NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

,,ONS DOEL IS meer menselijk lijden en meer onderdrukking en geweld tegen de civiele bevolking van Kosovo te voorkomen. Wij moeten ook optreden om te voorkomen dat instabiliteit zich in de regio verbreidt." Dit zei secretaris-generaal Solana van de NAVO in de verklaring waarin hij meedeelde SACEUR, generaal Clark, opdracht te hebben gegeven luchtoperaties te beginnen in de Federale Republiek Joegoslavië. Het was dinsdag 23 maart jongstleden.

Vandaag, de 39ste dag van de bombardementen, zijn honderdduizenden Kosovaren onder levensbedreigende omstandigheden het land uitgezet, doen de vreselijkste verhalen de ronde over het lot van de achterblijvers, buigen de buurlanden door onder de druk van de te huisvesten ontheemden, en beloven de leiders van de NAVO-lidstaten vrijwel dagelijks de luchtoorlog te zullen intensiveren zolang president Milosevic niet door de knieën gaat en zich neerlegt bij de dwingende eisen van de NAVO.

Langzamerhand is het gepast om de vraag te stellen hoe de ontstane toestand zich verhoudt tot het doel dat Solana ruim een maand geleden namens de regeringen van de negentien lidstaten formuleerde. De vele malen herhaalde rechtvaardiging voor de luchtaanvallen dat eens de dag zal aanbreken waarop Milosevic toegeeft, voldoet met iedere actie minder. Het lijden van de Kosovaren is alleen maar toegenomen. De instabiliteit verbreidt zich met het uur over de rest van de Balkan. Een afzwaaier trof inmiddels de hoofdstad van Bulgarije, kandidaatlid en Partner for Peace van de NAVO, waar men het toch al moeilijk heeft met de verdeling van de loyaliteit over de belligerenten.

De NAVO meent het gelijk en het recht aan haar kant te hebben. En inderdaad, haar eisen aan Milosevic weerspiegelen in verregaande mate de eisen zoals die in de loop van vorig jaar in twee resoluties van de VN- Veiligheidsraad zijn vastgelegd: onmiddellijke beëindiging van het geweld tegen ongewapende burgers, terugtrekking van troepen en politie- eenheden uit Kosovo, onbelemmerde terugkeer van ontheemden naar huis en haard, onvoorwaardelijke toelating van internationale hulpverleners en waarnemers in het oorlogsgebied. Als resultaat van onder auspiciën van de Contactgroep en Brits-Frans voorzitterschap in Rambouillet en Parijs gevoerde onderhandelingen is daaraan toegevoegd een driejarige periode waarin Kosovo autonomie zal worden verleend. Die onderhandelingen sprongen af op de Joegoslavische weigering een NAVO- vredesmacht tot Kosovo toe te laten die diende toe te zien op de uitvoering van een akkoord.

DE NAVO-LANDEN HEBBEN zich verkeken op de vasthoudendheid van Milosevic, op diens omgeving en op de reactie van het Servische volk. De gedachte was dat een korte, op de Joegoslavische luchtafweer gerichte operatie voldoende zou zijn om of Milosevic zelf of de leiding van de federale strijdkrachten op andere gedachten te brengen. Maar Milosevic bleek hardnekkig en voorzag de gevaren: hij verving generaals die hij wantrouwde. De bombardementen, zeker naarmate met de intensivering de collateral damage toenam, mobiliseerden bovendien het Servische volk tegen de NAVO en tegen een vergelijk over Kosovo. Joegoslavië's president bleek zich te ontpoppen als vertolker van de volkswil.

Daarmee werd nog een andere pijler weggeslagen van onder Solana's verklaring van 23 maart. De secretaris-generaal zei toen: ,,Laat me duidelijk zijn: de NAVO voert geen oorlog tegen Joegoslavië. Wij hebben geen geschil met het volk van Joegoslavië dat al veel te lang als gevolg van de politiek van zijn regering in Europa geïsoleerd is geweest." Nu bruggen, fabrieken, olieraffinaderijen, overheidsgebouwen en een televisiestation in puin liggen, blijkt in ieder geval het Joegoslavische volk zelf met Solana van mening te verschillen. Ook objectief gezien is na de verregaande verwoesting van de leefomgeving van de Joegoslaven Solana's stelling niet langer vol te houden. De NAVO voert oorlog tegen Joegoslavië volgens iedere militaire definitie van dat begrip.

HOE LANG DE BELOFTE van de NAVO-regeringen dat een keer ten goede nabij is voor de publieke opinie geloofwaardig blijft, valt niet te voorspellen. Maar kennelijk willen de regeringen zelf een omslag niet afwachten. Steeds luider klinkt dat Rusland onmisbaar is bij het zoeken naar een oplossing voor Kosovo. (Des te opvallender omdat een paar weken geleden Russische initiatieven nog werden gekleineerd). Inmiddels heeft president Jeltsin oud-premier Tsjernomyrdin opgedragen naar een uitweg te zoeken die zowel voor de NAVO als voor Milosevic aanvaardbaar zou kunnen zijn. Verschillende Westelijke leiders en de secretaris- generaal van de VN deden deze week Moskou aan.

De NAVO heeft met haar oorlog tegen Joegoslavië de proporties uit het oog verloren. Maar zij wekt de laatste dagen de indruk dat dit nu tot haar begint door te dringen.

( a d v e r t e n t i e s )

Domicilie,
voor wie zich vestigt
in het buitenland.