NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

,,CONSEQUENT OPTREDEN is vermoedelijk de enige oplossing'', zei het toenmalige Kamerlid Dijkstal meer dan tien jaar geleden over het voetbalvandalisme. Hij voegde daar direct aan toe zich te realiseren dat dit recept de betrokkenen - van lokaal bestuur en politie tot KNVB en justitie - ,,vaak in een onmogelijk dilemma brengt: consequent optreden of escalatie?'' Deze week zag Dijkstal, inmiddels minister van Binnenlandse Zaken, met de diverse autoriteiten het dilemma andermaal onder ogen en besloot dat de tijd van de consequenties is aangebroken.

Bij het tegengaan van het voetbalvandalisme wordt het accent verlegd van ordehandhaving naar criminaliteitsbestrijding, de justitiële aanpak. De veldslag bij Beverwijk tussen de aanhang van Ajax en Feyenoord waarbij een dode viel, markeert de waterscheiding. Los van de mogelijke maatschappelijke oorzaken - en er bestaat een hele variëteit aan agressietheorieën - is het voetbalgeweld een op zichzelf staand fenomeen geworden dat zijn eigen dynamiek en mechaniek kent. Dat vraagt om een dadergerichte aanpak.

De uitslag van het crisisoverleg is allereerst van belang wegens de ernst van de overeenstemming tussen de diverse partijen die het opleverde. Deze is gezien de belangentegenstellingen die in het geding zijn niet vanzelfsprekend. Het landelijk overleg voetbalvandalisme geldt sinds jaar en dag als een spelletje zwartepieten. Belangrijk is ook de vaststelling van minister Sorgdrager (Justitie) dat het wettelijke instrumentarium op zichzelf voldoende aanknopingspunten biedt voor justitiële actie. Geen gelegenheidswetgeving maar gerichte opsporing is de prioriteit.

HET GERICHT OPSPOREN en strafrechtelijk ter verantwoording roepen van individuele geweldplegers is vooral van belang om een contraproduktieve criminalisering van rumoerige supportersgroepen te voorkomen. Strafbepalingen als ,,openlijke geweldpleging'' en ,,vechterij'' die in stelling worden gebracht, hebben een collectief aspect. Dat vraagt om een zorgvuldige toepassing, maar op zichzelf doet het natuurlijk wel recht aan de aard van dit type geweld. Inzet van de strafbepaling over criminele organisaties tegen voetbalvandalen roept wat dit betreft meer vragen op.

De nieuwe aanpak omvat ook stadionverboden en een persoonsgebonden clubkaart. Het is de vraag of deze twee zo direct aan elkaar moeten worden gekoppeld. Het gevolg van een persoonsgebonden kaart is dat allerlei incidenteel bezoek van een voetbalwedstrijd wordt ontmoedigd. Het is niet waarschijnlijk dat opa eens met zijn kleinkinderen naar het voetbal gaat als dit meebrengt dat hij eerst een serie pasfoto's moet inleveren. Toch is de sociale veiligheid in stadions juist gediend met familiebezoek. Overigens ook met een wat subtielere begeleiding van supportersgroepen. ,,Cage them and they behave like animals'', wist reeds de bekende Engelse voetbalspeler Jackie Charlton.

Het verdient heroverweging of het niet beter is stadionverboden kracht bij te zetten met een gerichte meldingsplicht bij de politie (of alternatieve strafinstelling) dan het hele voetbalpubliek te onderwerpen aan een identificatieplicht.