NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

FRITS ABRAHAMS
Een verschil van dag en nacht was er gisteren tussen twee opmerkelijke discussiebijeenkomsten op de buis. In zekere zin was dat verschil ook kenmerkend voor de afstand tussen het publieke en het commerciële bestel.

In een chique zaaltje te Utrecht debatteerde een klein, internationaal gezelschap onder leiding van Ben Knapen over het vluchtelingenvraagstuk. Het was de afsluiting van de 4-delige serie Nieuwland van de AVRO. De panelleden mochten er zijn: Richard von Weizscker (ex-president van Duitsland), Graça Machel (weduwe van de president van Mozambique), György Konrad (Hongaars schrijver) en Guy Goodwin- Gill (hoogleraar vluchtelingenrecht).

In het bestek van drie kwartier kwamen alle hete hangijzers ter sprake. Vooral de politiek kreeg er stevig van langs, met name dankzij Goodwin-Gill. Von Weizscker viel hem voorzichtig, maar gedecideerd bij: ,,Regeringen komen tegemoet aan de wensen van de bevolking. De mensen willen veiligheid. Een regering wordt voor vier jaar gekozen, de campagnes zijn altijd alleen op de korte termijn gericht. Dat is slecht voor het lot van de vluchteling.''

Goodwin-Gill betrok ook de media in zijn boze analyse. ,,Ze houden zich, geholpen door de politici, bezig met intolerant taalgebruik.'' ,,Dat geldt niet voor alle media'', wierp Von Weizscker tegen, ,,ik lees elke dag zes Duitse kranten, drie zijn vóór toelating van vluchtelingen, drie zijn tegen.''

De problemen moeten in de eerste plaats in de landen van herkomst worden aangepakt - daar was iedereen het wel over eens. Maar hoe? Moet de internationale gemeenschap klaarstaan om militair te interveniëren? Machel en Von Weizscker knikten. ,,Als een land uiteenvalt en niet langer de levens van zijn burgers kan beschermen, moet men ingrijpen'', zei Machel. ,,Was dat in 1994 maar in Rwanda gebeurd.''

Het was allemaal verstandige taal, maar bepaald geen meeslepende televisie. Ik vrees dat je met zo'n academisch klinkend debat slechts een bedroevend klein publiek bereikt. Televisie is nu eenmaal een medium voor de massa, en het is geen schande om te proberen daar een substantieel deel van te bereiken. Dat kan alleen maar wanneer je zo'n debat in een andere setting presenteert, waarin liefst ook de emoties van de vluchtelingen zélf doorklinken.

Daar hebben 'de commerciëlen' méér kaas van gegeten - iets te veel zelfs. Dat konden we de afgelopen twee dagen bij Catherine Keyl zien, die in haar praatprogramma op RTL 4 het straatgeweld onder de loep nam. De emoties liepen hoog op, zó hoog zelfs dat Catherine opgetild werd naar een stormwolk van verontwaardiging waarin ze Nederland op apocalyptische wijze begon toe te spreken.

Al aan het slot van de eerste uitzending, waarin slachtoffers van straatgeweld hun bloedstollende verhalen hadden mogen vertellen, riep ze verbitterd uit: ,,Als je dan ook nog het gevoel krijgt dat iemand niet wordt gestraft, zou je het liefst het heft in eigen hand nemen.'' Daarvoor hoorden we haar schreeuwen: ,,Ik word echt gek hier!'' en ,,Het lijkt wel of ik op de maan leef!'' Ik wil niet zeggen dat het overacting was - misschien meende ze het wel heel erg - maar het was in ieder geval volstrekt overbodig: de verhalen van de gasten spraken voor zichzelf. Allen brave mannen en vrouwen die totaal onverwacht - bijvoorbeeld op de oprit van hun huis of op weg naar Albert Heijn - door groepjes van vier, vijf jongens gruwelijk mishandeld waren.

De politiek én de politie waren de zondebokken. Vooral de criminoloog Hoefnagels toonde zich zeer verontwaardigd over 'de verloedering van de politie': ,,Er is een situatie ontstaan waarin de burger aan zijn lot wordt overgelaten. De politie komt niet.'' Hij viel fel uit naar de daders, heel wat feller dan ik me hem uit zijn periode als hoogleraar herinner: ,,Die fascisten van de straat moeten gepakt worden - het is geteisem.''

Woorden die hard genoeg waren, maar Catherine gooide er toch nog een schepje bovenop en sprak in haar epiloog de ganse natie toe: ,,Zolang dit gebeurt, gaat het heel, heel slecht met Nederland. Het is goed mis in Nederland.''

Als de koningin een vervanger zoekt voor het uitspreken van de kerstboodschap, hebben ze bij RTL 4 een goede kandidaat.