NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

RENÉE POSTMA
,,Die oude bok wil ook nog eens aan het zout likken'', lachen twee jonge vrouwen stout. Ze zitten in een jaren zestig uitgaansgelegenheid. Een keurig verzorgde grijsaard heeft één van de dames ten dans gevraagd. Het meisje voelt er niets voor en als de keurige man beleefd de aftocht heeft geblazen, gniffelt ze nog na met haar vriendin.

Het is de ranzige openingsscène van de 293ste aflevering van de Hongaarse soap Szomszédok, of te wel Buren, de Hongaarse versie van de beroemde Australische serie. Alleen veel meer dan naam en thema heeft de Hongaarse serie niet met de oorspronkelijke soap gemeen. De Australische Neighbours kon je maanden missen zonder echt de draad kwijt te raken. Als er weer een nieuw huwelijk of een nieuwe echtscheiding op til was, kon je op tijd aanhaken om het hele drama mee te maken. Niet bepaald flitsend dus.

Bij de Hongaarse Szomszédok lijkt de tijd helemaal stil te staan. Het gaat ook niet zozeer om de lotgevallen van een aantal mensen, als om de gelegenheid allerlei boodschappen los te laten op het Hongaarse publiek. Szomszédok biedt de kijkers steun bij de uitdagingen van de nieuwe maatschappij. De meest uiteenlopende vermaningen en actuele thema's passeren de revue.

Na de scène in de dancing, gaat de camera op bezoek bij een oud stel. Het wordt dramatisch. De vrouw belt een ambulance, haar man ligt in katzwijm in het bad. Een toegesnelde arts stelt koolmonoxide vergiftiging vast. ,,Burgers laat vooral op tijd uw gasgeisers schoonmaken.''

Dan zijn we ineens bij een pottenbakster die met haar ceramische kunst goed geld verdient. Ze heeft bezoek van een eeuwige aanbidder die - en dat weten de kijkers al - haar nooit zal krijgen. Maar daar gaat het dan ook niet om. De pottenbakster denkt hardop na wat ze het beste met haar geld kan doen. Op de beurs beleggen of gewoon aan haar kinderen geven. ,,Ach ik geef het ze gewoon in handen.''

Opnieuw een zeer actueel thema in een land waar de beurs probeert zoveel mogelijk spaarcentjes aan te trekken in de vorm van beleggingen. Maar er is veel wantrouwen tegen dit kapitalistisch symbool. En daar is de kijker dus niet alleen in.

Ook niet trouwens in zijn scepsis tegenover de aanleg van het nieuwe nationale theater in het centrum van Boedapest. De Hongaarse variant van de Stopera, althans in de zin dat iedereen ziet aankomen dat de onderneming veel meer geld gaat kosten dan geschat en ook veel meer geld dan de Hongaarse overheid kan opbrengen.

,,Volgens mij wordt dat gat in de begroting net zo diep als de bouwput die ze nu aan het graven zijn.'' Vier buren zitten gezellig na hun werk een pilsje te drinken. Twee mannen en twee vrouwen. De biertjes gaan er vlot in en in enkele seconden tijd schateren de buren het uit en wordt er geen spaan heel gelaten van de regeringsplannen. Het zijn dan ook plannen van de vorige linkse regering die sinds een paar weken plaats heeft moeten maken voor een rechts-conservatieve regering. Er wordt de suggestie gewekt dat het beter zou zijn om de hele bouw stop te zetten nu het nog kan.

En zo worden de Hongaren eens per week een halfuur lang volgestopt met boodschappen en verwijzingen. Vorig jaar verscheen er plotseling een alleraardigste militair in de serie die aan de 'buren' uitlegde waarom het NAVO-lidmaatschap goed is voor Hongarije. Het was kort voor het NAVO-referendum hier en de Hongaarse regering kwam op het geniale idee om de Hongaren via Szomszédok te laten weten wat er van ze verwacht werd. De Hongaren zitten niet met het schoolmeesterachtige karakter van hun eigen soap. De serie loopt al vijf jaar lang met succes. Zij het dat de kijkers wel in toenemende mate de publieke netten verlaten en doorzappen naar RTL-club, een commerciële zender waar het tempo van vermaak aanzienlijk hoger ligt.