M E D I A
|
NIEUWSSELECTIE
|
De grootheidswaan van 'Ouders van Nu'
Maarten Huygen
Misschien dat ze als laatbloeiende ouders een sterke motivatie hebben en langer dan jongeren stilstaan bij de dagelijkse opvoeding. Uit honger naar informatie hebben ze met hun echtgenotes en het computerbedrijf Riverland een Internetsite opgericht voor de uitwisseling van tips, recensies, stukjes en emails per computer, onder de naam 'Ouders Online' (http://www.ouders.nl). De redactievergaderingen vinden plaats in een tot kantoor omgebouwd slaapvertrek van Boeke, in Amsterdam-Zuid. De proeftuin, het gezinsleven zelf, is van beneden zo nu en dan gedempt hoorbaar. Dagelijks werken Boeke en Van Scherpenberg de discussiebijdragen van ouders bij. Moeten kinderen een pieper meekrijgen tegen zoek raken? Klas overslaan ja of nee? Kan iemand helpen met het vinden van historisch materiaal voor nieuwsgierige kinderen? Babyfoto's en geboorte-advertenties kunnen ook worden ingestuurd. De tips over tentoonstellingen, testamenten, samenvattingen van artikelen over ouders, columns, besprekingen van kindersoftware en vragen aan de kinderarts worden elke maand vernieuwd. In een archief zijn de oude nummers na te lezen. Een computer met modem en een eenvoudig Internetprogramma geven toegang tot deze digitale publicatie met hyperlinks met andere informatieplekken en directe antwoordmogelijkheid. Zodra de bytestroom van ouders online op gang kwam, stortte de uitgeefmoloch VNU zich er boven op om de site te verstikken. De uitgever vindt dat zij 'ouders' als merknaam in eigendom heeft. VNU geeft namelijk Ouders van Nu uit, een blad over zwangerschap, opvoeding en de gevoelens die daarbij horen. Op grond van die weinig originele tijdschrifttitel legt de VNU een claim op de term 'ouders' in het algemeen. De president van de rechtbank van Amsterdam gaf de VNU bij een kort geding ongelijk. De doelgroep voor de Internetpublicatie laat zich volgens het rechterlijke vonnis ,,bezwaarlijk anders aanduiden dan met het woord 'ouders'. De tijdschriftengigant neemt geen genoegen met deze uitspraak en is in hoger beroep gegaan. Op 14 maart dient de zaak bij het gerechtshof. Inmiddels zijn de gerechtskosten voor het jonge firmaatje opgelopen tot tienduizenden guldens. Advocaten zijn duur. Alle grieven van de VNU moeten worden beantwoord en weerlegd. Ouders On line weet niet hoe lang het de strijd tegen de miljardenconcurrent kan uithouden, zeker als na het hoger beroep een bodemprocedure van start gaat. Dan kan het jaren duren. De produktie en het onderhoud van de Internetplek kost minstens 10.000 gulden per maand en dat verdient Ouders Online nog lang niet terug aan de opbrengsten van de adverteerders. Er valt op de site weinig reclame te ontdekken. Volgens Boeke, die onder andere een handleiding voor het schrijfprogramma WordPerfect heeft gemaakt, zijn er nog geen voorbeelden van winstgevende publicaties op Internet. Ouders Online hoopt bij de eerste te zijn. Dagelijks bezoeken 3.000 mensen het digitale tijdschrift. Onder hen zijn veel 'expats' die graag in verre oorden bijhouden hoe het thuis in Nederland met de opvoeding toegaat. Die kunnen niet in Nederland gaan winkelen. Het is verbazend hoe VNU een dergelijke commerciële speldenprik als bedreigend kan opvatten. De algemene aanspraak op het woord 'ouders' lijkt absurd. Het maandblad zelf maakt nu gebruik van twee titels. De toevoeging 'van Nu' verdwijnt langzaam op de voorpagina en binnenin staat op de pagina's alleen nog maar 'Ouders'. Toch pakt de VNU Ouders Online aan omdat deze uitdrukking hetzelfde ritme en klankpatroon heeft als de door dure reclamecampagnes gevestigde naam 'Ouders van Nu'. Tegelijkertijd moet 'Ouders' ook als merknaam dienen. De VNU kan niet kiezen. Het lijkt alsof 'taxi Roos' de concurrerende 'taxi Muller' voor het gerecht daagt wegens gelijkenis van naam. Het merkenrecht, in het leven geroepen om creativiteit en initiatief te belonen, wordt gehanteerd om originaliteit en ondernemingslust te verstikken. Gewone gebruiksdingen, zelfs aanduidingen, worden geclaimd als zakelijk eigendom. Afgezien van de juridische finesses - de afloop van gedingen is onvoorspelbaar - is de houding van de VNU dubieus. Het gaat om een uitgeverij die liever lastige concurrenten als vliegen wegslaat dan zelf nieuw initiatief ontplooit. De VNU had de aan merkchicanes gespendeerde energie beter kunnen steken in een nieuwe Internetsite onder de naam 'Oudernet' of 'Ouders-van-Nu-Net'. Daar zijn de bedenkers van gelikte bladen nog niet toe in staat gebleken. Echt moeilijk moet het niet zijn voor een publicitaire mammoettanker met bergen expertise en geld aan boord. Hoeke en Van Scherpenberg zijn net ietsje sneller. Inmiddels wordt hun voorsprong steeds groter. De VNU procedeert als een kind dat alleen met andermans speelgoed wil spelen. Het is moeilijk wennen aan concurrentie, hoe gering die ook is. De Nederlandse uitgeversmarkt is verdeeld onder enkele reuzen die weinig belang hebben bij ordeverstoring. De VNU maakt het gros van de bladen over mensen en emoties. In de kiosk genieten die magazines een hoge anciënniteit, waar een nieuwkomer niet gemakkelijk tussen komt. Internet duikt onder de ijzeren wetten van het monopolie door. De mensen die daar opereren, vormen geen bureaucratisch bedrijf maar een netwerk. In vrijetijdskleding vergaderen ze in huiskamers en cafés. Ze sturen e-mailtjes en vergaren uit de hele wereld informatie, zonder vliegreizen of investeringen. Kleine guerrilla-eenheden concurreren met nieuwe, lichte wapens tegen een groot, zwaar uitgerust staand leger, met onzekere afloop.
|
NRC Webpagina's
20 FEBRUARI 1997
|
Bovenkant pagina |