NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S e l e c t i e

JAN VOLLAARD
Twintig jaar na zijn dood vertoont de cultus rondom Elvis Presley alle kenmerken van een ontluikende godsdienst. Vele duizenden discipelen trekken dit weekend in Memphis langs zijn graf, terwijl in ons land een naar zijn evenbeeld geschapen borstbeeld echte tranen huilt. In de populaire cultuur is er een tweedeling tussen het tijdperk vóór en ná Elvis Presley ('voor Elvis was er niets', aldus John Lennon). Zelf mocht The King in zijn vrije tijd graag een galmend gospelnummer ten gehore brengen. Als diep gelovig mens had hij er beslist geen kwade bedoelingen mee, toen hij zich in het bijzijn van zijn kapper liet ontvallen dat hij misschien wel eens de reïncarnatie van Jezus zou kunnen zijn.

Toegegeven: het was 1974, midden in zijn vette en gedrogeerde jaren. Toch zag de filosoof/journalist A.J. Jacobs er genoeg aanleiding in om de levensloop van Elvis tegen die van Jezus Christus af te zetten. Met verbluffend resultaat, want in het hilarische boekje Jesus - Elvis: The Two Kings vond hij tientallen overeenkomsten. 'Heb uw naaste lief', zei Jezus. Don't Be Cruel, zong Elvis. Jezus werd gedoopt in de Jordaan. Het achtergrondkoor van Elvis heette The Jordanaires. Jezus liet de kinderen tot zich komen. Elvis leerde Priscilla kennen toen ze veertien was. Het mag duidelijk zijn, Jacobs steekt er flink de draak mee. De speelfilm Clambake (vanavond op RTL5) voert hij aan als het onomstotelijke bewijs dat Elvis wonderen kon doen met een handvol gebakken visjes.

Aan een dergelijk relativeringsvermogen ontbreekt het de Presleyteranen, een soort wereldwijde sekte die elk jaar rond 16 augustus van zich doet spreken en die gisteren aan bod kwam in een door de BRT uitgezonden aflevering van BBC's Everyman (zondagavond op BBC1 te zien). God heeft Elvis gestuurd, vinden de leden van de First Presleyteranian Church of Elvis The Divine. Boven zijn geboortehuis in Tupelo scheen een blauw licht en overal rinkelden de medicijnflesjes, weten tijdgenoten zich desgevraagd te herinneren. Het wachten is op de dag des oordeels, wanneer Elvis opnieuw aan zijn volgelingen zal verschijnen om hen naar het paradijs te leiden. Een lookalike barstte in tranen uit bij het reciteren van de zelf gecomponeerde smartlap From Graceland To Heaven's Door. Zelfs op Internet is Elvis heilig verklaard, onder meer door een knutselaar die het gezicht van Jezus projecteerde op de Amerikaanse Elvis-postzegel. Er is maar één conclusie mogelijk: na zijn dood heeft de voor ons gestorven King of Rock'n'Roll oneindig veel meer kitsch, flauwekul en ranzigheid veroorzaakt dan in zijn vetste Las Vegas-dagen.

Als oprecht liefhebber van de muziek van Elvis Presley zie ik meer in de humoristische benadering. Zo bestaat er een Mexicaanse Elvis die onder de artiestennaam El Vez een Spaanstalig In The Ghetto zingt ('En El Barrio') en die zijn fanmail signeert met 'Greetings from Graciasland'. Ook is er een lesbische Elvis die zich Hersélvis noemt en die om die naam alleen al de moeite van het aanhoren waard moet zijn. Op de rand van humor en ernst balanceert de documentaire Elvis: The Burger and the King die vanavond door de Tros wordt herhaald. In een doorwrocht programma over zijn eetgewoonten wordt feilloos achterhaald hoe de jonge en hongerige Elvis aan vetzucht ten onder ging, van de gebraden eekhoorntjes die het straatarme gezin in Tupelo verschalkte tot de enorme voorraden cheeseburgers die hij desnoods tijdens vermageringskuren in het ziekenhuis liet bezorgen. Als executiepeloton tegen wil en dank verschijnen de goedbedoelende koks, personeelsleden en restauranthouders die hem volstopten met de calorierijke schotels die ze trots voor de camera omhoog houden.

Het Elvis-weekend wordt bij gebrek aan concertregistraties als The 1968 Comeback Special of Aloha From Hawaii gecompleteerd door matige speelfilms als Wild In The Country of Follow That Dream, naast het rock'n'roll-document Jailhouse Rock met de prachtige ballade Young And Beautiful. In de versie van de hemelse New Orleans-soulzanger Aaron Neville is het de mooiste ode die The King zich had kunnen wensen, om de voor eeuwig op de beginjaren toepasselijke strofe 'you will be forever young / and beautiful to me.' Op de BRT mocht relirocker Cliff Richard gisteren verwoorden hoe Elvis Presley zich gevoeld zou hebben bij alle ophef van lieden die hem tot een bovennatuurlijke godheid willen verheffen. ,,Hij zou het geháát hebben als mensen voor hem knielden. Ik beschouw Elvis als een groot artiest, maar de Verlosser was hij niet.''

Elvis, The Burger And The King (Ned.2, 22.45)
Clambake (RTL5, 20.30)
Frankie And Johnny (BRTN1, 22.15)
This Is Elvis (BRTN1, 0.05)
Wild In The Country (Dtsl 2, 0.15)
Jailhouse Rock (za, BBC2, 15.25)
It Happened At The World Fair (za, BBC2, 17.00)
Follow That Dream (za, RTL5, 22.05)
Elvis, The Great Performances (za, 23.20, SBS6)
Flaming Star (zo, SBS6, 15.10)
Viva Las Vegas (zo, BBC1, 15.20)
Everyman: Elvis and the Presleyterians (zo, BBC1, 23.35).