NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

WAAR DE AFGELOPEN verkiezingscampagne ook over ging, in elk geval niet over de gekozen burgemeester. Toch bestempelde D66-fractievoorzitter De Graaf in de onderhandelingen over een nieuw kabinet dit onderwerp als van 'eminent belang'. Van eminent belang voor het profiel van D66, zal hij bedoeld hebben. Want was het probleem van de Democraten niet dat de partij in de eerste paarse kabinetsperiode te onzichtbaar is geweest?

Met het akkoord dat de onderhandelaars gisteren over de aanstellingswijze van de burgemeester sloten kan De Graaf zijn electoraat onder ogen komen. In de gemeentewet zal een bepaling worden opgenomen dat gemeenten een raadplegend referendum over de burgmeester onder de bevolking kunnen organiseren. Daarnaast gaat een staatscommissie het onderwerp serieus in al zijn facetten bestuderen. Veel meer had in dit stadium niet mogen worden verwacht. Aan de benoemde dan wel gekozen burgmeester zit nu eenmaal veel meer vast dan louter de vraag wie de eindbeslissing neemt. Een rechtstreeks gekozen burgmeester heeft direct gevolgen voor de werkwijze van de gemeenteraad en het college van wethouders. Ontegenzeggelijk zal dit leiden tot de een of andere vorm van een duaal stelsel. Wat zijn hiervan de gevolgen? Het zijn cruciale vragen die ook in het verkiezingsprogramma van D66 niet worden beantwoord. Overigens zal een staatscommissie vrij snel klaar kunnen zijn, want er is al het nodige materiaal beschikbaar.

Voor de zeer korte termijn is interessant hoe de mogelijkheid van het raadplegend referendum over de burgemeester zal uitpakken. De vraag over de naam van een nieuwe burgemeester laat zich moeilijk verengen tot het voor een referendum zo kenmerkende voor of tegen. Meer discutabel nog is het raadplegende karakter van het referendum. Het zijn bij uitstek politici van D66 geweest die hebben gewaarschuwd voor referenda die tot niets verplichten. Toch wordt nu gekozen voor deze vorm van vrijblijvende inspraak die de burgers slechts bij het bestuur lijkt te betrekken.

HET AKKOORD TUSSEN de fractievoorzitters van PvdA, VVD en D66 is vooral ook van politiek belang voor het nu lopende formatieproces. Na de eerdere afspraken over het homohuwelijk en de euthanasiewetgeving is er met de nu gemaakte afspraken over de burgmeester voor D66 nauwelijks meer een reden om af te zien van deelname aan een tweede paars kabinet. D66-onderhandelaar De Graaf beschouwde het burgemeestersakkoord gisteravond als ,,een Rubiconnetje'' dat was overgestoken. Maar hetzelfde geldt voor D66 zelf. Terugzwemmen is er niet meer bij voor de partij.