NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Hoe het broeide in de droogte

Ook wie nooit naar de Top 40 luistert, kent ze. Overal klinken de zomerhits, in de straten en op de stranden, in de cafés en in de winkels. Deze week de soundtrack van de schroeiend hete zomer van 1976.

Heet was de zomer van 1976, zeldzaam heet en regenloos. Hoe warm het was en hoe droog, blijkt niet alleen uit het aantal zomerse dagen (meer dan zestig) en de gemeten neerslag (alleen een klein beetje eind juli), maar vooral uit de krantenfoto's. Ondanks concurrerende natuurrampen - een aardbeving met een miljoen doden in China, een verwoestende stuwdambreuk in Idaho, een vloedgolf in Mexico - werd het beeld bepaald door overvolle stranden, gebarsten akkers en brandende bossen. Op 7 juli ging bij Terlet meer dan 400 hectare Veluwe in rook op, en in alle tuinen van Nederland gold een sproeiverbod.

Zoveel tropische dagen, zoveel zomerhits. Anders dan in de eerste helft van de jaren zeventig werd de hitparade in de zomer van 1976 niet gedomineerd door één succesvol nummer. Geen enkel liedje slaagde erin om langer dan drie weken aan de top te blijven: niet het zwijmelende wiegelied 'Arms Of Mary' van The Sutherland Brothers & Quiver, niet Jesse Greens broeierige discohit 'Nice And Slow', en niet het lome 'Kiss And Say Goodbye' van de softsoulgroep The Manhattans. In AVRO's Toppop, dat begin juli zijn 250ste uitzending vierde met een - door televisiecriticus Gerrit Komrij in NRC Handelsblad onsterfelijk belachelijk gemaakte - poptreinreis door Nederland, volgden de nieuwe gezichten en de eendagsvliegen elkaar snel op: Don Mercedes, Hank Mizell, Full House (met de voetballer Frank Kramer), Ron Brandsteder (de titelheld uit 'Dokter Bernard'), en natuurlijk Peter Frampton, een van lang krulhaar voorziene babyface die met 'Show Me The Way' een eenmalig onvergetelijke indruk maakte.

'Show Me The Way', afkomstig van het in Amerika en Groot-Brittannië immens succesvolle live-dubbelalbum Frampton Comes Alive!, gaat zoals bijna iedere zomerhit over de liefde. Niet dat de tekst erg veel voorstelt: de zanger is zijn vriendinnetje kwijt, schreeuwt van de daken hoe hard hij haar nodig heeft ('I want you / Show me the way / Every day'), en vindt haar in het laatste couplet weer terug. Ook muzikaal is 'Show Me The Way' weinig opzienbarend, zelfs al maakte Frampton voor het intro (mwah, wah wah wah wah wah...) en de solo's gebruik van de 'jappiotube' of 'talkbox', een slangetjesconstructie die je stem kon vervormen via je gitaar.

En toch: van alle nummer-éénhits van 1976 is 'Show Me The Way' degeen die het sterkst de hitte en sfeer van de zomer van 21 jaar geleden oproept. Niet alleen het aparte lome geluid van de talkbox werkt als Prousts madeleine, ook het telkens herhaalde 'Wijs me de weg' van het refrein. Dit was de zomer waarin de socialistische premier Den Uyl zocht naar een manier om de monarchie te redden uit het Lockheedschandaal, en waarin Gerard Reve een weg zocht uit een creatieve impasse na drie matig ontvangen boeken. De zomer waarin China zijn grote roerganger Mao kwijtraakte, Israel een commando- operatie beraamde ter bevrijding van een gekaapt vliegtuig in Entebbe, Niki Lauda uit de baan vloog op de Nürburgring, en de Republikeinen in Amerika het ternauwernood eens werden over de beste kandidaat voor de presidentsverkiezingen.

'Show Me The Way', dat nummer één stond in de laatste week van juli, was op afstand het beste nummer van Frampton Comes Alive! De rest van het destijds veelgeprezen dubbelalbum is gevuld met te lang uitgesponnen composities en overbodige gitaar- en drumsolo's. Twintig jaar na dato lijkt de muziek van de 26-jarige superster Peter Frampton een schoolvoorbeeld van de zelfgenoegzame jaren-zeventigrock waartegen de Engelse punks zich in 1976 begonnen te verzetten. En noem het toeval of voorbeschikking: in dezelfde week dat Frampton in Nederland furore maakte, namen de nog nauwelijks bekende Sex Pistols in Londen onder andere 'Anarchy in the U.K.' en 'Pretty Vacant' op.

In het licht van de popgeschiedenis krijgt het 'Wijs me de weg' van Peter Frampton dus nog een diepere betekenis. De door symfonische rockers en studioperfectionisten beheerste popmuziek zat midden jaren zeventig op een dood spoor en zocht naar nieuwe impulsen. Die zouden niet lang op zich laten wachten. Op de laatste dagen van de zomer vond in Londen het '100 Club Punk Rock Festival' plaats, het startsein voor de carrières van onder meer The Clash, The Damned, The Buzzcocks en The Sex Pistols. In de Nederlandse Top 40 stond op dat moment al drie weken lang 'Dancing Queen' van Abba op de eerste plaats, het commerciële voorproefje van een andere muziekstroming die de popmuziek in de jaren daarna zou revitaliseren: disco. Het broeide in de zomer van 1976; de popmuziek zou nooit meer dezelfde zijn.