NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze redacteur WARD OP DEN BROUW
HEERENVEEN, 22 DEC. De opluchting over zijn olympische kwalificatie en zijn wereldrecord op de 1.500 meter overheersten. Toch liep het gezicht van Rintje Ritsma gisteravond na afloop van de NK afstanden nog rood aan toen zijn foutieve baanwissel en de daaropvolgende diskwalificatie op de tien kilometer ter sprake kwamen. ,,Je schaamt je gewoon vreselijk. Je denkt, dit overkomt me niet.'' Maar ondanks Ritsma's gne was de misser niet meer dan een smetje op een voor de Fries grandioos olympisch kwalificatietoernooi.

Uitgerekend op het koningsnummer vestigde Ritsma zaterdagmiddag in Thialf het wereldrecord. Lang van tevoren wisten schaatsers en coaches dat het er in Heerenveen vooral op die afstand op aan zou komen. Op de metrische mijl zou een ware veldslag worden geleverd, omdat daar de binnenlandse concurrentie het grootst is. De ritten zes tot en met elf gingen de geschiedenis in als de spannendste schaatsraces van het jaar.

In de zesde rit op de 1.500 meter zette Jeroen Straathof met een persoonlijk record van 1.50,65 minuut de toon. Een goede tijd in een minder goede race, waarin Straathof in de bochten fout op fout stapelde. Zijn coach Peter Mueller telde er zes. Een rit later verpulverde Martin Hersman met een persoonlijk record de tijd van Straathof. Hij was bijna een seconde sneller.

Van de acht schaatsers die volgden, was Ritsma de enige die nog harder ging. Het wereldrecord van de Canadees Kevin Overland (1.49,07 minuut), pas drie weken oud, moest plaatsmaken voor Ritsma's 1.48,88. Zijn coach Wopke de Vegt had slechts één minpuntje kunnen noteren: Rintje hield zijn kont te hoog. Het had dus nog sneller gekund. ,,Voor mijn gevoel was het een perfecte race'', sprak de winnaar, die donderdag al Nederlands kampioen op de 5.000 meter was geworden en zich toen al had verzekerd van een startbewijs voor de Olympische Spelen in februari.

Vier startplaatsen heeft Nederland in Nagano op de 1.500 meter. Ritsma en Hersman, respectievelijk één en twee, zijn rechtstreeks geplaatst. Martin Hersman, tweede achter Ritsma, deed waarvoor hij naar Heerenveen was gekomen. ,,Alle eerdere resultaten op de 1.500 van dit seizoen telden hier niet'', zei de meest welbespraakte schaatser uit de kernploeg allround van Henk Gemser. ,,Iedereen moest opnieuw beginnen. En na dit weekend moet het afgelopen zijn. Geen skate-offs (beslissingsduel, red.). Daar maak je mekaar kapot.''

De nummers drie en vier, Erben Wennemars en Europees- en wereldkampioen allround Ids Postma, gaan ervan uit dat ze dinsdag door de sportkoepel NOC*NSF voor de twee resterende plekken worden aangewezen en dat hen een skate-off bespaard zal blijven. Wennemars: ,,Ik ben al vanaf oktober aan het selecteren en ik vind dat ze me nu het voordeel van de twijfel moeten geven.'' Twijfel is er omdat de 22-jarige sprinter uit de ploeg van Mueller geen nominatie bezat voor de metrische mijl. Morgen heeft hij uitsluitsel. Als hij de 1.500 meter mag rijden, acht hij zijn kansen op die afstand het grootst. ,,Daar is de internationale concurrentie niet zo groot is als op de 500 en de 1.000 meter.''

In de rit voorafgaand aan Ritsma versus Zandstra was Wennemars op weg naar een wereldrecord. Als een woesteling ging hij van start, alsof de duvel hem op de hielen zat. Armen los, agressief de bochten in, verstand op nul, de blik op oneindig. Zelfmoord, dacht menigeen, vooral in de slotronde, waarin hij met verbeten gelaatstrekken voor elke meter vocht. Dat hij geen record had gereden, maakte hij op uit de reactie van het publiek. ,,Ik kwam over de finish, en dacht, ze juichen niet heel erg hard.''

Met de spanning viel het mee, zei Wennemars over de aanloop naar de meest beladen race van het NK. Een dag eerder had hij zijn ticket voor Nagano immers al veiliggesteld, op de 500 meter, samen met zijn maatje Jan Bos. ,,Na vrijdag was de druk er af en kon ik onbevangen deze race invliegen.'' Het wereldrecord van Ritsma ten spijt is Jan Bos (vijfde) 's werelds snelste op de 1.500 meter. Eind vorige maand reed hij in Calgary bij de Amerikaans-Canadese kampioenschappen 1.48,68. Dat was precies tweetienden van een seconde sneller dan Ritsma zaterdag, maar omdat Bos in Canada buiten mededinging meedeed, werd dat record niet erkend.

Jeroen Straathof was op de 1.500 meter de grote verliezer. Hij was genomineerd voor die afstand en werd vorige week bij wereldbekerwedstrijden in Hamar nog tweede op de metrische mijl, met een persoonlijk record. Toen duidelijk werd dat hij met zijn zesde plaats de Spelen wel kon vergeten, viel de 25-jarige miler uit Muellers sprintploeg huilend in de armen van Henk Gemser, de bondscoach van de allrounders die de afgelopen twee seizoenen Straathof onder zijn hoede had. Amper twee jaar geleden huilden ze van blijdschap, toen de 1.500-meterspecialist de wereldtitel op zijn favoriete afstand veroverde. ,,Het is zuur. Heel, heel zuur'', zei Straathof over het vooruitzicht dat hij er in Nagano niet bij zal zijn.

Voor de tv-camera's sprongen bij Gemser opnieuw de tranen in de ogen. ,,Als Jeroen zo afgeserveerd wordt, laat je dat niet onverschillig.'' Ambivalente gevoelens maakten zich bij de 1.500 meter meester van Gemser. ,,Iedereen die niet van jouw groep is, schiet je af. Je zit in de loopgraaf, je laadt door en haalt de trekker over. Het is natuurlijk waardeloos voor Jeroen, maar hij moest eraf. Zo denk je tijdens de race. En als het dan gebeurt, zit je te janken.''

Straathof werd overstelpt met blijken van medeleven. ,,Ik begrijp dat iedereen het erg voor me vindt, maar wat heb ik er aan?'' In de donkere dagen voor kerst hoopt hij stilletjes op een skate-off. Diep van binnen weet hij dat die hoop ijdel is. ,,Hoop is slecht voor een topsporter, maar dat is het enige wat ik nog heb. Het is mijn laatste strohalm.''