Alleen de besten mogen de laatste twee weken mee trainen met de jeugd van Ajax. Buitenlandse coaches krijgen een verkorte cursus. Jonge voetballers van zestien jaar komen in Nederland niet in aanmerking voor een verblijfsvergunning. Ze mogen op een toeristenvisum maximaal drie maanden blijven. ,,Als ze teruggaan moeten ze kunnen terugvallen op een aan Ajax gelieerde opleiding", zegt Pruijn.

Dat geldt straks ook voor het project in Ghana. Financieel directeur Jeroen Slop denkt dat in juni de overname van Goldfields Sporting Club een feit zal zijn. ,,We zitten nu nog in de eerste fase, maar we werken volgens een strak schema", zegt hij. Ondanks het meerderheidsbelang dat Ajax zal verwerven, blijft de club zijn eigen naam behouden. Slop: ,,Goldfields heeft een bepaalde reputatie opgebouwd (bereikte in 1997 de finale van de Afrikaanse Champions League, red). Laat die naam dan voor wat hij waard is en voeg er bijvoorbeeld alleen associated with Ajax aan toe."

De voetbalclub is nu nog bezit van Ashanti Goldfields, een bedrijf dat goudmijnen exploiteert door heel Afrika. Hans van der Pluym, voormalig trainer van FC Den Bosch en Excelsior, is hoofdcoach van Goldfields SC. Dat blijft zo, want elke buitenlandse club die onder de vlag van Ajax gaat werken houdt zijn eigen verantwoordelijkheid. Sief Ronde, die antropologie studeerde, moet de jeugdopleiding zoveel mogelijk omscholen en uitbreiden naar het model van Ajax. In Obuasi heeft Goldfields alleen jeugd van onder de 17 en onder de 15 jaar. In Accra zet Ajax als een filiaal van Goldfields een voetbalacademie op waar spelers van 10 tot 14 jaar worden opgeleid. Ad Zonderland heeft hier de technische eindverantwoordelijkheid.

Slop verwacht niet dat Ajax in Ghana naar talenten hoeft te zoeken. ,,We hebben straks in dat land een magneet met twee polen. De gevorderde spelers gaan richting de Sporting Club in Obuasi. Religie en voetbal zijn daar twee hoofdzaken in het leven. Iedereen wil zich graag ontwikkelen bij een Europese topclub om een middel van bestaan te vinden. De talenten zullen zich spontaan aanmelden." En Jan Pruijn: ,,Ghana speelt altijd mee op de WK's voor spelers in de leeftijdscategorie van onder de 16 en 18 jaar. Er moet talent genoeg rondlopen. We zullen met het project in Ghana ook uitstraling hebben naar omringende landen als Mali, Ivoorkust en Burkina Faso."

Ronde, Zonderland, Bodewes - het zijn niet bepaald voormalige sterren van Ajax die in Afrika de cultuur van de club moeten uitdragen. Pruijn: ,,Ik heb evenmin een Ajax-achtergrond. Het gaat nu nog om de verbreding en kwaliteitsverbetering in de opleidingen en scouting. Daarvoor heb je trainers nodig die rust en geduld kunnen opbrengen. Ik acht de kans negentig procent dat de voetbalscholen over anderhalf jaar pas een beetje van de grond komen. Over vijf jaar is het misschien een keer tijd om specifieke elementen van de speelwijze van Ajax door te voeren."

Een samenwerking van een andere orde, maar niet minder interessant, is die met de Belgische fusieclub Germinal Beerschot. Ajax kocht voor 4,5 miljoen gulden dertig procent van de aandelen en verwierf daarmee het recht om vijf jaar lang een talent naar keuze uit de opleiding weg te halen. De nieuwe Antwerpse club investeert jaarlijks meer dan tien procent van de begroting, die de eerste jaren van 12,5 miljoen gulden naar 14 miljoen moet groeien, aan het opleiden van de jeugd. Althans dat is de intentie.

Wat drijft een nieuwe club, die zich ten doel heeft gesteld straks mee te doen in de top drie van de Belgische eerste klasse, er toe om zich zo te binden aan Ajax? Louis de Vries, de voormalige spelersmakelaar, die is aangetrokken als algemeen directeur van de nieuwe fusieclub, probeert het uit te leggen in zijn kantoor "op' het Olympisch Stadion in Antwerpen. Momenteel niet meer dan een bouwval, maar straks omgetoverd tot een moderne, compacte accommodatie die voorlopig plaats biedt aan 12.500 toeschouwers. ,,We zien Ajax als een voorbeeld. Als je de laatste 20 jaar bekijkt heeft die club absoluut een topbeleid gevoerd. Nu gaat het wat minder, maar dat is een cyclus. Als je structuur en visie goed zijn, kom je vanzelf weer terug. Wij zochten niet alleen naar een financieel draagvlak, maar ook naar voetbalkennis. Dat hebben we binnengehaald met een partner als Ajax. Het is een huwelijk met een mooie bruid.."

De deal waarop Germinal Beerschot zich heeft vastgelegd met het doorsluizen van de jeugdtalenten, beschouwt De Vries niet als ongunstig. ,,Binnen een paar jaar moet onze jeugdopleiding zeker twee, drie spelers per jaar kunnen afleveren. Blijft dus genoeg voor ons over. Het gaat puur over de kweek. Verder hebben we geen verplichtingen aan Ajax. Maar als ze in Amsterdam een speler van ons willen hebben en wij zijn bereid die van de hand te doen dan hebben ze daartoe het eerste recht tot koop."

Hoewel Pruijn het momenteel niet als een uitgangspunt beschouwt, oppert De Vries de mogelijkheid dat spelers die Ajax voorlopig wil "parkeren', bij zijn club straks terecht kunnen. ,,Dat kan voor Ajax een heel interessante kostenbesparing opleveren", benadrukt hij. In Nederland moeten spelers van buiten de EG die 20 jaar en ouder zijn minimaal 4,5 ton verdienen om in aanmerking te komen voor een tewerkstellingsvergunning. Onder de 20 jaar is een salaris van 2,5 ton vereist. Maar in België wordt slechts het minimumloon verlangd met de nodige sociale voorzieningen. ,,Er zijn plannen om dat te verdubbelen. Dan nog gaat het slechts om een jaarsalaris van zestigduizend gulden."

De Vries heeft zijn FIFA-licentie als spelersmakelaar ingeleverd maar zijn bureau blijft bestaan en gaat zich volledig inzetten voor de fusieclub. ,,Wij willen de Ajax-brand ook op commercieel gebied helpen uit te dragen in de wereld", aldus De Vries enthousiast.

( a d v e r t e n t i e s )

Domicilie,
voor wie zich vestigt
in het buitenland.