NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

MARC CHAVANNES
Het rommelt in de Franse ether. De linkse regering-Jospin broedt een plan uit om de publieke tv-omroep te bevrijden uit de wurgende greep van de kijkcijfers. Om de greep van de overheid flink te versterken. Dat laatste lekte vrijdag uit in Le Figaro, een krant die mét rechts in de oppositie is. Het mooie deel van het verhaal is prachtig. Minister Cathérine Trautmann (cultuur en communicatie) heeft eind september een tipje opgelicht in een artikel in Libération; de tv-discussie verloopt goeddeels in de dagbladen. De reclamezendtijd op de publieke tv-zenders France 2 en France 3 is sinds 1992 verdubbeld, en is nu twaalf minuten per uur. In de Verenigde Staten zou dat een verademing zijn, in Parijs een dringende reden de zaak opnieuw in de steigers te zetten.

In het jaar 2000 worden die reclameblokken meer dan gehalveerd waardoor op beide zenders samen 350 uur zendtijd vrijkomt. Meer ruimte voor programma's, die sneller op elkaar aansluiten, en de hoofdfilm (een vast menu-onderdeel na het nieuws) kan vroeger beginnen. Nog belangrijker, aldus de minister, de hele programmering hoeft niet meer rond de reclamewensen geweven te worden en kan opnieuw worden opgezet.

Trautmann: ,,De publieke televisie wordt op die manier weer een formidabel instrument van culturele democratisering en kan extra kansen geven aan alle vormen van creativiteit.'' France 2 moet daarbij toch een breed publiek tevreden stellen, terwijl France 3 nog meer ruimte krijgt zijn regionale opdracht te vervullen. Op het derde net worden nationale programma's en regionaal gemaakt nieuws uitgezonden. Tot de publieke sector wordt ook het vijfde net gerekend, waarop overdag onderwijskundige en 's avonds onder de naam Arte culturele uitzendingen worden gemaakt (samen met Duitsland). Andere troef voor de burger: 'Belangrijke gebeurtenissen', sportief en anderszins, mogen volgens het plan niet exclusief op commerciële netten worden uitgezonden.

De eerste reacties op het plan waren blij verbaasd. De commerciële omroepen (hoofdzakelijk TF1, M6, RTL9 en Canal Plus) zagen zich een lenteregentje van bij de overkant verbannen reclamespots toevallen. Reclamemakers keken bedenkelijker: zeldzame reclameminuten op de publieke zenders worden zo duurdere minuten, te dure. Dat zou de volumegroei schaden, terwijl de commerciële zenders nauwelijks al die extra spots kunnen verstouwen, althans op zinvolle tijden.

De minister bleef binnen de rechtschapen stijl van de regering-Jospin: ,,De publieke omroep moet het contract met de burger hersluiten en zich weer in de voorhoede plaatsen van de ontwikkelingen in de audiovisuele wereld''. Een klassieke uiting van de culturele gidsfunctie die de Franse overheid zich durft te stellen. Bijna even klassiek was de andere kant van de medaille: het wetsontwerp in de maak zou ook de greep van de staat op de publieke omroep verstevigen.

Op het ogenblik is die invloed verneveld doordat de CSA, de onafhankelijke Franse omroep-autoriteit er tussen zit. Wat niet wegneemt dat de directeuren en de belangrijkste journalisten van de publieke omroep het langer uithouden naarmate hun politieke kleur beter overeenkomt met die van de zittende regering. Volgens Le Figaro wil de regering verder gaan. Via een nieuwe raad van toezicht, waarin de heersende macht zwaar is vertegenwoordigd, wordt de CSA verder onder curatele gesteld.

Hoewel niemand denkt dat zo de aanhoudend slechte kijkcijfers van het France 2 avondnieuws worden verholpen, biedt het plan andere programmakers een kans op kwaliteit zonder zich chronisch te hoeven meten met de meligheid op het andere net. Ze doen er alleen goed aan zich bij hun originaliteit wel te houden aan wat politiek OK is.