NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Tracy Metz
'Waar zijn de kleine groene mannetjes?' vroeg een Amerikaans tijdschrift zich schalks af, toen het kunststoffen Finse huis 'Futuro' voor het eerst aan de buitenwereld werd getoond. Ook in Europa konden de koppenmakers hun lol niet op: in Nederland was de Futuro een 'paasei', in Duitsland een 'Raumstation', en in Engeland, waar zelfs prinses Margaret het gekke huisje met een bezoek vereerde, schreef een van de kranten: 'Now, an Englishman's home may be his flying saucer.'

Een vliegende schotel, daar lijkt hij inderdaad het meeste op, dit aandoenlijke maar vergeten hoogtepunt van de Finse vormgeving uit 1968. De platte bol van glasvezel met ovale ramen bestond uit zestien elementen, die zonder hijskraan in elkaar gezet konden worden, met sanitair en een elektrische installatie: mobiel, modern en goedkoop.

De Finse regisseur Mika Taanila heeft vorig jaar, dertig jaar na de lancering, de geschiedenis van de Futuro in een korte documentaire vastgelegd. Hij sprak onder andere met de architect, Matti Suuronen, die nog steeds lyrisch is over zijn ontwerp: ,,Dit is een vlinder... Als het van binnen verlicht werd door kaarsen was het net een baarmoeder.'' Hij verdedigt ook de vorm, die hij tegelijk als zuiver wiskundig omschrijft en als organisch: ,,In de natuur zie je zelden een vierkante steen.'' De toegang tot de schotel is via een verborgen trap in een paneel dat naar beneden uitklapt. Binnen kunnen de zitbanken die rondom de wand lopen, tot bedden uitschuiven. De Futuro was bedoeld als vakantiehuisje, dat bijvoorbeeld per helikopter naar de bergen kon worden vervoerd om als ski- en wandelhut te dienen. De octrooihouders verwachtten veel van de licentie voor de VS, maar bij aankomst deed zich een onverwacht struikelblok voor. Het zou per helikopter naar een park in het centrum van Philadephia worden overgebracht, maar in 1969 waren de grote helikopters in Vietnam ingezet. Dus moest het 's nachts over de weg en moesten er flink wat bomen gekapt om het ding het park in te krijgen. Toch kwamen er in Amerika duizenden reacties - vooral van mannen, vertelt de Amerikaanse vertegenwoordiger. Playboy schreef over het portable playhouse en de Futuro heeft gediend als decor voor films van kreunende Scandinavische schonen in dominatrix- uitmonstering.

De Düsseldorfse kunstenaar Charles Wilp zag goed wat er aan het ontwerp mankeerde. Hij liet in zijn eigen Futuro een kat los. ,,Katten vinden altijd de prettigste hoekjes, maar er waren geen hoeken. De kat werd er gek van en ik dacht: er is iets mis met dit huis.'' De Futuro heeft nooit vaste voet aan de grond gekregen. Waarschijnlijk denken de ontwerpers en behartigers nog steeds dat de Futuro zijn tijd vooruit was, maar de kat van Wilp weet beter.

'Futuro, huis van plastic', NPS, Ned. 3, 1925-19.56.