NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Crisis op het OM

Door een onzer redacteuren
DEN HAAG, 28 JAN. De Tweede Kamer heeft vanochtend zware kritiek geuit op het optreden van de procureurs-generaal Docters van Leeuwen en Steenhuis. PvdA en D66 hebben wel hun vertrouwen in minister Sorgdrager uitgesproken.

De derde coalitiepartij, VVD, wil eerst het antwoord van de minister afwachten, maar constateert dat zij de afgelopen week ,,doortastend'' is opgetreden.

Sorgdrager zou vanmiddag de Kamer antwoorden. De Kamer toonde zich verontwaardigd over het ontstane conflict tussen de minister van Justitie en de top van het openbaar ministerie. Van Sorgdrager wordt verwacht dat zij opheldering geeft en duidelijk maakt dat zij nog genoeg gezag heeft om de crisis te bezweren. Maar Kamerlid Kalsbeek (PvdA) zei vanmorgen al dat ,,de minister nog voldoende mogelijkheden heeft om haar gezag te doen gelden''. Oppositiepartij CDA heeft al eerder aangegeven geen vertrouwen meer te hebben in Sorgdrager. ,,Waar er twee kijven, hebben er twee schuld'', zei Kamerlid Koekkoek.

De Kamer meent dat de voorzitter van het college van PG's, Docters van Leeuwen, zich ten onrechte achter Steenhuis heeft geschaard. ,,Hij heeft zich opgesteld als advocaat van Steenhuis en heeft niet de bemiddelende rol gespeeld die van een voorzitter mag worden verwacht'', zei Dittrich (D66).

Steenhuis eiste afgelopen donderdag 48 uur de tijd om een rapport over de vermeende belangenverstrengeling tussen hem en bureau Bakkenist te lezen en om een reactie daarop voor te bereiden, alvorens het rapport naar de Tweede Kamer zou worden gestuurd. Het rapport was opgesteld door oud-Kamervoorzitter Dolman.

PvdA, D66, VVD en de kleine christelijke partijen prezen minister Sorgdrager dat zij niet had toegegeven aan Steenhuis' druk van een kort geding. ,,Het lijdt geen twijfel dat de minister bepaalt wanneer zij de Kamer informeert. Het valt de procureurs-generaal onder leiding van Docters van Leeuwen aan te rekenen dat zij zich daar geen rekenschap van hebben gegeven'', zei Tweede-Kamerlid Rouvoet (RPF).

De Kamerleden lieten zich niet uit over de maatregelen die Sorgdrager moet treffen. ,,Dat is een zaak van de minister'', aldus Korthals (VVD). Wel wezen de VVD en de PvdA erop dat de minister in een moeilijk parket verkeert, nu ze twee oud-juristen heeft gevraagd te beoordelen óf en zo ja, welke maatregelen er tegen procureur-generaal Steenhuis kunnen worden genomen. Korthals: ,,Uit dat onderzoek kunnen diverse juridische voetangels naar voren komen. En welke maatregelen moet de minister dan treffen?''

De Tweede Kamer leek aan te dringen op het vertrek van procureur-generaal Steenhuis, omdat hij niet de schijn van belangenverstrengeling tussen hem en het bureau Bakkenist heeft weggenomen. Dit bureau onderzocht de verstoorde bestuurlijke verhoudingen in Groningen, vallend onder het ressort van Steenhuis.

Tweede-Kamerlid Dittrich (D66): ,,Steenhuis heeft zich zelfs met de concept-offerte van Bakkenist voor de opdracht bemoeid. Dat gaat verder dan schijn.'' Zijn collega Korthals (VVD) meent dat ,,het niet had mogen gebeuren''.

De Kamer toonde zich verontwaardigd dat ambtenaren als Docters en Steenhuis zich niet hadden onderworpen aan het politieke gezag. ,,Ambtenaren van dit niveau moeten collegialiteit ondergeschikt maken aan loyaliteit ten opzichte van de minister'', zei Schutte (GPV). Vragen over de verantwoordelijkheid van de minister voor de gezagscrisis moeten niet worden ontlopen, vond Schutte, maar ,,nu gaat het erom de verantwoordelijkheid van de politiek ook voor het openbaar ministerie te bevestigen. Het debat daarover moet niet diffuus worden door een discussie over de rol en de positie van de minister.''

Het Tweede-Kamerlid Koekkoek (CDA) hekelde het ,,voortijdig'' aandringen van de kant van Justitie op het vertrek van Steenhuis. De hoogste ambtenaar op Justitie, secretaris-generaal Borghouts, heeft er twee weken geleden op aangedrongen dat Steenhuis de eer aan zichzelf zou houden, zo blijkt uit de verslagen van de gesprekken die onderzoeker Dolman met Steenhuis heeft gevoerd. Het ministerie stuurde deze verslagen gisteravond op aandringen van het CDA naar de Kamer.

Dolman sprak op maandagochtend 19 januari met Steenhuis over de vermeende belangenverstrengeling tussen de procureur-generaal en het bureau Bakkenist. Drie dagen eerder legde secretaris-generaal Borghouts in een vertrouwelijk gesprek met voorzitter Docters van Leeuwen drie vertrek-opties op tafel. Minister Sorgdrager was niet van dit 'crisismanagement' op de hoogte, zo schrijft ze vanochtend in een brief aan de Kamer.

De eerste optie was dat Steenhuis zijn functie zou neerleggen. Docters van Leeuwen vond dat veel te ver gaan en dreigde met het opstappen van het hele college. De tweede optie was dat Steenhuis zou worden berispt, de derde dat hij een persverklaring zou opstellen waarin hij zijn 'fouten' zou erkennen. Ook dit wees Docters van Leeuwen van de hand.

Domicilie,
voor wie zich vestigt in het buitenland.